ნეკროფილია

 https://ru.wikipedia.org/wiki/Некрофилия

ნეკროფილია

მასალა ვიკიპედიიდან - უფასო ენციკლოპედიიდან

ამ ტერმინს სხვა მნიშვნელობაც აქვს., იხ. ნეკროფილია (მნიშვნელობები).

ნეკროფილია (ძვ.-ბერძნ.. νεκρός — „გარდაცვლილი“ და  φιλία — „სიყვარული“), ან გვამთან სექსუალური კონტაქტი, — სიყვარული ყველა გარდაცვლილისადმი, მრავალრიცხოვან ლიტერატურაში გამოხატულია როგორც პარაფილია, რაც გვამებისადმი სექსუალურ ლტოლვას ნიშნავს და შეიძლება იყოს მხოლოდ კერძო შემთხვევა. ის შეიძლება განიხილებოდეს, მათ შორის, როგორც ფეტიშიზმის მრავალფეროვნება ან როგორც სექსუალური უპირატესობის დამოუკიდებელი აშლილობა. არის ბიოფილიის საპირისპირო. 

შინაარსი

ზოგადი ცნობები 

ნეკროფილიის ცნობილი შემთხვევები 

3 ნეკროფილიის კლასიფიკაცია 

4 ნეკროფილიის გამოვლინებები 

5 მსგავსი პათოლოგიური მოვლენები 

6 ნეკროფილია და კანონი 

7 ნეკროფილია ცხოველებში 

8 ნეკროფილია მითოლოგიაში 

9 იხ. ასევე 

10 შენიშვნები 

11 ლიტერატურა 

12 ბმულები 

ზოგადი ცნობები

ნეკროფილია გვხვდება როგორც მამაკაცებში, ასევე ქალებში. ნეკროფილების ასაკი ასევე შეიძლება განსხვავდებოდეს, დაწყებული მოზარდობიდან და ხანდაზმულებით დამთავრებული [1]. ერიხ ფრომი წერდა, რომ ნეკროფილიის მიზეზი შეიძლება იყოს „ოჯახში მძიმე, მხიარულებას მოკლებული პირქუში ატმოსფერო, ძილიანობა ... ცხოვრებისადმი ინტერესის, სტიმულების, მისწრაფებების და იმედების ნაკლებობა, ასევე განადგურების სულისკვეთება მთლიანად სოციალურ რეალობაში“. [2].

ზოგიერთ წყაროში ნეკროფილია ინტერპრეტირებულია, როგორც საერთოდ უსულო (მკვდარი - თარგმანის მიხედვით) საგნებისადმი სიყვარული. უფრო მეტიც, არსებობს ხსენება იმის შესახებ, რომ სიტყვას თავდაპირველად ჰქონდა ასეთი მნიშვნელობა.

ნეკროფილია გვხდება შიზოფრენიის, პიროვნების აშლილობის, გონებრივი ჩამორჩენილობისა და სხვა ფსიქოზების დროს [3]. საერთაშორისო სტატისტიკური კლასიფიკაია-10– ში იგი მითითებულია კოდით F65.8 „სექსუალური უპირატესობის სხვა დარღვევები“.

ნეკროფილიის ცნობილი შემთხვევები

ნეკროფილიის შემთხვევები აღწერილია ისტორიულ წყაროებში. ბერძენი ისტორიკოსი ჰეროდოტე მოიხსენიებს ნეკროფილიის ფაქტებს ძველ ეგვიპტეში, როდესაც ბალზამირების სპეციალისტები სქესობრივ კავშირს ამყარებდნენ  ახლად გარდაცვლილი ლამაზი ქალების სხეულებთან (ისტორია 2:89).

ბაბილონური თალმუდის ტრაქტატში „ბავა ბატრა“ მოყვანილია ლეგენდა, რომლის მიხედვითაც მეფე ჰეროდემ შვიდი წელი ინახა თავისი საყვარელი მარიამნას ცხედარი თაფლში. ლეგენდა ასევე მიუთითებს საერთო მოსაზრებებს ამგვარი ქმედების მიზეზების შესახებ, მათ შორის ჭორს, რომ ჰეროდეს ჰქონდა სქესობრივი კავშირი მკვდარ სხეულთან მარიამნისადმი ვნების დასაკმაყოფილებლად [4] (აქედან გამომდინარე, ნეკროფილიის აქტის დამცინავი სახელი ებრაულ რელიგიურ ლიტერატურაში: „ჰეროდეს აქტი“  (ივრ.  מעשה הורדוס, maasé hordus) [5]).

