ახლობელი ადამიანების გამოყვანა და დაბრუნება სექტებისა და კულტებიდან
ახლობელი ადამიანის დაკარგვა, რომელიც სექტაში ან კულტში აღმოჩნდა, შოკისმომგვრელია და უმწეობის განცდას იწვევს. განცვიფრებას იწვევს პიროვნების, ინტერესების და ღირებულებების უეცარი ცვლილება, ძველი სოციალური კავშირების უარყოფა. უცნობია, თუ როგორ უნდა მოხდეს რეაგირება აგრესიაზე ან ბოიკოტზე საყვარელი ადამიანის მხრიდან, ვისთანაც არცთუ დიდი ხნის წინ გქონდა ახლო და სანდო ურთიერთობები, აგრესიაზე ყველას მიმართ, ვინც არ იზიარებს მის ახალ შეხედულებებს. მრავალი სპონტანური მოქმედება იწვევს მის უფრო მეტ გაუცხოებას საყვარელი ადამიანებისგან და მის მიმართ სექტის ან კულტის ძალაუფლების გაძლიერებას. ჩნდება კითხვა: როგორ უნდა გავაგრძელოთ ცხოვრება, ურთიერთობა და ურთიერთმოქმედება ასეთი ორგანიზაციის წევრთან? ზოგჯერ სექტის ან კულტის გავლენის ძალა იმდენად დიდია, რომ პროცესი შეუქცევადის შთაბეჭდილებას ტოვებს.
მაგრამ ეს ასე არ არის. სექტები და კულტები იყენებენ გარკვეულ ფსიქოტექნიკას ადამიანის ცნობიერებისა და იდენტურობის შესაცვლელად. დღეს შემუშავებული და აპრობირებულია სექტების და კულტების მხრიდან ფსიქოლოგიური ძალადობის მიმართ საწინააღმდეგო ზემოქმედების სხვადასხვა მეთოდი, მაგრამ უნივერსალური მეთოდი არ არსებობს. დახმარების ინსტრუმენტების არჩევისას მრავალ ფაქტორს ეძლევა შეფასება: რატომ გახდა ადამიანი დაუცველი ძალადობრივი ზემოქმედებისთვის, მისი პიროვნების თავისებურებები, სოციალური ატმოსფერო, რომელშიც იგი იმყოფებოდა ორგანიზაციაში შესვლამდე და მრავალი სხვა. ამიტომ თითოეული შემთხვევის ასეთი კომპლექსური შეფასება იძლევა კონტრზემოქმედების ყველაზე სწორი ინსტრუმენტების არჩევის საშუალებას. პროექტში „ანტისექტა“ ადამიანის დასახმარებლად მისი ცნობიერების სექტის ან კულტის კონტროლიდან გათავისუფლების მიზნით გათვალისწინებულია კონსულტაციის სამი ტიპი.
საინფორმაციო კონსულტაცია
კონსულტაციებზე მოცემულია დეტალური ინფორმაცია იმ სექტის ან კულტის შესახებ, რომელშიც ადამიანი აღმოჩნდა, გამოვლენილია ფარული ფაქტები ორგანიზაციის ისტორიიდან და მისი ლიდერის ბიოგრაფიიდან. შემთხვევების კომპლექსურ ანალიზზე დაყრდნობით სპეციალისტი წარმოადგენს რისკების შეფასებას ორგანიზაციის წევრებისთვის (სიცოცხლის, ჯანმრთელობის ან ქონების შესაძლო საფრთხეებს) და აკეთებს სექტის ან კულტის კონკრეტულ ადამიანთან ურთიერთობის განვითარების ყველაზე სავარაუდო სცენარის პროგნოზს. ამისათვის საჭიროა შემუშავდეს შემდგომი ქმედებების სტრატეგია, რომელიც მიმართულია საყვარელი ადამიანის ძალადობრივი ზემოქმედებისგან განთავისუფლებისკენ.
ფსიქოლოგიური კონსულტაცია
ამ პროექტში ფსიქოლოგიურ კონსულტაციას არ წარმოადგენს მხოლოდ ფსიქოლოგთან საუბარი, არამედ მიზანმიმართული მუშაობა ადამიანის განთავისუფლების მიზნით ძალადობრივი გავლენისგან სექტის ან კულტის მხრიდან. კლასიკური კონსულტაციისგან განსხვავებით, ამ ტიპის კონსულტაცია ტარდება ასეთი ორგანიზაციის წევრის ნათესავებთან. სექტაში ან კულტში მყოფი ადამიანი არ ითხოვს დახმარებას. ორგანიზაციაზე ღრმა სოციალურ-ფსიქოლოგიური დამოკიდებულების დროს ცხოვრების ყველა სხვა სფეროს იგი აღიქვამს მხოლოდ მისი სწავლების პრიზმაში. ფსიქოლოგს მიმართავენ მისი ახლობლები, რომელთან ერთად მუშავდება კომუნიკაციისა და ქცევის სტრატეგია, რომელიც მიმართულია ადამიანის დამოუკიდებლად აზროვნების უნარის აღსადგენად. ეს მუშაობა მოიცავს რამდენიმე ეტაპს: ახლობელ ადამიანებთან ურთიერთობის აღდგენას, კრიტიკული აზროვნების გაღვიძებას, საკუთარი გადაწყვეტილების მიღების მზადყოფნის ფორმირებას.
ყურადღება! რუსეთში მხოლოდ რამდენიმე ფსიქოლოგია, რომლებიც ამ სფეროში პროფესიულად მუშაობენ. ბევრ მათგანს, ვინც თავს აცხადებს სექტიდან და კულტიდან ადამიანების გამოყვანის სპეციალისტად, არ გააჩნიათ შესაბამისი კვალიფიკაცია და განათლება. სპეციალისტის კვალიფიკაციის შესამოწმებლად, გაიგეთ ყველაფერი მისი განათლების და გამოცდილების შესახებ ამ სფეროში, გაეცანით მის პუბლიკაციებს. გამოძახილები, რომლებიც გამოქვეყნებულია საიტებზე და რომლებიც სთავაზობენ მომსახურებას, არ გამოდგება მნიშვნელოვან კრიტერიუმად სპეციალისტის შესაფასებლად. ჯერ ერთი, რეალურ ადამიანებს ხშირად არ სურთ ამ ტიპის პირადი ამბების საჯაროდ განხილვაზე გამოტანა. მეორეც, გამოძახილების წერა დღევანდელი მარკეტინგის ერთ–ერთი პროფესიული სფეროა, და ჩვენ კარგად უნდა გვესმოდეს საქმიანობის სპეციფიკა, რათა განვასხვავოთ გამოგონილი კომენტარები რეალური შემთხვევებისგან. ძალიან ფრთხილი პოზიცია დაიკავეთ მათ მიმართ, ვინც გპირდებათ სწრაფ ან გარანტირებულ შედეგს. ასეთ დაპირებებს არავითარი მეცნიერული საფუძველი არ აქვთ.
იურიდიული კონსულტაცია
იურიდიული კონსულტაციის დროს იძლევიან ორგანიზაციის მოქმედებების მართლზომიერების შეფასებას მასში მყოფი ადამიანის, მისი ახლობლების და საზოგადოების მიმართ მოქმედი კანონმდებლობის თვალსაზრისით. დარღვევების გამოვლენის შემთხვევაში დახმარებას უწევენ განცხადების შედგენაში სამართალდამცავ ორგანოებსა და სასამართლოში წარსადგენად.
ახლობელი ადამიანის დაკარგვა, რომელიც სექტაში ან კულტში აღმოჩნდა, შოკისმომგვრელია და უმწეობის განცდას იწვევს. განცვიფრებას იწვევს პიროვნების, ინტერესების და ღირებულებების უეცარი ცვლილება, ძველი სოციალური კავშირების უარყოფა. უცნობია, თუ როგორ უნდა მოხდეს რეაგირება აგრესიაზე ან ბოიკოტზე საყვარელი ადამიანის მხრიდან, ვისთანაც არცთუ დიდი ხნის წინ გქონდა ახლო და სანდო ურთიერთობები, აგრესიაზე ყველას მიმართ, ვინც არ იზიარებს მის ახალ შეხედულებებს. მრავალი სპონტანური მოქმედება იწვევს მის უფრო მეტ გაუცხოებას საყვარელი ადამიანებისგან და მის მიმართ სექტის ან კულტის ძალაუფლების გაძლიერებას. ჩნდება კითხვა: როგორ უნდა გავაგრძელოთ ცხოვრება, ურთიერთობა და ურთიერთმოქმედება ასეთი ორგანიზაციის წევრთან? ზოგჯერ სექტის ან კულტის გავლენის ძალა იმდენად დიდია, რომ პროცესი შეუქცევადის შთაბეჭდილებას ტოვებს.
მაგრამ ეს ასე არ არის. სექტები და კულტები იყენებენ გარკვეულ ფსიქოტექნიკას ადამიანის ცნობიერებისა და იდენტურობის შესაცვლელად. დღეს შემუშავებული და აპრობირებულია სექტების და კულტების მხრიდან ფსიქოლოგიური ძალადობის მიმართ საწინააღმდეგო ზემოქმედების სხვადასხვა მეთოდი, მაგრამ უნივერსალური მეთოდი არ არსებობს. დახმარების ინსტრუმენტების არჩევისას მრავალ ფაქტორს ეძლევა შეფასება: რატომ გახდა ადამიანი დაუცველი ძალადობრივი ზემოქმედებისთვის, მისი პიროვნების თავისებურებები, სოციალური ატმოსფერო, რომელშიც იგი იმყოფებოდა ორგანიზაციაში შესვლამდე და მრავალი სხვა. ამიტომ თითოეული შემთხვევის ასეთი კომპლექსური შეფასება იძლევა კონტრზემოქმედების ყველაზე სწორი ინსტრუმენტების არჩევის საშუალებას. პროექტში „ანტისექტა“ ადამიანის დასახმარებლად მისი ცნობიერების სექტის ან კულტის კონტროლიდან გათავისუფლების მიზნით გათვალისწინებულია კონსულტაციის სამი ტიპი.
საინფორმაციო კონსულტაცია
კონსულტაციებზე მოცემულია დეტალური ინფორმაცია იმ სექტის ან კულტის შესახებ, რომელშიც ადამიანი აღმოჩნდა, გამოვლენილია ფარული ფაქტები ორგანიზაციის ისტორიიდან და მისი ლიდერის ბიოგრაფიიდან. შემთხვევების კომპლექსურ ანალიზზე დაყრდნობით სპეციალისტი წარმოადგენს რისკების შეფასებას ორგანიზაციის წევრებისთვის (სიცოცხლის, ჯანმრთელობის ან ქონების შესაძლო საფრთხეებს) და აკეთებს სექტის ან კულტის კონკრეტულ ადამიანთან ურთიერთობის განვითარების ყველაზე სავარაუდო სცენარის პროგნოზს. ამისათვის საჭიროა შემუშავდეს შემდგომი ქმედებების სტრატეგია, რომელიც მიმართულია საყვარელი ადამიანის ძალადობრივი ზემოქმედებისგან განთავისუფლებისკენ.
ფსიქოლოგიური კონსულტაცია
ამ პროექტში ფსიქოლოგიურ კონსულტაციას არ წარმოადგენს მხოლოდ ფსიქოლოგთან საუბარი, არამედ მიზანმიმართული მუშაობა ადამიანის განთავისუფლების მიზნით ძალადობრივი გავლენისგან სექტის ან კულტის მხრიდან. კლასიკური კონსულტაციისგან განსხვავებით, ამ ტიპის კონსულტაცია ტარდება ასეთი ორგანიზაციის წევრის ნათესავებთან. სექტაში ან კულტში მყოფი ადამიანი არ ითხოვს დახმარებას. ორგანიზაციაზე ღრმა სოციალურ-ფსიქოლოგიური დამოკიდებულების დროს ცხოვრების ყველა სხვა სფეროს იგი აღიქვამს მხოლოდ მისი სწავლების პრიზმაში. ფსიქოლოგს მიმართავენ მისი ახლობლები, რომელთან ერთად მუშავდება კომუნიკაციისა და ქცევის სტრატეგია, რომელიც მიმართულია ადამიანის დამოუკიდებლად აზროვნების უნარის აღსადგენად. ეს მუშაობა მოიცავს რამდენიმე ეტაპს: ახლობელ ადამიანებთან ურთიერთობის აღდგენას, კრიტიკული აზროვნების გაღვიძებას, საკუთარი გადაწყვეტილების მიღების მზადყოფნის ფორმირებას.
ყურადღება! რუსეთში მხოლოდ რამდენიმე ფსიქოლოგია, რომლებიც ამ სფეროში პროფესიულად მუშაობენ. ბევრ მათგანს, ვინც თავს აცხადებს სექტიდან და კულტიდან ადამიანების გამოყვანის სპეციალისტად, არ გააჩნიათ შესაბამისი კვალიფიკაცია და განათლება. სპეციალისტის კვალიფიკაციის შესამოწმებლად, გაიგეთ ყველაფერი მისი განათლების და გამოცდილების შესახებ ამ სფეროში, გაეცანით მის პუბლიკაციებს. გამოძახილები, რომლებიც გამოქვეყნებულია საიტებზე და რომლებიც სთავაზობენ მომსახურებას, არ გამოდგება მნიშვნელოვან კრიტერიუმად სპეციალისტის შესაფასებლად. ჯერ ერთი, რეალურ ადამიანებს ხშირად არ სურთ ამ ტიპის პირადი ამბების საჯაროდ განხილვაზე გამოტანა. მეორეც, გამოძახილების წერა დღევანდელი მარკეტინგის ერთ–ერთი პროფესიული სფეროა, და ჩვენ კარგად უნდა გვესმოდეს საქმიანობის სპეციფიკა, რათა განვასხვავოთ გამოგონილი კომენტარები რეალური შემთხვევებისგან. ძალიან ფრთხილი პოზიცია დაიკავეთ მათ მიმართ, ვინც გპირდებათ სწრაფ ან გარანტირებულ შედეგს. ასეთ დაპირებებს არავითარი მეცნიერული საფუძველი არ აქვთ.
იურიდიული კონსულტაცია
იურიდიული კონსულტაციის დროს იძლევიან ორგანიზაციის მოქმედებების მართლზომიერების შეფასებას მასში მყოფი ადამიანის, მისი ახლობლების და საზოგადოების მიმართ მოქმედი კანონმდებლობის თვალსაზრისით. დარღვევების გამოვლენის შემთხვევაში დახმარებას უწევენ განცხადების შედგენაში სამართალდამცავ ორგანოებსა და სასამართლოში წარსადგენად.
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised