სამეცნიერო ბლოგი: რატომ არის სოციალური ქსელებში ამდენი ნარცისიზმი?
რატომ არის სოციალურ ქსელებსი
ამდენი
უსაფუძვლო თავდაჯერებულობა?
ევგენია
კუზნეცოვა
დაიცვა
დისერტაცია საერთაშორისო და ინტერკულტურული კვლევების სფეროში, ბოლო 5 წლის
განმავლობაში მუშაობდა კვლევით ჯგუფში „სოციოლოგიური გამოწვევები და ადამიანის
უფლებები ცვალებად სამყაროში“ (დეუსტოს უნივერსიტეტი, ესპანეთი).
ვირტუალური ანთროპოლოგია, მეცნიერება ადამიანების
ცხოვრების შესახებ ონლაინ და სხვადასხვა გაჯეტებთან ურთიერთქმედება - მთავარი
სფეროებია, რომლებიც ჩემს აღფრთოვანებას იწვევს.
იმის გამო, რომ ნარცისები იყენებენ Facebook ან
Twitter, როგორც საკუთარი თავისადმი ყურადღების გენერირების ინსტრუმენტს? ან
იმიტომ, რომ სოციალური ქსელების ფორმატი მხარს უჭერს ნარცისიზმის კულტურას? ბოლო
კვლევების თანახმად, ორივე კითხვაზე პასუხია - დიახ.
ნარცისიზმი არის პიროვნების აშლილობა, ის უნდა
გამოირჩეოდეს საკუთარი თავის მიმართ ჯანსაღი სიყვარულისგან.
საკუთარი თავის სიყვარული ბუნებრივია, ნარცისები კი
ხშირად კარგავენ სხვა ადამიანების თანაგრძნობის უნარს, დახმარების სურვილს, და
ბოლოს, ვინმეს სიყვარულის უნარს საკუთარი თავის გარდა. უნდა გვესმოდეს, რომ ეს
გავლენას ახდენს არა მხოლოდ ადამიანის ცხოვრების ხარისხზე, არამედ მთლიანად
საზოგადოების ჯანმრთელობაზე.
ბოლო დროს მედიასა და აკადემიურ სამყაროში დაიწყო
საუბარი სოციალურ ქსელებში ნარცისული ქცევის ეპიდემიის შესახებ.
თუ ადრე ადამიანები დემონსტრირებდნენ ნარცისულ
ქცევას ნათესავებისა და კოლეგების ვიწრო წრეში, დღეს მათ უფრო ფართო აუდიტორია
აქვთ. ამიტომ, მკვლევარებისთვის საინტერესო იყო იმის გაგება რა არის პირველმიზეზი? სოციალური ქსელები გარდაქვმნიან ჩვენ
ნარცისებად, თუ უბრალოდ ადამიანები, რომლებიც ადრეც ავლენდნენ ნარცისიზმის
ნიშნებს, იყენებენ მას, როგორც საკუთარი თავისადმი ყურადღების გენერირების
ინსტრუმენტს.
ჯერ კიდევ რამდენიმე წლის წინ ჟურნალმა Personality and Social Psychology გამოაქვეყნა
ლაურა ბუფარდის კვლევა, რომელიც მომხმარებლებს თხოვდა ნარცისიზმისადმი
მიდრეკილების დონის განმსაზღვრელი ფსიქოლოგიური ტესტის გავლას, შემდეგ კი
აანალიზებდა მათ პროფილს სოციალურ ქსელებში.
კვლევის შედეგების თანახმად, ადამიანები, რომლებსაც
ჰქონდათ ნარცისიზმის ყველაზე მაღალი მაჩვენებელი, ყველაზე აქტიურები აღმოჩნდნენ
სოციალურ ქსელებშიც, აქვეყნებდნენ თავისი ფოტოსურათების ყველაზე დიდ რაოდენობას,
რომელიც ავტორმა დაახასიათა, როგორც self-promoting (თვითრეკლამა), წერდნენ
სახასიათო ტექსტებს. შემდეგ კვლევის ავტორმა სთხოვა რიგით მომხმარებლებს
შეეფასებინათ გაანალიზებული პროფილები და ეთქვათ, რომლის მფლობელია, მათი აზრით,
ნარცისი.
მონაწილეთა უმრავლესობამ ადვილად გამოავლინა ის
მომხმარებლები, რომლებსაც ყველაზე მეტი ქულა ჰქონდათ ნარცისიზმის სკალის მიხედვით და
ფსიქოლოგიური ტესტის თანახმად.