ნეკროფილიის საკმაოდ დიდი რაოდენობა აღწერილია რიჰარდ ფონ კრაფტ-ებინგის მიერ, მათ შორის სერჟანტ ბერტრანის კლასიკური შემთხვევა, რომელიც ახორციელებდა ნეკროფილურ აქტებს ჯერ ცხოველებთან, შემდეგ კი ადამიანთა გვამებთან, როგორც ქალების, ასევე მამაკაცების.

როგორც ნეკროფილური ხასიათის ნიმუში, ერიხ ფრომს მოაქვს ადოლფ ჰიტლერის მაგალითი [6]. ფრომი მას აღწერს, როგორც ნარცისულ პიროვნებას, ნეკროფილიისა და სადომოზოხიზმის მკაფიოდ გამოხატული თვისებებით [6].

ნეკროფილიის  კლასიფიკაცია

ჯონატან როსმანი (ინგლ. Jonathan P. Rosman) და ფილის რესნიკი  (ინგლ. Phillip J. Resnick) გვთავაზობენ ნეკროფილიის შემდეგ კლასიფიკაციას[7][8]:

ნეკროფილური მკვლელობა.

განმეორებითი ნეკროფილური ქმედებები გვამებთან.

ნეკროფილური ფანტაზიები აქტიური ქმედების გარეშე.

მითითებული ავტორები მიიჩნევენ, რომ გვამებთან კონტაქტის მიმზიდველობა ნეკროფილისთვის განისაზღვრება „პარტნიორის“ მხრიდან წინააღმდეგობის არარსებობით, ემოციური კონტაქტის დამყარების არასაჭიროებით, „ყველაფრის გაკეთების“ შესაძლებლობით.

ნეკროფილიას შეიძლება ჰქონდეს როგორც ჰეტერო-, ასევე ჰომო- ან ბისექსუალური ხასიათი[9].

ნეკროფილიის გამოვლინებები

ნეკროფილიის გამოვლინებებად (გ. ფონ ჰენტიგის მიხედვით (გერმ. რუს) შეიძლება ჩაითვალოს შემდეგი[10]:

სექსუალური ქმედებები  გვამთან.

სექსუალური აღგზნება გვამის დანახვაზე.

დაკრძალვის ატრიბუტიკისა და რიტუალებისადმი  მიდრეკილება.

გვამების დანაწევრება და გარდაცვლილთა სხეულის შეურაცხყოფა.

გახრწნილი სხეულის დანახვის და ყნოსვის სურვილი.

ფონ ჰენტიგის თანახმად, „ცოცხალი კავშირების ძალადობრივი შეწყვეტა“ ნეკროფილური დესტრუქციულობის მიზანია [11]. ერიხ ფრომი ნეკროფილიის დამახასიათებელ თვისებად გამოყოფს განადგურების სურვილს, რომელიც შეიძლება გამოვლინდეს, კერძოდ, ადამიანის სხეულის დანაწევრების სურვილის სახით. ფრომი წერდა, რომ ეს ლტოლვა ასევე შეიძლება არ გამოვლინდეს აშკარად:

„მე, მაგალითად, ბევრი ადამიანი შემხვედრია, რომლებშიც ეს ლტოლვა ძალიან სუსტი ფორმით არის გამოხატული: მათ მოსწონდათ შიშველი ქალის ფიგურის დახატვა ქაღალდზე, შემდეგ კი ნახატს აგლეჯდნენ ხელებს, ფეხებს, თავს და ა.შ. და თამაშობდნენ ნახატის ამ ცალკეული ნაწილებით. ასეთი უწყინარი „თამაში“ რეალურად ასრულებდა ძალიან სერიოზულ ფუნქციას, აკმაყოფილებდა დანაწევრების ვნებას“ [11].

მეტყველებითი ნეკროფილიის გამოვლინებაა უმეტესად იმ სიტყვების გამოყენება, რომლებიც დაკავშირებულია ექსკრემენტებთან ან განადგურებასთან. ერიხ ფრომმა მოიყვანა ნეკროფილიის მაგალითი, რომლის საყვარელი სიტყვა იყო „განავალი“, ამ სიტყვას ის უწოდებდა ყველაფერს: ბუნებას, ადამიანებს, ცხოვრებას, იდეებს. თავის შესახებ ის ამაყად აცხადებდა: „მე განადგურების ოსტატი ვარ“ [12], რაც მიუთითებს  დამახასიათებელ ნეკროფილურ ქარაკტეროლოგიურ თვისებაზე - განადგურებისკენ სწრაფვაზე განადგურების გულისთვის [13]. იტალიური „ფუტურიზმის მანიფესტი“ ფრომმა მოიყვანა ლიტერატურაში ნეკროფილიის ელემენტების გამოვლინების მაგალითად [14].

ნეკროფილები ასევე ავლენენ ცუდი სუნის მიმართ მიდრეკილებას, როგორიცაა დამპალი ხორცის სუნი, ექსკრემენტები და ჭუჭყი [15]. ცუდი სუნისგან სიამოვნების მიღების რეპრესირებული სურვილის შემთხვევაში, ნეკროფილი ყველგან ცდილობს აღმოფხვრას ასეთი სუნის ნებისმიერი შესაძლებლობა და ავლენს თავისებურ რეაქციას, მაშინაც კი, როდესაც ისინი აშკარად არ არიან მის გარშემო [12].

 ნეკროფილური ფეტიშიზმი ვლინდება სიყვარულში დაკრძალვის რიტუალის საგნებისადმი: გვირგვინების, კუბოების, გარდაცვლილთა პორტრეტების, ყვავილების და სხვ. [15].

 ნეკროფილური სექსუალური პრაქტიკის დიაპაზონი ძალიან ფართოა და შეიძლება შეიცავდეს ცხედრებთან სხვადასხვა ქმედებებს სექსუალური აქტების გარდა: მათზე დეფეკაციას, სხეულის დანაწევრებას და სხვა სახის დასახიჩრებას, კანიბალიზმს, გვამებისთვის განკუთხვნილი სითხეების წასმას და ა.შ.  [16]

ამჟამად ნეკროფილიის შემთხვევები იშვიათი მოვლენებია მორგებში და დამკრძალავ ბიუროებში. ასევე ცნობილია საფლავების გათხრის შემთხვევები [8]. არსებობს საიტები, რომლებიც ეძღვნება ამ თემას, მაგალითად, კუბოებში გოგონების ფოტოების კოლექციები.

მითითებულია, რომ ნეკროფილია ხშირად იწვევს მკვლელობის ჩადენას მოკლულის გვამთან სქესობრივი კავშირის მიზნით [17]. ამდენად, სერიული სექსუალური მკვლელობების საკმაოდ დიდი რაოდენობა ნეკროფილური ხასიათისაა.

ასევე, ნეკროფილიის გამოვლინებად შეიძლება ჩაითვალოს  სექსუალური კავშირის მცდელობა მომაკვდავ, აგონიაში მყოფ ადამიანთან (მაგალითად, როგორც მკვლელობის შედეგი სექსუალური მოტივების გამო) [16].

მსგავსი პათოლოგიური მოვლენები

მსგავსი პათოლოგიური მოვლენები[3]:

ნეკროფეტიშიზმი — ფეტიშიზმის ფორმა, რომლის დროსაც სექსუალური კმაყოფილება მიიღწევა მაშინ, როდესაც გვამი გვერდითაა ან მისი წარმოდგენის შემთხვევაში.

ნეკრომანია — გვამების შეურაცხყოფის სურვილი.

ნეკროსადიზმი — გვამთან სექსუალური კავშირის დამყარება, რომელსაც თან ახლავს მისი დანაწევრება ან დასახიჩრება.

 ნეკროფილიას ასევე შეიძლება შეესაბამებოდეს ნეკროფაგია, ადამიანის გვამების ნაწილების ჭამა[3].

ნეკროფილია და კანონი

მრავალი სახელმწიფოს კანონმდებლობა ითვალისწინებს პასუხისმგებლობას ნეკროფილურ ქმედებებზე. პასუხისმგებლობა შეიძლება დადგინდეს როგორც უშუალოდ გვამებთან სექსუალური კონტაქტისთვის, ასევე შეიძლება უფრო ზოგადი ხასიათი ჰქონდეს. მაგალითად, რუსეთის ფედერაციის სისხლის სამართლის კოდექსის 244 მუხლი ადგენს პასუხისმგებლობას გარდაცვლილთა სხეულებისა და მათი დაკრძალვის ადგილების შეურაცხყოფაზე, რაც შეიძლება გაგებული იყოს როგორც ნეკროფილური ქმედებების ჩადენა.

ნეკროფილია ცხოველებში

ნეკროფილია გვხვდება არა მხოლოდ ადამიანებში, არამედ მღრღნელებსა და სხვა ცხოველებში. კერძოდ, კეეს მოლიკერმა  გააკეთა ერთ-ერთი ასეთი დაკვირვება [18] (და ამისათვის მიიღო 2003 წლის შნობელის პრემია ბიოლოგიაში) როტერდამის „ნატურმუზეუმ როტერდამში“ ყოფნისას. მან გაიგონა ჩიტის დარტყმის მკაფიო ხმა შენობის შუშის ფასადზე. შემოწმებისას მან აღმოაჩინა მამალი გარეული იხვის გვამი, რომელიც შენობიდან ორ მეტრში იწვა. მკვდარი ფრინველის გვერდით იყო ამ სახეობის მეორე ინდივიდი, რომელმაც დაიწყო გვამთან კოპულირება. ნეკროფილიის აქტი გაგრძელდა დაახლოებით 75 წუთი, რომლის დროსაც, მოლიკერის თანახმად, ცოცხალი ფრინველი ორჯერ შეჩერდა კოპულაციური ქცევის დასრულებამდე. მოლიკერმა ივარაუდა, რომ მინაზე შეჯახებისას, ორივე ფრინველი ასრულებდა ჩვეულებრივ პატერნს იხვების ქცევაში სახელწოდებით „rape flight“  (გაუპატიურება ფრენის დროს). „მას შემდეგ, რაც პირველი ფრინველი გარდაიცვალა, მეორემ უბრალოდ განაგრძო თავისი ქმედება და არ მიიღო არავითარი უარყოფითი უკუკავშირი“, - აღნიშნა მოლიკერმა. ეს იყო ველურ იხვებში ჰომოსექსუალური ნეკროფილიის პირველი დაფიქსირებული   მტკიცებულება.

ჩოქელების კანიბალიზმს იკვლევს როჟე კაიუა. მე-18 საუკუნეში ეს მოვლენა აიხსნებოდა იმით, რომ ჩოქელის მდედრს კვერცხის ფორმირებისთვის სჭირდება ცილოვანი ნივთიერებები, რომელსაც იგი ვერსად ნახავს დიდი რაოდენობით, გარდა საკუთარი სახეობის ინდივიდებისა. რაფაელ დიუბუა, რომელიც ეყრდნობა ფ. გოლცის და ა. ბუსკეს ნაშრომებს, რომლის მიხედვითაც ბაყაყი, მაღალი ნერვული აქტივობის ცენტრების მოცილებისას, დაუყოვნებლივ იღებს კოპულას პოზას, რომელიც ჩვეულებრივ პირობებში მას მხოლოდ გაზაფხულზე აქვს, გამოთქვამს ვარაუდს, რომ ჩოქელის მდედრი სექსუალური კავშირის წინ როცა თავს აცლის მამრს, ცდილობს ამოაცალოს ტვინის სამუხრუჭე ცენტრები და ამით მიაღწიოს უფრო ხანგრძლივ სპაზმურ მოძრაობებს სქესობრივი კავშირის დროს. ცოცხალი არსებების განვითარების ქვედა საფეხურზე, უმარტივესნებში, ერთ-ერთი ორგანიზმი მთლიანად შთანთქავს მეორეს სქესობრივი კავშირის დროს; ანუ ჩვენს წინაშე პრიმიტიული მოვლენაა. ამ შენიშვნას ამყარებს კირნანის თეზისი, რომლის თანახმადაც, სადიზმი უნდა განიხილებოდეს „როგორც არანორმალური ფორმა, რომელსაც ადამიანებში იღებენ მოვლენები. ეს მოვლენები უკვე გვხვდება ცხოველური ცხოვრების საწყისებში, როგორც გადმონაშთი ან  პრიმიტიული სექსუალური კანიბალიზმისადმი  ატავისტური  დაბრუნება“ [19].

ნეკროფილია მითოლოგიაში

 ძველ ეგვიპტურ მითოლოგიაში, ღმერთი ჰორუსი ჩასახული იყო ქალღმერთ ისიდას მიერ გარდაცვლილი ქმრის ოსირისისგან.

ინგუშებისა და ჩეჩნების მითოლოგიაში ქალღმერთი სელა-სატა დაიბადა ღმერთ სელისა და გარდაცვლილი გოგონასგან [20].