ფერმას პარადოქსის შესახებ. ნუ იკითხავთ „სად არის ყველა?“ - იკითხეთ „ვინ ვართ ჩვენ?“

ფერმას პარადოქსის შესახებ. ნუ იკითხავთ „სად არის ყველა?“ - იკითხეთ „ვინ ვართ ჩვენ?

“ https://alex-rozoff.livejournal.com/136120.html?page=2

 „სამყარო სავსეა ვარსკვლავებით, თითქმის ყველა ვარსკვლავს აქვს პლანეტა, და ზოგიერთი ამ პლანეტიდან, რა თქმა უნდა, საცხოვრებლად გამოსადეგია. მაშ სად არის ყველა?“      

იტალიელი ფიზიკოსი ენრიკო ფერმა თითქოს პირველი იყო, ვინც ეს  კითხვა 1950 წელს დასვა, და მას შემდეგ მეცნიერებმა მრავალი ახსნა შესთავაზეს მისი თანამოსახელე პარადოქსისთვის ... სეტ შოსტაკი, ასტრონომი SETI-ს ინსტიტუტიდან, რომელიც ათწლეულების განმავლობაში შეისწავლიდა ფერმას პარადოქსს, თვლის, რომ ეს, ალბათ, რაღაც უფრო რთული რამ არის, ვიდრე მანძილი და დრო - როგორც აღქმა. იქნებ მარტონი არ ვართ და არც ვიყავით. „ჩემი ეზოს ბოლოს ტკაცუნა ხოჭოები ვერ ამჩნევენ, რომ ისინი გარშემორტყმული არიან გონიერი არსებებით, კერძოდ ჩემი მეზობლებით და ჩემით“, - თქვა შოსტაკმა, - „მაგრამ ჩვენ აქ ვართ“. (ციტირების დასასრული)

      ორიგინალი ინგლისურ ენაზე, 2019 წლის მარტი:

http://abstractions.nautil.us/article/365/galaxy-simulations-offer-a-new-solution-to-the-fermi-paradox

მე პირველად ვნახე უცხოპლანეტური ცივილიზაციების შესახებ „ფერმას პარადოქსის“ ძალიან მკაფიო ლოგიკური და ილუსტრირებული ახსნა, რომელიც არ საჭიროებს ეგზოტიკური ჰიპოთეზების (როგორიცაა, ცივილიზაციათა დაღუპვის ფატალიზმი) ან ფიზიკის საწინააღმდეგო თეზისების (როგორიცაა დედამიწის უნიკალურობა) მიზიდვას.

სეტ შოსტაკის განმარტება ემყარება ფაქტებს, რომლებიც ჩვენთვის ცნობილია ჩვენი საკუთარი ცივილიზაციის შესახებ და რომლებიც ბუნებრივად გამომდინარეობს პროგრესის ისტორიული თანმიმდევრობიდან.

ფერმას პარადოქსი სვამს კითხვას: „სად არიან ყველანი?“, მაგრამ, მოდით, ობიექტურად ვნახოთ „ვინ ვართ“? 

არც ისე ადვილია უცხო თვალით შეხედო საკუთარ თავს, რომელიღაც ჰიპოთეტური ცივილიზაციის თვალით, რომელიც ჩვენსას მილიონი წლით უსწრებს, მაგრამ მაინც ვცადოთ.

  ჯერ ერთი, რატომ მილიონი წელი და არა ნაკლები? ეს ალბათობის საკითხია. ნებისმიერ მსურველს  შეუძლია ტრივიალური ალბათური გამოთვლების ჩატარება და დადგენა, რომ გალაქტიკის ფარგლებში, თუნდაც დროში განსხვავება ცივილიზაციათა განვითარებაში მილიონი (და არა ათობით ან ასობით მილიონი) წლით, საკმაოდ მცირედ გამოიყურება. ასე რომ, იყოს მილიონი წლით სხვაობა.

  მეორეც, პრაქტიკულად ცივილიზაციური თვალსაზრისით ეს ნიშნავს მილიონი წლით განსხვავებას?

 რას შეიძლება შევადაროთ ცივილიზაცია, რომელმაც ტექნოლოგიურად გაუსწრო ადამიანებს მილიონობით წლით? ხაზოვანი ხედვით, ეს არის განსხვავება თანამედროვე ადამიანს და homo erectus შორის.

       თუ გავითვალისწინებთ ცივილიზაციის განვითარების ექსპონენციალურ ხასიათს (და ეს უნდა იქნას გათვალისწინებული), ესაა განსხვავება თანამედროვე ადამიანსა და ლემურს შორის. ჩვენ ლემურებს ძალიან საზრიან არსებად მივიჩნევთ, მაგრამ ეს იმიტომ ხდება, რომ ჩვენ ბიოლოგიური ნათესავები ვართ. ადამიანები ევოლუციურად წარმოიშვენ ლემურის მსგავსი არსებებიდან, რომლებიც 80 მილიონი წლის წინ ცხოვრობდნენ. ჩვენ და ლემურებს მნიშვნელოვანი მსგავსება გვაქვს სხეულის სტრუქტურაში, მოტორიკასა და მიმიკაში. ამის მიუხედავად, ჩვენს მიერ ლემურების კულტურის გაგება ნულს უდრის. ჩვენი ცივილიზაციის მეხსიერება საერთოდ არაფერს ინახავს ევოლუციის ამ ეტაპიდან. ყველაზე ადრეული, რაც ჩვენს ცივილიზაციაში დარჩა განვითარების წარსული ეტაპებიდან, ადრეულ ნეანდერტალელებს ეკუთვნით (დაახლოებით ნახევარი მილიონი წლის წინ).

        ახლა შევაჯამოთ: მაღალგანვითარებული ცივილიზაციისთვის, რომლის ასაკი + 1 000 000 წელია, ჩვენ, ჩვენი მატერიალური და არამატერიალური კულტურის გათვალისწინებით, მხოლოდ ლემერები ვართ. ამავე დროს, იმ ცივილიზაციის ქმნილებებს არ აქვთ საერთო ბიოლოგიური ევოლუციური ხაზი ადამიანებთან. მათ არ შეუძლიათ შეადარონ აზროვნების სტილი, კომუნიკაციის თავისი მეთოდები, ემოციების საკუთარი გამოვლინებები ჩვენსას (ლემურებისგან განსხვავებით ადამიანებთან მიმართებაში, ადამიანები უცხოპლანეტელებთან მიმართებაში არ ჰგვანან ბიოლოგიურ  წინაპრებს). მაგრამ, ეს ხომ  უცხოპლანეტელებმა  არ შეინარჩუნეს არაფერი თავიანთ კულტურაში, რაც ეხებოდა მათი სამეცნიერო-ტექნიკური განვითარების იმ საფეხურს, რომელიც შეესაბამება  ჩვენს დღევანდელობას.

 

როგორ არ შევინარჩუნეთ არაფერი ჩვენს კულტურაში ლემურebისგან

        სულ ეს არის. კაცობრიობამ საკმარისია ობიექტურად შეხედოს საკუთარ თავს - და ფერმის პარადოქსი პარადოქსიდან ბანალურობად იქცევა. ჩვენ იმდენად პრიმიტიული ვართ, რომ ჩვენ (ცივილიზაციური გაგებით) ჯერ არ ვარსებობთ. მაღალგანვითარებული ცივილიზაციები ჩვენში ცარიელ ადგილს ხედავენ. და რაციონალური გაგებით, ისინი მართლები არიან. ასეთი საქმეებია.