კვლევამ დაადასტურა: ჩვენ მაინც მიგვაჩნია, რომ
ქსელში ვიღაც ზედმეტად ნარცისულად იქცევა. ეს მართლაც ახასიათებს პიროვნებას. და
ეს შეიძლება განისაზღვროს რთული ფსიქოლოგიური ტესტების გარეშე, შეუიარაღებელი
თვალით.
მოზარდები და ზრდასრულები
ელიოტ პანეკმა, რომელმაც აღწერა ონლაინ-ნარცისიზმის
თავისი კვლევა ჟურნალში Computers in Human Behavior, Facebook მოსწრებულად
შეადარა სარკეს, ხოლო Twitter მეგაფონს. ექსპერიმენტის შეჯამების შედეგად პანეკი
მივიდა დასკვნამდე, რომ სოციალური ქსელები წარმოადგენენ მოზარდული ნარცისიზმის
გაგრძელების ერთ-ერთ ფაქტორს ხანდაზმულ მომხმარებლებს შორის.
ახალგაზრდებს ახასიათებს საკუთარი მოსაზრებების
მნიშვნელობის ზედმეტად შეფასება. კატეეგორიული მსჯელობა ზრდის აბსოლუტურად
ნორმალური ეტაპია. მაგრამ ადამიანები, რომლებიც უკვე გამოვიდენ მოზარდობის
ასაკიდან, კვლავ ავლენენ ნარცისული ქცევის ნიშნებს სოციალურ ქსელებში (განსაკუთრებით, Twitter-ში).
მაგალითად, თავდაჯერებულად და კატეგორიულად გამოხატავენ თავის აზრს იმ საკითხებზე,
რომლებისაც არა გაეგებათ რა, თავს უფლებას აძლევენ გამოთქვან მკაცრი შეფასება სხვა
ადამიანების შესახებ და ა.შ.
ფსიქოლოგიაში ეს ქცევა აშკარად ასოცირდება ზრდის
ეტაპთან, მაგრამ სოციალური ქსელები აძლევენ თვითგამოხატვის ამ ფორმატს სულ უფრო
საყოველთააოდ მიღებულ ხასიათს.
გარდა ამისა, არსებობს შიში, რომ გუშინდელ
მოზარდებს, რომლებიც ინტერნეტში გაიზარდნენ, ასეთი ურთიერთობების მოდელი შემოაქვთ
ზრდასრულთა ცხოვრებაში და ეს ნორმალურად მიაჩნიათ. მიუხედავად ამისა, ჯგუფის
პროფილში, რომელშიც საშუალო ასაკი აღწევდა 35 წელს, ნარცისული კონტენტი ნაკლებად
იყო. ანუ, დროთა განმავლობაში, თუ მომხმარებელს აქვს ურთიერთობების საკმარისი წრე
სოციალური ქსელების მიღმა, რეალობა ახდენს მის ადაპტაციას ქცევის უფრო
ცივილიზებული ფორმებთან.
იდეალური სურათი
კიდევ ერთი ფაქტორი იმისა, რატომ აფერხებს ონლაინ
ურთიერთობა ქცევის ნარცისულ მოდელებს ზრდასრულ ადამიანებში, არის ის, რომ
სოციალური ქსელების დიდი ნაწილის სისტემა მუშაობს ლაიკების „საწვავზე“.
Facebook-ის ან Instagram-ის გვერდები სასურველი ცხოვრების სახედ იქცა. უკვე იყო
რამდენიმე კამინგ-აუტი იმის შესახებ, თუ როგორ „დაჯდნენ“ ადამიანები გულებზე,
ლაიქებზე და რეპოსტებზე, და გამოიჭირეს საკუთარი თავი იმაში, რომ სამყაროს
უყურებენ საკუთარი ონლაინ-იდენტობის მეშვეობით. ერთ-ერთი ბოლოდროინდელი შემთხვევაა
ავსტრალიელი მოდელის ვიდეო, რომელიც თვალცრემლიანმა უარი განაცხადა Instagram-ში
ცხოვრებაზე, რადგან ის არ არის ნამდვილი ადამიანი, არამედ ხელოვნური სახეა.
სოციალურ ქსელში ძალიან ადვილია საკუთარი ცხოვრების
იდეალური სურათის დახატვა. დავარცხნილი, დამჯერი ბავშვები, სუფთა სახლის ფრაგმენტები,
უსაზღვრო სიყვარული გაუგებრობის გარეშე, ყვავილები, გულები, ფანჯარაში კაკაოს
ფინჯანი.
რჩება შთაბეჭდილება, რომ ეს მოცემული ფორმატია, და საუბარი
რეალურ რამეზე, რომელიც არა მარტო ახარებს, არამედ აღელვებს - წესების საწინააღმდეგოა. რატომ უნდა
განათავსოთ ქსელში თქვენი პრობლემები? მაგრამ ხომ ვაზიარებთ დადებით ემოციებს?
ერთ-ერთმა ცნობილმა Instagram-ბლოგერმა, რომელმაც თავისი შვილების ფოტოების
წყალობით გახდა ცნობილი, აღიარა: ისე ვარ დაღლილი, რომ არაფერზე არ მყოფნის ძალა,
მაგრამ მაინც ვიღებ ბავშვების ფოტოსურათებს, ვცდილობ არ გამოჩნდეს, როგორი სიბინძურეა
ჩემს სახლში, და ვწერ იმის შესახებ, თუ რა
ბედნიერი ვარ, თუმცა იმ მომენტში ამას ნამდვილად ნაკლებად ვგრძნობ.
ამ ტიპის ქცევა ვირუსივით ვრცელდება, აიძულებს მთელს
მსოფლიოში მილიონობით ადამიანს იგრძნოს საკუთარი არასრულფასოვნება. მაგრამ იგივე
ადამიანები, თავის მხრივ, მორჩილებით იზიარებენ ამ თამაშის დადგენილ წესებს.
ფორმატს კი ჩვენ ვაძლევთ, მომხმარებლები. თამაშის
წესების შევლას ყველას შეუძლია. ამიტომ ზოგჯერ, როცა შენს საკუთარ ძვირფას მოსაზრებას
წერ, კარგი იქნებოდა საკუთარ კომპეტენტურობაზე დაფიქრდე. სხვების შეფასებისას
იფიქრო ურთიერთობის საყოველთაოდ მიღებული ნორმების შესახებ, ხოლო როცა ონლაინ
ხატავ სურათს საკუთარი იდეალური ცხოვრების შესახებ, გააცნობიერო, რომ დისტანციაზე
„ბედნიერება“ გამარჯვებულები არ არიან.
http://present5.com/dramaturgicheskaya-sociologiya-irvina-gofmana-zapadnaya-sociologiya/
https://ppt-online.org/392284
http://krispotupchik.ru/goffman2
"*** შენ დუმილის კოლექციონერი ხარ და მხოლოდ თეთრი ჩიტები გიყვარს სათქმელად. და ასე იყოს,რაც ნაღდია იმან მოგვკლას. რადგან ზოგია, მხოლოდ ბედნიერებაზე ფიქრობს. ჩვენ კი, ჩემო, ეს რას გვეყოფა..."
В "Поведении в публичных местах" Гофман на основе исследований одной психиатрической больницы и ряда справочников об этикете разбирает, каким образом обстоятельства влияют на наше восприятие и поведение в общественном пространстве.
В силу того, что жена Гофмана страдала психическим заболеванием и много лет провела в клиниках, а потом все-таки покончила с собой, социолог в своих исследованиях очень часто обращается к изучению условий жизни в замкнутых обществах и впоследствии даже становится активным сторонником отмены принудительной психиатрической госпитализации.
В этом исследовании его заинтересовал тот факт, что, диагностируя психические заболевания, многие врачи обычно обращают всё своё внимание на те аспекты поведения пациента, которые неуместны в данной ситуации. Плохо ведёшь себя — значит больной. Однако никто не пытался посмотреть на этот вопрос с другой стороны.
Гофман же решил изучить не нарушения поведения в социуме, а нормы, принятые в нём. Деконструируя принцип вычисления психически нездоровых людей, он выяснил, почему тот или иной вид поведения попадает под общественные санкции. С помощью своего знаменитого метода "включённого наблюдения" социолог, мимикрируя то под пациента больницы, то под инструктора по физподготовке или специалиста по аграрным наукам, изучал поведение людей в различных обстоятельствах и сравнивал между собой. Нелишним будет сказать, что поведение пациентов психбольницы мало чем отличалось от поведения обычных людей. Неспособность придерживаться правил как в клинике, так и в светской жизни всегда влекло за собой санкции, которые применяются к человеку в той мере, в какой общество признает его здоровым. Хочешь избежать санкций - будь как все, следуй дресскоду, выпивай на вечеринках, придерживайся правил, соблюдай норму, соответствуй. Но у разных людей разные социальные инстинкты и способы производить эффекты.
Один мой друг по долгу службы должен был посещать заседания правительства, но ему этого очень не хотелось. На первое же собрание он пришёл в джинсах и кедах. Больше не звали. В лучшем случае все решили, что он дебил, но, вероятнее всего, поняли его поведение как жест неуважения к событию. Манеры - это защита.
Нарушение приличий в различных ситуациях иногда может рассказать очень много о восприятии нарушителя. Например, чрезмерно открытый наряд девушки - это, скорее всего, желание найти себе партнёра, но, следуя нормам социального приличия, люди обычно стремятся скрывать физические признаки своей способности вступать в сексуальные отношения. Поэтому подобный наряд также может свидетельствовать и о слабом самоконтроле, и о недостаточном обуздании своего подсознания для успешной жизни в обществе. Или, например, если человек хочет показать свою враждебность к кому-то, перед кем он обычно вынужден вести себя строго, то в качестве доступного средства может использовать крайние проявления раскрепощённости.
Поведение в публичных местах" - это исследование травматичности сосуществования с другими. Читать такую литературу непросто, так как Гофман со свойственным ему цинизмом достаточно вольно обращается с границами между состояниями душевного здоровья и психического дисбаланса. Так что подобная неконкретность иногда вызывает сомнения в оценке поведения окружающих и даже своего собственного.
После прочтения трудно отделаться от привычки наблюдать за мельчайшими особенностями в поведении других. Не знаю, к каким выводам это приведёт вас, но я теперь ставлю диагноз всякому, кто в кинотеатре сидит в телефоне, открыто пялится на меня в лифте ну или слишком усидчиво гладит свою кошку. Искусство выглядеть нормальным не такое уж и простое дело. Знать бы только, зачем. Быть может, чтобы лучше маскироваться в обществе общепринятых стандартов?
"Beneath the seemingly rational exterior of our lives is a fear of insanity. We dare not question the values by which we live or rebel against the roles we play for fear of putting our sanity into doubt. We are like the inmates of a mental institution who must accept its inhumanity and insensitivity as caring and knowledgeableness if they hope to be regarded as sane enough to leave.
The idea that much of what we do is insane and that if we want to be sane, we must let ourselves go crazy has been strongly advanced by R.D. Laing. In the preface to the Pelican edition of his book The Divided Self, Laing writes: 'In the context of our present pervasive madness that we call normality, sanity, freedom, all of our frames of reference are ambiguous and equivocal.' And in the same preface: 'Thus I would wish to emphasize that our normal, adjusted state is too often the abdication of ecstasy, the betrayal of our true potentialities; that many of us are only too successful in acquiring a false self to adapt to false realities.'
Wilhelm Reich had a somewhat similar view of present-day human behavior. Thus Reich says, 'Homo normalis blocks off entirely the perception of basic orgonotic functioning by means of rigid armoring; in the schizophrenic, on the other hand, the armoring practically breaks down and thus the biosystem is flooded with deep experiences from the biophysical core with which it cannot cope.' The 'deep experiences' to which Reich refers are the pleasurable streaming sensations associated with intense excitation that is mainly sexual in nature. The schizophrenic cannot cope with these sensations because his body is too contracted to tolerate the charge. Unable to 'block' the excitation or reduce it as a neurotic can, and unable to 'stand' the charge, the schizophrenic is literally 'driven crazy.'
But the neurotic does not escape so easily either. He avoids insanity by blocking the excitation, that is, by reducing it to a point where there is no danger of explosion, or bursting. In effect the neurotic undergoes a psychological castration. However, the potential for explosive release is still present in his body, although it is rigidly guarded as if it were a bomb. The neurotic is on guard against himself, terrified to let go of his defenses and allow his feelings free expression. Having become, as Reich calls him, 'homo normalis,' having bartered his freedom and ecstasy for the security of being 'well adjusted,' he sees the alternative as 'crazy.' And in a sense he is right. Without going 'crazy,' without becoming 'mad,' so mad that he could kill, it is impossible to give up the defenses that protect him in the same way that a mental institution protects its inmates from self-destruction and the destruction of others."
- Alexander Lowen: Fear of Life
- ДИСТАНЦИОННЫЙ НЕЙРОННЫЙ ИНЖИНИРИНГ
http://www.mythosandlogos.com/Hillman.html
https://conversationswithdonmachingaandotherbeings.wordpress.com/2016/05/15/seven-reasons-why-capitalism-is-an-affront-to-the-soul/
https://www.teachthought.com/critical-thinking/alan-watts-finding-purpose-affection/
сообщества в комбинации ебанутых аморальных "геополитических демиургов" планеты... Но "мир" оставался слеп, глух или прятал голову себе в жопу хуже страусов. Весь мир – от блядской его медийно-политической элиты до тупо-злобно-самодовольного быдла всех мастей, от планктонных похуистов до психопатических экстремистов насилия, независимо от их этнической самоидентификации. "
виртуозные манипуляторы и давно подчинили себе оглупевшую массу. Для этого созданы пропаганда, массовые организации и активисты, репрессии оЗомбирование удалось всем тоталитаристам : ! Человеческий фактор уничтожен тоталитарными технологиями и электронными сми"
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised