ბიულეტენის „მეცნიერების დასაცავად“

 https://www.nkj.ru/texts/9060/

ძვირფასო მკითხველო, თქვენს წინაშეა ბიულეტენის „მეცნიერების დასაცავად“ პირველი ნომერი, რომელიც გამოსცა რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის ფსევდომეცნიერებასთან და სამეცნიერო კვლევების ფალსიფიკაციასთან ბრძოლის კომისიამ. ფაქტობრივად, ეს არის სტატიების, რეცენზიების და მედიისა და რუსეთის ფედერაციის მთავრობისთვის მიმართვების კრებული, რომელიც მომზადებულია მეცნიერების მიერ კომისიის მუშაობის ფარგლებში. მასალების ნაწილი ადრე გამოქვეყნდა პრესაში, ნაწილი კი პირველად იბეჭდება. ბიულეტენის ავტორებს შორის არიან ნობელის პრემიის ლაურეატი, აკადემიკოსი ვიტალი გინზბურგი, აკადემიკოსი ედუარდ კრუგლიაკოვი (რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის გ.ი. ბუდკერის სახელობის ბირთვული ფიზიკის ინსტიტუტის ციმბირის განყოფილება), აკადემიკოსი ვალერი რუბაკოვი (რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის ბირთვული კვლევის ინსტიტუტი), აკადემიკოსი ვლადიმერ ფორტოვი (რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის მაღალი ტემპერატურების გაერთიანებული ინსტიტუტის ექსტრემალური მდგომარეობების თერმოფიზიკის ინსტიტუტი), პროფესორი ევგენი ეიდელმანი (სანქტ-პეტერბურგის ქიმიური ფარმაცევტული აკადემია) და სხვა გამოჩენილი მეცნიერები და მეცნიერების პოპულარიზატორები. ჯერ-ჯერობით ბიულეტენი გამოქვეყნდება ყოველ ექვს თვეში ერთხელ.

წინასიტყვაობა

სტატიები და წერილები

არ გაანადგუროთ ცივილიზაცია. ღია წერილი რუსეთის ფედერაციის მთავრობას.

ფსევდომეცნიერების ექსპანსიის პრობლემები. ე.ბ. ალექსანდროვი.

ერთი ინტერვიუს ისტორია. ე.პ. კრუგლიაკოვი

მეცნიერების გამართლება. ლ.ი. პონომარევი

სად მივდივართ? ან წინ, შუა საუკუნეებში! ე.პ. კრუგლიაკოვი

გამოქვაბულებში დაბრუნება შეგიძლიათ ჯიბის კომპიუტერებითაც. ინტერვიუ ვ.ლ. გინზბურგთან.

მაიმუნის ახალი პროცესი?

ფიზიკის რწმენიდან რწმენის ფიზიკამდე? ა.ლ. ლოკტევი

ფსევდომეცნიერები მეცნიერების მიკროსკოპის ქვეშ. ე.დ. ეიდელმანი

ტურინის სამოსელი: მეცნიერული გამოკვლევა. ვ.ტ. სურდინი

სახელმწიფო და ფსევდომეცნიერება. იუ.მ.ეფრემოვი, რ.ფ. პოლიშჩუკი

ფსევდოსინერგეტიკა - უახლესი ფსევდომეცნიერება. ვ.ბ. გუბინი

ასტროლოგიამ სამართალდამცავ ორგანოებშიც კი შეაღწია. ე.ბ. ალექსანდროვი, ვ.ლ. გინზბურგი, ე.პ. კრუგლიაკოვი, ვ.ე. ფორტოვი.

