კოსმოსის და დედამიწის ამინდი და მათი გავლენა ადამიანების ჯანმრთელობასა და კეთილდღეობაზე

 http://www.myshared.ru/slide/638594/ 

პრეზენტაცია თემაზე:

კოსმოსის და დედამიწის ამინდი და მათი გავლენა ადამიანების ჯანმრთელობასა და კეთილდღეობაზე

ფიზიკა-მათემატიკის მეცნიერებათა დოქტორი ტ.კ. ბრეუსი

რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტი

                         სემინარი ტარუსაში, 8-10 მაისი 2009 წ. - ტრანსკრიპტი

2. პრობლემის გავრცელება მსოფლიოში

მთელ რიგ ქვეყნებში ამჟამად მუშაობენ  კოსმოსური ამინდის სამედიცინო-ბიოლოგიურ პრობლემებზე

რუსეთი, უკრაინა, ინგუშეთი, საქართველო, ოსეთი, იაპონია, აშშ, ჩინეთი, ისრალი, იტალია, გერმანია, დანია, სლოვაკეთი, ჩეხეთი, ავსტრია, ნორვეგია, ბულგარეთი. არსებობს საერთაშორისო ასოციაცია BIOCOS: (ბიოლოგია და კოსმოსი), რომელიც აერთიანებს 150-ზე მეტ წევრს სხვადასხვა ქვეყნიდან. ისინი მუშაობენ კოორდინირებული პროგრამებით, რომლებიც ერთმანეთში ცვლიან საწყის ბანკებს, მეთოდებსა და პროგრამებს და ეხმარებიან კომპანიებისგან წნევის მონიტორების და სხვა აპარატურის  უფრო იაფად შეძენაში, და არა ნომინალურ ფასად. საერთაშორისო შეხვედრები იმართება დაახლოებით 10 წელია (კერძოდ, ორ წელიწადში ერთხელ ყირიმში) და ხალხთა მეგობრობის უნივერსიტეტში.

3. პრობლემის ოფიციალური სტატუსი რუსეთში. „რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის სამეცნიერო საბჭოს მზისა და დედამიწის კავშირის  პრობლემის საკითხებში. მზე-დედამიწა“, რომელსაც ხელმძღვანელობს აკადემიკოსი გ.ა. ჟერებცოვი, აქვს სექცია „ჰელიობიოფიზიკა“. ამ სექციას აქვს ყოველთვიური სემინარი და კურირებს მუშაობას რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის მიერ დაფინანსებულ პროგრამაში შესაბამისი სათაურის ქვეპროგრამით. არსებობს რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის სპეციალური პროგრამა, რომელსაც ხელმძღვანელობს აკადემიკოსი ა.ი. გრიგორიევი, „მედიცინის ფუნდამენტური მეცნიერებები“, რომელშიც, როგორც ერთ-ერთი განყოფილება, ფიგურირებს კოსმოსის და დედამიწის ამინდი და მათი გავლენა ადამიანის ჯანმრთელობაზე. და ბოლოს, რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტს აქვს ლაბორატორია „კოსმოსური ამინდი“, სადაც პრობლემა მუშავდება მრავალ სამედიცინო და ბიოლოგიურ დაწესებულებასთან თანამშრომლობით.

4. კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტთან თანამშრომლობით პრობლემის შემუშავებაში ჩართული ორგანიზაციების მოკლე სია

დედამიწის მაგნეტიზმის, იონოსფეროსა და რადიოტალღების გავრცელების ინსტიტუტი, ტროიცკი, მოსკოვის ოლქი

თეორიული და ექსპერიმენტული ბიოფიზიკის ინსტიტუტი, (პუშჩინო) 

სამედიცინო-ბიოლოგიური პრობლემების ინსტიტუტი, მოსკოვი 

ზოგადი ფიზიკის ინსტიტუტი, მოსკოვი 

რადიოფიზიკის, ავტომატიზაციისა და ელექტრონიკის ინსტიტუტი, მოსკოვი 

რუსეთის ჰიდრომეტეოროლოგიური ინსტიტუტი (სანქტ-პეტერბურგი) 

ი.მ. სეჩენოვის სახელობის მოსკოვის სამედიცინო აკადემია, მოსკოვი

რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის კოლას ფილიალის პოლარული გეოფიზიკური ინსტიტუტი 

რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის სახალხო-სამეურნეო პროგნოზირების ინსტიტუტი

ციმბირის დედამიწის მაგნიტიზმის, იონოსფეროსა და რადიოტალღების გავრცელების ინსტიტუტი (ირკუტსკი) 

ხალხთა მეგობრობის უნივერსიტეტის სამედიცინო ფაკულტეტი  

ყირიმის ასტროფიზიკური ობსერვატორია, უკრაინა 

კიევის სახელმწიფო უნივერსიტეტი, უკრაინა 

ა.ლ. მიასნოკოვის სახელობის კარდიოლოგიის სამეცნირო ცენტრი, მოსკოვი

ცენტრალური კლინიკური საავადმყოფო 1 რია სააქციონერო საზოგადოება რუსეთის რკინიგზა, მოსკოვი

 მოსკოვის საქალაქო საავადმყოფო 60. 

ბელგოროდის საოლქო საავადმყოფო

 რუსეთის სამედიცინო მეცნიერებათა აკადემიის პედიატრიის ინსტიტუტი 

10 ორგანიზაცია რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის და რუსეთის სამედიცინო მეცნიერებათა აკადემიის, ჯანდაცვის სამინისტროს, მეცნიერებისა და განათლების სამინისტროს, ქალაქების კლინიკების და ცენტრების სხვადასხვა განყოფილებიდან.

5 ამინდის ბიოტროპული ფაქტორი:

ატმოსფერული წნევა

ტემპერატურა

ატმოსფერული ჰაერის ხარისხი

გეომაგნიტური პირობების მდგომარეობა

6  კოსმოსური ამინდის ფაქტორების როლი

 გეომაგნიტური აქტივობის ფაქტორების გავლენა განიხილებოდა რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში გარკვეული სკეპტიციზმით, რომელიც დაკავშირებულია ელექტრომაგნიტური ველის დაბალ ინტენსივობასთან, თეორიული მოსაზრებების განსხვავებულობასთან, სპეციალური ექსპერიმენტების ცუდ განმეორებადობასთან და კვლევის ინტერდისციპლინურობასთან. 

 მრავალი წლის განმავლობაში ამ სკეპტიციზმს ეყრდნობოდა სტატისტიკური კვლევების შეუსაბამობა, რასაც ძირითადად ეყრდნობოდნენ ავტორები. საჭირო იყო ახალი მიდგომები!!!! 

7 90-იანი წლების დასაწყისში შემოთავაზებული ჰიპოთეზა. ტ.კ. ბრეუსი, ფ.ი. კომაროვი, ს.ი. რაპოპორტი  (რუსეთი), ფ. ჰალბერგი (აშშ) 

 ჰელიოგეომაგნიტურმა რიტმებმა მომართეს „ბიოლოგიური საათი“, ისევე როგორც განათებამ და ტემპერატურამ ჩამოაყალიბეს ცირკადული (დღიური) ენდოგენური რიტმი.

ჰელიოგეომაგნიტურმა აღშფოთებამ - რიტმების „ჩავარდნებმა“ - უნდა გამოიწვიოს ადაპტაციური სტრესის რეაქცია ბიოლოგიურ ობიექტებში, განსაკუთრებით ბიოლოგიური ობიექტის არასტაბილურობის მდგომარეობაში. 

8 ბიოლოგიური და გეომაგნიტური რიტმების დროის სტრუქტურის მსგავსება

                                                             პოპულაცია 

ციებ-ცხელებით დაავადებათა გამწვავების სპექტრი (ანტიკური პერიოდის ექიმების ჩანაწერები (მარცხნივ)) და ტრანსპლანტაციის უარყოფა თირკმლისა და გულის გადანერგვის ოპერაციების შემდეგ (მარჯვნივ). 

გეომაგნიტური აქტივობის Kp-ინდექსის ვარიაციების სპექტრი 1932-1990 წწ.

9 ადრეული ასაკის ბავშვების მონიტორინგი.

 გულისცემის სიხშირის უწყვეტი მონიტორინგის მონაცემების FFT სპექტრი (მარცხნივ) და ჩვილის დიასტოლური არტერიული წნევა (მარჯვნივ) დაბადების მომენტიდან სიცოცხლის 26 თვემდე, რომელიც დაყოფილია 4 თვედ და გაშუალებულია.

ცხადია, მზის ბრუნვის პერიოდისთვის დამახასიათებელი ყველა პერიოდის არსებობა, დაახლოებით 28 დღე, და მისი ჰარმონიები. ჩანს, რომ 1 დღის პერიოდი იწყებს გამოვლენას მხოლოდ მონიტორინგის მე-5 თვეს.

10 კროსი - ახალშობილთა გულისცემის სიხშირის სპექტრული კოგერენტულობა და გეომაგნიტური აქტივობის Kp-ინდექსი (სიუტკინა და ბრეუსი 2006) 

      წერტილოვანი ხაზით მონიშნული პიკები მარცხნიდან მარჯვნივ შეესაბამება რიტმებს პერიოდებით დაახლოებით 7 დღე, 3,5 დღე, დაახლოებით ერთი დღე და დაახლოებით 12 საათი. 

11 ამინდის ზემოქმედების სამიზნე 

გულ-სისხლძარღვთა სისტემა

 სისხლძარღვთა სისტემა

ვეგეტატიური ნერვული სისტემა

 ფილტვები

 

12 რისკის ჯგუფები

 (I) პაციენტები გულ-სისხლძარღვთა სისტემის პათოლოგიით, განსაკუთრებით, ვისაც გადატანილი ჰქონდა მიოკარდიუმის ინფარქტი

 (II)  ჯანმრთელი ადამიანები ადაპტაციური სისტემის გადაჭარბებული ძაბვით (კოსმონავტები, ტრანსკონტინენტური ფრენების მფრინავები, ოპერატორები და ა.შ.)

(III) ბავშვები სწრაფი განვითარების პერიოდში ჩამოუყალიბებელი ადაპტაციური სისტემით

 

13  Pc1 გეომაგნიტური პულსაციები გულის რიტმში შეიძლება იყოს ერთ-ერთი მთავარი ბიოტროპული ფაქტორი

ნ.გ. კლეიმენოვა, ო.ვ. კოზირება, ტ.კ. ბრეუსი, ს.ი. რაპოპორტი 

თერაპ. არქივ. ტ.78, N4, გვ.56, 2006

          Pc1 ტიპის პულსაციები დამახასიათებელია მაგნიტური ქარიშხლის აღდგენისა და საწყისი ფაზებისთვის და მათი ერთდროულად დაკვირვება შეიძლება გეოგრაფიული გრძედის ფართო დიაპაზონში. 

სიხშირე – 0.5 – 2.0 ჰც

 ამპლიტუდა – 10 – 100 pT 

 რხევებს აქვს ცალკეული ტალღური პაკეტების ფორმა, რომელიც გრძელდება წუთების განმავლობაში, განმეორებით 1-4 წუთში. სერიის საერთო ხანგრძლივობაა წუთიდან რამდენიმე საათამდე. მაქსიმუმი დღიურ კურსში - ადგილობრივი დროით საათები, როდესაც, როგორც წესი, ხდება გულის რიტმის დარღვევა და პათოლოგიის სხვა ნიშნები.

14 ინფარქტი (IM) 

(სასწრაფო დახმარება, მოსკოვი, სიკვდილიანობა ინფარქტისგან, ბულგარეთი) და პულსაციები Рс1 (მინიმუმСА) 

 როგორც ჩანს, მოულოდნელ სიკვდილს ინფარქტით ბულგარეთში და რუსეთში აქვს მსგავსება, რაც ერთსა და იმავე მიზეზზე მიუთითებს. ასეთი მიზეზი შეიძლება იყოს Pc1 გეომაგნიტური ველის მიკროპულსაციები, რომლებსაც აქვთ მსგავსი სეზონური მიმდინარეობა. გეომაგნიტური აქტივობის სხვა ინდექსის ვარიაციები Kp - განსხვავდება Pc1-ისგან. 

15  გულისცემის და არტერიული წნევის მონიტორინგი ჰოლტერის მიხედვით გულის იშემიური დაავადების მქონე პაციენტში (47 წლის) (რუსეთის სამედიცინო მეცნიერებათა აკადემიის რესპუბლიკური კლინიკური ნევროლოგიური ცენტრი, როგოზა, ბრეუსი და სხვ., 1995) 

მაგნიტური ქარიშხალი 2005 წლის 27 სექტემბერს დაიწყო. დაახლოებით 08.30, მთავარი ფაზა Dst = -100 დაფიქსირდა 20.00 საათზე

Pc1 სოდანკილაში (ფინეთი) გაჩნდა შტორმის დაწყებამდე და გაგრძელდა 01.30 საათამდე (შუა სქემა მარჯვნივ).

Pc1-ის დასრულების შემდეგ, დაახლოებით 05.00 საათზე, პაციენტს შეემჩნეოდა ST დეპრესიის იშემიური ეპიზოდები კარდიოგრამაზე (ხაზგასმულია მარცხნივ) და არტერიული წნევის მატება (მარცხნივ).

გულმკერდის ტკივილისა და დახრჩობის ჩივილები 04:00 საათზე გაჩნდა

შეტევა გაგრძელდა ნიტრატების მიღებამდე 07:00 საათზე 

16 სხეულის რეაქციები გეომაგნიტურ აქტივობაზე

გარე სინქრონიზატორის რიტმების გაუმართაობა - გეომაგნიტური ქარიშხალი - იწვევს: 

ადაპტაციურ სტრესს, როგორიცაა რეაქცია დღიური რიტმის ფაზაში დარღვევაზე, რომელიც ჩნდება ტრანსკონტინენტური ფრენების დროს (გულისცემის სტაბილიზაცია, სისხლის სიბლანტის გაზრდა, გულის შეკუმშვის ძალის დაქვეითება)

მეტეოტროპულ რეაქციებს - ცვლილებებს სისხლძარღვთა ტონუსში

17 ადაპტაციური სტრესის არსებობა

 ქარიშხლის დროს (2), იცვლება სტრესის ჰორმონების - თავისუფალი, შეკრული და ჯამური ნორადრენალინის შემცველობა გულის იშემიური დაავადებისა და ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტების შარდში. (21 პაციენტი, 4 ჯანმრთელი - რაპოპორტი, მალინოვსკაია, ბოლშაკოვა, ბრეუსი, სეჩენოვის სახელობის მოსკოვის სამედიცინო აკადემია, კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტი) 0-გლუვი მდგომარეობა. 1- გეომაგ. აღშფ. 2- მაგნიტური ქარიშხალი 

18  კურდღლის კარდიომიოციტის ტიპიური ხედი გეომაგნიტური ქარიშხლის ძირითადი ფაზის დროს (ქვემოდან და ზევით ნაჩვენებია უჯრედის სხვადასხვა ნაწილი)

კურდღლის კარდიომიოციტის ნორმალური ულტრასტრუქტურა წყნარ გეომაგნიტურ გარემოში (უჯრედის იგივე ნაწილები). ჩიბისოვი (რუსეთის ხალხთა მეგობრობის უნივერსიტეტი), ბრეუსი (კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტი) და სხვ. 1998 

19  გულის შეკუმშვის ფუნქციის მაჩვენებლის ყოველდღიური ცვალებადობა გეომაგნიტური ქარიშხლის სხვადასხვა ფაზაში

20 კოსმონავტები საერთაშორისო კოსმოსურ სადგურზე ფრენის დროს

ბაევსკი, ჩერნიკოვა, ფუნტოვა, ბრეუსი, 2006 

გულისცემის სიხშირის და არტერიული წნევის ყოველდღიური დინამიკის ჩაწერის მაგალითი ფრენის 4-6 თვის განმავლობაში მაგნიტური ქარიშხლის ზემოქმედების შემდეგ

გრაფიკებზე ნაჩვენებია იმავე ასტრონავტში არტერიული წნევის 24 მონიტორინგის შედეგები ფრენის დროს 1 კვირის ინტერვალით.

ლურჯი ფერი - მშვიდ გეომაგნიტურ გარემოში.

წითელი ფერი - მაგნიტური ქარიშხლიდან 1 დღის შემდეგ.

21 სისხლძარღვთა სისტემის რეაქციები გეომაგნიტურ აქტივობაზე

სისხლის სიბლანტის მატება

 სისხლის ნაკადის შენელება კაპილარების დონეზე

 შეშუპების წარმოქმნა კაპილარების კედლებში

 ერითროციტების შედედების (აგრეგაცია) წარმოქმნა.

 

22 კაპილარული სისხლის ნაკადი გულის იშემიური დაავადების მქონე პაციენტში  (54 წ.) მშვიდი გეომაგნიტურ პირობებში (მარცხნივ) და გეომაგნიტური ქარიშხლის შემდეგ მე-2 დღეს (მარჯვნივ). სულ გამოკვლეულია გულის იშემიური დაავადების მქონე 82 პაციენტი. 

ქარიშხლის დროს შეიმჩნევა ფრჩხილის ფსკერის კაპილარების შეშუპება, ერითროციტების აგრეგაცია, სისხლის ნაკადის შენელება და შეჩერება, სიბლანტის მატება, რაც იწვევს კაპილარების თრომბოზს. 

ი.ი. გურფინკელი და სხვ. 

23 ზოგადი დასკვნა კოსმოსური ამინდის შესახებ

ცნობილ გარე სინქრონიზატორებს შორის, რომლებმაც შექმნეს ბიოლოგიური ორგანიზმების, მათ შორის ადამიანების, ენდოგენური დროებითი სტრუქტურა, არის ბუნებრივი ელექტრომაგნიტური ველების რიტმები, რომლებიც ინდუცირებულია მზის ზემოქმედებით და მისი აქტივობით დედამიწაზე და მის მაგნიტოსფეროსა და იონოსფეროზე. 

24 მეტეო და მაგნიტომგრძნობელობის გამოვლინება ჯანმრთელ ადამიანებში და არტერიული ჰიპერტენზიის მქონე პაციენტებში

რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტი 

ა.ლ. მიასნიკოვის სახელობის კარდიოცენტრი, ЛСЗВ БАН 

ტავრიის უნივერსიტეტი, უკრაინა

ტ.ა. ზენჩენკო და სხვ.

 

25 ოპტიმიზაციის ალგორითმები ამინდის ბიოტროპიზმის ძიებაში

ადამიანების მაგნიტომგრძნობელობა

კოსმოსური და დედამიწის ამინდის სხვადასხვა ფაქტორების შედარებითი წვლილი მწვავე კარდიოლოგიურ დაავადებებში (მიოკარდიუმის ინფარქტი, ინსულტი) 

ტემპერატურის ტალღები

ვ.ა. ოჟერედოვი და სხვ.

 

26 ამინდის ფაქტორების გავლენა ნორმალური და დაბალი წნევის მქონე ადამიანებში ჰემოდინამიკურ მაჩვენებლებზე და მათი პროფილაქტიკის მეთოდები

         რ.მ. ზასლავსკაია, ე.ა. შჩერბანი, მ.მ. ტეიბლუმი, ს.ი. ლოგვინენკო,  

რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტი,

 ქალაქის კლინიკური საავადმყოფო 60, მოსკოვი,

ბელგოროდის სახელმწიფო უნივერსიტეტი

დასკვნები

მეტეოგარემოება და მისი ცვალებადობა გავლენას ახდენს ჰემოდინამიკის ყველა შესწავლილ პარამეტრზე,

ამინდის ფაქტორების გავლენის მიმართ ყველაზე მგრძნობიარეა ისეთი მაჩვენებლევი, როგორიცაა დისტოლური არტერიული წნევის დილის მნიშვნელობები და პულსი. 

ადაპტოგენი - მელატონინი - შეუძლია მოახდინოს პროფილაქტიკური მოქმედება 

27 კოსმოსური ამინდის მისამართიანი პროგნოზი

პაციენტებისთვის პროფილაქტიკის განხორციელების ყველაზე ეფექტური ღონისძიებაა დედამიწისთან მოახლოებული გეომაგნიტური აღშფოთების დროული მოკლევადიანი (1-2 საათი) პროგნოზი. ამ და მხოლოდ ამ შემთხვევაში შესაძლებელია კომპეტენტურად და იაფად (გვერდითი ეფექტების გარეშე) თავიდან აიცილოთ ნეგატიური და შესაძლოა შეუქცევადი შედეგები.

28  მიკროთანამგზავრული ტექნოლოგიების გამოყენება გულ-სისხლძარღვთა და ნერვული დაავადებების სამედიცინო პროფილაქტიკაში

 რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის კოსმოსური კვლევის ინსტიტუტი

 2007 წლის 2-7 სექტემბერი, კალუგის ოლქი, ქ. ტარუსა  

29 მიკროთანამგზავრი კოსმოსური ამინდის პროგნოზირებისთვის (Saveguard)

 ს.ი. კლიმოვი და სხვ. 

მზის ქარის და პლანეტათაშორისი მაგნიტური ველის მუდმივი მონიტორინგის შესახებ მონაცემებმა, რომლებიც მომდინარეობს ლიბრაციის წერტილიდან, მაგალითად, მზესა და დედამიწას შორის, შეიძლება დააფიქსიროს ჯანმრთელობისთვის სახიფათო გეომაგნიტური აღშფოთების მომენტი დედამიწაზე - მოკლევადიანი პროგნოზი.

30 შუქნიშნის პრინციპი 

 თუ სატელიტი გამოყოფილ სიხშირეზე „აცნობებს“ აღშფოთების დადგომის შესახებ, მაშინ ყველა პუნქტში, რომელსაც ეს ინფორმაცია სჭირდება (კარდიორეანიმაციის განყოფილებები, ფსიქიატრიული კლინიკები, შენობები, სადაც მუშაობენ დაძაბულობით ოპერატორები, და ბოლოს, ყველა პაციენტში, რომელსაც აქვს გადატანილი ინფარქტი, ინსულტი ან აღენიშნებოდა სტენოკარდია და ნერვული სისტემის ვეგეტატიური დარღვევები), შეიძლება აინთოს ჯიბის სენსორი ან წითელი შუქი, რომელიც შეატყობინებს მოსალოდნელი საფრთხის შესახებ.

 დედამიწიდან განხორციელებული ხანგრძლივი პროგნოზის დროს ერთ დღეში ან ნაკლებ დროში, შეიძლება მუშაობაანთებული ყვითელი გამაფრთხილებელი ნათურით. 

ამასთან, ექიმებმა უნდა შეიმუშაონ შესაბამისი რეკომენდაციები და ინსტრუქციის სახით წინასწარ მისცენ პაციენტებს.

31 ასე შეიძლება მიკროთანამგზავრის გამოყენება

32 კლიმატის და ამინდის ცვლილებები

მოსკოვში 1901-2000 წწ. განმავლობაში

 ჰაერის ტემპერატურა წელიწადში 100 წლის განმავლობაში გაიზარდა 2,3 გრადუსით, ხოლო ცივ სეზონებზე (იანვარში ყოველთვიურიად) 3,2 გრადუსით 100 წლის განმავლობაში.

 წლიური ნალექების რაოდენობა გაიზარდა 50 მმ-ით. ყოველთვიური ნალექებისთვის, ზრდა აღინიშნება მხოლოდ ზამთარში (თვეში 5-10 მმ)

1991-2002 წწ. განმავლობაში.

  წლიური ტემპერატურა გაიზარდა საშუალოდ 0,8 გრადუსით ნორმასთან შედარებით, ზამთრის ტემპერატურა 2.2.C-ით, იანვრის ჩათვლით - 3.5C-ით.

(სახალხო მეურნეობის ინსტიტუტის კრებული. პროფ. ბ.ა. რევიჩის რედაქტორობით, 2006 წ. გვ.15-16) 

33 სიკვდილიანობა 

სიკვდილიანობა ამინდის პირობების გამო (ტემპერატურა)

სიკვდილიანობის მინიმუმი ტემპერატურის დიაპაზონშია 18-დან 20 C-მდე (შუა განედებში)

სითბური ტალღების დროს (T> +27C), სიკვდილიანობის ზრდა კომფორტის პერიოდებთან შედარებით შეადგენს 23% ყველა ასაკში ექსტრემალურად ცხელ დღეებში და 37% უკიდურეს ცივ დღეებში (ოჟერედოვი და სხვ. 2009)

 მიოკარდიუმის ინფარქტისა და ინსულტის გეომაგნიტური დარღვევების დროს, 13% (MI) და 7.5% IS-ზე (ბრეუსი და სხვ. 1997; ოჟერედოვი და სხვ. 2009)

 სიკვდილიანობა ჰაერის ნაწილაკებით დაბინძურებისგან

ევროპაში – 0.6% მთლიანი სიკვდილიანობისგან (Kunzil et al.2000) 

აშშ-ში – 0.5% (Samet et al.2000)

 რუსეთში 

 

34 გლობალური დათბობის კონცეფცია

ჯანმო (Მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაცია), 

IPCC (სამთავრობათაშორისო ჯგუფი კლიმატის ცვლილების შესახებ), 

WMO (მსოფლიო მეტეოროლოგიური ორგანიზაცია)

35 გლობალური ტემპერატურა 

36 CO2 და გლობალური ტემპერატურა 1860-2000 წწ.

38 მეთანი 1600-დან  2000-მდე. მეთანი 1600-დან  2000-მდე 

39 მყინვარების დნობა. მყინვარი უფსალა, პატაგონია  ( ) 

40 გრენლანდიის ყინულები 

41 მყინვარების დნობა.

42 ციმბირის ტუნდრა - ტორფნარის დნობა

43 ზედაპირის ტემპერატურის მოდელი 

44  ზედაპირის ტემპერატურის მოდელი 

45 მადლობა ყურადღებისთვის 

https://m.vk.com/wall-126929990_16000

ომის პლაკატები. შური იძიე!

მხატვრები ნიკოლაი ჟუკოვი და ვიქტორ კლიმაშინი. „დავიცვათ მოსკოვი“, 1941 წელი. 

კუკრინიქსის მხატვრები. „ვალს დაბრუნება უნდა“, 1941 წელი. 

მხატვარი ალექსეი კოკორეკინი. „გაანადგურე საძაგელი ფაშისტები“, 1941 წელი. 

მხატვარი პ. სოკოლოვ-სკალა. „მეომარო, შური იძიე!“, 1941 წელი. 

მხატვარი ვიქტორ ივანოვი. „მოახლოვდა გერმანელებთან ანგარიშსწორების საათი მათ მიერ ჩადენილი ყველა სისასტიკის გამო!", 1944 წელი

მხატვარი ს.მ. მოჩალოვი. „შურს ვიძიებთ“ , 1944 წელი.

#плакатывойны 

მასალები აღებულია სპეციალური პროექტიდან „ალფა ბანკ“ „ომის პლაკატები. დიდი გამარჯვების გზაზე“

==

https://www.chitai-gorod.ru/catalog/book/1189763/

ისტორიული პროცესის ფიზიკური ფაქტორები

ა. ჩიჟევსკი

ანოტაცია

საბჭოთა ბიოფიზიკოსის ალექსანდრ ლეონიდოვიჩ ჩიჟევსკის [1897-1964] ცნობილი ნაშრომი ეძღვნება მზის პერიოდული ლაქების ფორმირების მოქმედების გავლენის შესწავლას ადამიანთა ორგანიზებული მასების ქცევაზე და მსოფლიო-ისტორიული პროცესის მსვლელობაზე.

  უხსოვარი დროიდან მრავალი მეცნიერი, რომელთა შორის შეიძლება შევხვდეთ ასტროლოგებს და ასტრონომებს, ფილოსოფოსებსა და ისტორიკოსებს, ფიზიკოსებსა და სოციოლოგებს, დაფიქრებულა ციური სხეულების გავლენაზე ადამიანის ქცევაზე და ისტორიული პროცესების მიმდინარეობაზე.

მზე, ა.ლ. ჩიჟევსკის (1897-1964) აზრით, არ არის მხოლოდ ყველაზე კაშკაშა ვარსკვლავი ცაში, რომლის წყალობითაც სიცოცხლე არსებობს ჩვენს პლანეტაზე, არამედ ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორია, რომელიც განსაზღვრავს კაცობრიობის ისტორიას.

  ა.ლ. ჩიჟევსკის ნაშრომი „ისტორიული პროცესის ფიზიკური ფაქტორები“ საფუძვლად უდევს ჰელიობიოლოგიას, მეცნიერებას, რომელიც ინტენსიურად ვითარდება ბოლო წლებში.

  ეს გამოცემა განკუთვნილია მსოფლიოში დაფიქსირებული კანონზომიერებების ფიზიკური საფუძვლებით დაინტერესებული მკითხველთა ფართო სპექტრისთვის.

==

https://www.ozon.ru/context/detail/id/2304466/

მეტეოპათია: ატმოსფერული პირობების გავლენა ჯანმრთელობასა და განწყობაზე

უ. სოლიმენე, ა. ბრუნოლი და სხვ. 

აღწერა

შინაარსიდან: ამინდის პირობები (ატმოსფერული წნევა, ჰაერის ტემპერატურა, ტენიანობა და სხვ.). ულტრაიისფერი გამოსხივება. იტალიის და ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროს კლიმატი. რატომ ვიტანჯებით ამინდის ცვლილებების გამო. მეტეოპათიური სინდრომების კლასიფიკაცია. სეზონური სინდრომები.

        რუსეთის ევროპული ნაწილის კლიმატური მახასიათებლები. რუსეთის მთავარი ქალაქების კლიმატური მახასიათებლები. ჩვენებები და უკუჩვენებები რუსეთის ევროპულ ნაწილში სხვადასხვა ტიპის კლიმატისთვის. მეტეოპათიის მკურნალობა ტრადიციული მედიცინის მეთოდებით.

       მეტეოპათია და სტრესი. აკუპუნქტურა და მეტეოპათია. ჰომეოპათიური მკურნალობა. მეტეოპათიის ფიტოთერაპია და სხვ.