საბუნებისმეტყველო მეცნიერება და კვაზიფილოსოფია. იუ.ნ. ეფრემოვი

„ფუნდამენტური“ - „საფუძველში არსებული“. ა.ს. კინგსეპი

რუსეთის ფედერაციის საპატენტო კანონი ხელს უწყობს „ენერგო-ინფორმაციული თერაპიის“ გავრცელებას. ნ.ნ. შუიკინი, ა.ს. ბაზიანი

რეცენზიები

სინათლის სიჩქარის და ცოტა ობსკურანტიზმის შესახებ. ა.ნ. ლებედევი.

სემანტიკური ვაკუუმი. დ.იუ. მანინი

გ.ი. შიპოვის წიგნის „ფიზიკური ვაკუუმის თეორია ...“ შესახებ. ვ.ა. რუბაკოვი

გ.ნ. დულნევის რეცენზია წიგნზე. 

„დახვეწილი სამყაროს ძიებაში...“. ვ.ტ. სურდინი

ЧИТАЙТЕ

В НОМЕРЕ

===

https://nkj.ru/texts/8978/

ე.ბ. ალექსანდროვი, ვ.ლ. გინზბურგი, ე.პ. კრეგლიაკოვი, ვ.ე. ფორტოვი.

         2003 წლის 18 აგვისტოს გაზეთმა „იზვესტიამ“ გამოაქვეყნა ინტერვიუ ბ-ნ ს. ბეზროდნისთან „მოსკოვის ყველა რაიონი იმართება კოსმოსიდან“. ჩვენ არ მოვახდენდით ამ, რბილად რომ ვთქვათ, უცნაურ ინტერვიუზე რეაგირებას, რომელიც შეიცავს აბსურდული განცხადებების ნაკადს: უამრავი მონაგონი საკმარისად იბეჭდება. მაგრამ ამ შემთხვევაში ჩვენ არ შეგვიძლია გაჩუმება. ირკვევა, რომ რუსეთის ფედერაციის შეიარაღებული ძალების კულტურულ ცენტრში არსებობს „მეცნიერული ასტროლოგიის ცენტრი“! საღ აზრზე მეტი დაცინვა ძნელი წარმოსადგენია. ციცერონიდან დაწყებული, ბევრმა მოაზროვნემ გააკრიტიკა ასტროლოგია, არაერთხელ მოახდინა მისი უსაფუძვლობის დემონსტრირება. თანამედროვე მეცნიერებმა ასევე არაერთხელ განმარტეს, თუ რატომ არის მისი წინასწარმეტყველება მცდარი, რატომ არ აქვს ასტროლოგიას არაფერი საერთო მეცნიერებასთან. მხოლოდ გამოუცდელი საზოგადოების დარწმუნების მიზნით, მეცნიერებმა არაერთხელ ჩაატარეს სპეციალური კვლევები, რომლებიც მიუთითებენ, რომ ასტროლოგიის წინასწარმეტყველებები უსაფუძვლოა. ასტროლოგიის წინააღმდეგ ყველაზე დამაჯერებელი არგუმენტები მოიპოვეს ინგლისელმა მეცნიერებმა, რომლებმაც ექსპერიმენტი ჯერ კიდევ 1958 წლის მარტში დაიწყეს და დღემდე აგრძელებენ. ვინაიდან ასტროლოგების მთავარი თეზისი არის ის, რომ თანავარსკვლავედებისა და პლანეტების მდებარეობა ბავშვის დაბადების დროს განსაზღვრავს ინდივიდის ხასიათსა და მომავალ ცხოვრებას, ინგლისელმა მეცნიერებმა თავიანთი ექსპერიმენტისთვის აირჩიეს ერთ წუთზე ნაკლები ინტერვალით დაბადებული ბავშვები (ე.წ. „დროებითი ტყუპები“) და მათზე მრავალწლიანი დაკვირვებები ჩაატარეს. საერთო ჯამში, 2000-ზე მეტი ადამიანი იქნა შესწავლილი. დაკვირვება ტარდებოდა ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე, საქმიანობაზე, ოჯახურ მდგომარეობაზე, ინტელექტის დონეზე, მუსიკის, ხელოვნების, სპორტის, მათემატიკის, ენების და ა.შ. უნარზე. სულ ასზე მეტი პარამეტრი იყო გათვალისწინებული.

         როგორც მოსალოდნელი იყო, „დროებით ტყუპებს“ შორის მსგავსება არ ყოფილა აღმოჩენილი. ისინი ისეთივე განსხვავებულები აღმოჩნდნენ ერთმანეთისგან, როგორც სხვა თანავარსკვლავედების ქვეშ სხვადასხვა დროს დაბადებული ადამიანები. როგორც ვხედავთ, ექსპერიმენტი დამაჯერებლად აჩვენებს ასტროლოგიის წარუმატებლობას იმ ადამიანებისთვისაც კი, რომლებიც არ არიან დატვირთული ღრმა სამეცნიერო ცოდნით. მაშინ როგორ შევაფასოთ „სამეცნიერო“ ასტროლოგიის ცენტრის საქმიანობა? ჩვენი გადმოსახედიდან, ეს აშკარა შარლატანობაა, შუა საუკუნეებში დაბრუნება. ეს დღეს არ დაწყებულა.  შეგახსენებთ, რომ ერთ-ერთმა სამხედრო მაღალჩინოსანმა 5 წლის წინ იწინასწარმეტყველა თერმობირთვული ომის დაწყება 1999 წლის ზაფხულში. შეგახსენებთ, რომ რამდენიმე წელია თავდაცვის სამინისტროსა და გენერალური შტაბის მიმდებარე ტერიტორიაზე მუშაობს სამხედრო ასტროლოგი, 1-ლი რანგის კაპიტანი ა.ბუზინოვი, რომელიც მედიაში ფართოდ არის რეკლამირებული. ერთ-ერთ თავის „წინასწარმეტყველებაში“ მან „იწინასწარმეტყველა“ თვითმფრინავის „რუსლანის“ დაღუპვა ირკუტსკის მახლობლად ახალი ასტროლოგიის საფუძველზე, რომლის საიდუმლოებებსაც ის ფლობს.

 „რუსლანთან“ დაკავშირებული ეპიზოდი ბატონ ბუზინოვის სინდისზე დავტოვოთ, რომელმაც რამდენიმე დიდი კატასტროფა „იწინასწარმეტყველა“. რატომღაც, ჩვენთვის ყოველთვის გვიან ხდება ცნობილი ამ საოცარი წინასწარმეტყველებების შესახებ. სამაგიეროდ, არაერთი შემთხვევაა, როცა ბატონი ბუზინოვი მართლაც აკეთებდა „პროგნოზებს“, მაგრამ ისინი რეალობისგან ძალიან შორს იყო. ერთ დროს მან მოსკოვში მიუთითა ათეული მისამართი, სადაც მისი გათვლებით ინახებოდა ასაფეთქებელი ნივთიერებები, რომლებიც, რა თქმა უნდა, იქ არ აღმოჩნდა... ასტროლოგიამ სამართალდამცავ უწყებებსაც მიაღწია. როგორც ჩანს, აქ მსოფლიო ლიდერები ვართ. ასე რომ, ბ-ნ ბუზინოვს ჰქონდა შესაძლებლობა პროკურატურისთვის კონსულტაცია გაეწია. რა თქმა უნდა, ამ შემთხვევაშიც მან შეცდომა დაუშვა, რის შესახებაც პროკურატურის ერთ-ერთმა თანამშრომელმა გვაცნობა, რომელმაც დახმარებისთვის ბუზინოვს მიმართა. ბოლო დროს პეტერბურგელ „მეცნიერთან“ ბატონ ა.სინიაკოვთან ერთად ბუზინოვი ოქროს საბადოს მოერგო,  სამწუხაროდ, არაერთი მაღალი რანგის სამხედრო პირის აშკარა მხარდაჭერით. ამ ახალი „სამუშაოს“ მნიშვნელობა მდგომარეობს იმაში, რომ დედამიწაზე ადამიანის მიერ გამოწვეული ტექნოგენური კატასტროფების დიდი ნაწილი (90%-მდე!) ხდება არა აღჭურვილობის გაუმართაობის, პერსონალის შეცდომების, არასწორი ბრძანებების და ა.შ., არამედ მითიური „ლოკალური გეოფიზიკური რეზონანსის“  შედეგად, რომელიც ჩნდება პლანეტების გარკვეული განლაგებისას და იწვევს ყოველნაირ კატასტროფებს (ი. გაგარინის დაღუპვა, მეტროსადგურის სახურავის ჩამონგრევა სანკტ-პეტერბურგში, წყალქვეშა ნავის „კურსკის“ დაღუპვა და სხვ.) დედამიწის გარკვეულ წერტილებში. „ლოკალური გეოფიზიკური რეზონანსის“ საშიში ლაქები მუდმივად ტრიალებს დედამიწის მიდამოებში, ასე რომ, „თეორიის“ ავტორების აზრით, კატასტროფის თავიდან აცილება შესაძლებელია მხოლოდ სივრცეში და დროში საშიში ადგილების გვერდის ავლით. არსებითად, „ლოკალური გეოფიზიკური რეზონანსის“ კონცეფცია არაფრით განსხვავდება ჩვეულებრივი ასტროლოგიისგან, რადგან ის ოპერირებს მხოლოდ პლანეტების კოორდინატებით ცის თაღზე (და არცკი გამოარჩევს მათ მასით!), თუმცა, მას ამშვენებს მეცნიერული მსჯელობა „ენერგეტიკული ფიზიკური ვაკუუმის შესახებ“ და პლანეტების ფარდობითი მოძრაობით აღელვებული „ვაკუუმ-რეზონანსების“ შესახებ. ეს ყველაფერი შეფუთულია გუახმაურებელ კომპიუტერულ პროგრამაში, რაც მეცნიერულ სახეს აძლევს „ლოკალური გეოფიზიკური რეზონანსის თეორიას“. რა თქმა უნდა, მეცნიერული თვალსაზრისით, ასეთი კონცეფცია სრულიად დაუსაბუთებელია, მაგრამ მას ბევრი მომხრე ეყოლება როგორც მაღალჩინოსნებს შორის, რომლებიც შეშფოთებულნი არიან ტექნოგენური ავარიების სიხშირის გაზრდით, ასევე იმ ჩინოვნიკებს შორის, რომლებიც სიამოვნებით აითვისებენ „ახალი იდეის“ დეტალური განვითარებისთვის გამოყოფილ თანხებს.

            ბოლო წლებში ძალიან სამწუხარო ტენდენცია შეიმჩნევა: ძალოვანი სამინისტროები იზიდავენ  ჯადოქრებს, „მეცნიერებს“, რომლებსაც მეცნიერება უარყოფს. და ამ მოძრაობაში უკან, შუა საუკუნეებში, თავდაცვის სამინისტრო, სამწუხაროდ, წინა პლანზეა. დღესაც არსებობს სამხედრო ნაწილი 10003, რომელიც ობიექტური კვალიფიციური ექსპერტიზის არსებობის შემთხვევაში, მაშინვე დაუყოვნებლივ იქნებოდა დაშლილი.  „მეცნიერება“, რომელიც ამ სამხედრო ნაწილში ყვავის, მხოლოდ უაზრო საიდუმლოების რეჟიმის წყალობით შეიძლება არსებობდეს. აშკარაა მომხდარის საიდუმლო ზამბარები: უმეცრება და კორუფცია. რუსეთი ცდილობს გახდეს ცივილიზებული დემოკრატიული ქვეყანა. ეს არ მოხდება, თუ გულგრილად დავუწყებთ ყურებას ახალ რასპუტინიზმს.