რატომ შემცირდა მოსკოვის ჰაერში ჟანგბადის შემცველობა??
ექსპერტის პასუხი https://aif.ru/society/nature/pochemu_v_moskve_snizilos_soderzhanie_kisloroda_v_vozduhe
მოსკოვსა და მოსკოვის რეგიონში შენარჩუნდება ჰიპოქსიური ტიპის ამინდი, რაც ხასიათდება ჰაერში ჟანგბადის გამოხატული დეფიციტით. ამის შესახებ 18 დეკემბერს „მეტეონოვოსტი“ იტყობინება. როგორც პორტალზეა აღნიშნული, ჰაერში ჟანგბადის დონის შემცირება შეიძლება საშიში იყოს მეტეოდამოკიდებული ადამიანებისთვის ჟანგბადის ქრონიკული უკმარისობის სიმპტომებით, განსაკუთრებით თუ მათ აქვთ გულის ან ფილტვის პათოლოგიები.
რასთან არის დაკავშირებული მოსკოვის ჰაერში ჟანგბადის დაბალი შემცველობა?
როგორც AiF.ru-ს „ფობოსის“ ამინდის ცენტრის წამყვანმა სპეციალისტმა ევგენი ტიშკოვეცმა განუმარტა, ჰაერში ჟანგბადის დაბალი შემცველობა დაკავშირებულია სითბოს ანომალიასთან, რომელიც დამკვიდრდა დედაქალაქში.
„დღეს, ხვალ და შაბათს ჩვენთან ოდნავ აცივდება, მაგრამ ზამთარზე საუბარი ჯერ ადრეა. მომავალ კვირას ისევ დათბება. უნდა გვესმოდეს, რომ თბილი ჰაერი ყოველთვის უფრო მსუბუქია, ვიდრე ცივი. რაც უფრო თბილია ჰაერი, მით უფრო მსუბუქი და უფრო განმუხტულია. შესაბამისად, მას აქვს ჟანგბადის შემცველობის დაბალი პროცენტი. ამიტომ საუბრობენ ჟანგბადის დაბალ შემცველობაზე“, - განმარტა ტიშკოვეცმა. მეტეოროლოგი დასძენს, რომ ჰაერის მასის საშუალო მერყეობა შეიძლება 30%-მდე შეადგენდეს.
როგორ გავლენას ახდენს ორგანიზმზე ჟანგბადის ნაკლებობა ?
ჰაერში ჟანგბადის დაბალი შემცველობა ერთ-ერთი მიზეზია ჰიპოქსემიის - მდგომარეობის, რომელიც ვლინდება სისხლში ჟანგბადის არასაკმარისი შემცველობით. ჰიპოქსემიის დროს ადამიანს აღენიშნება ძილიანობა, თავბრუსხვევა და ზოგადი სისუსტე, მისი სუნთქვა და გულისცემა მატულობს და არტერიული წნევა იკლებს. შემდეგ შეიძლება გამოვლინდეს გულის და სუნთქვის უკმარისობის სიმპტომები: ფეხების შეშუპება, ტაქიკარდია.
მოსგორზდრავის პორტალის „მოსკოვის ჯანდაცვის სისტემის ნავიგატორი“ თანახმად, ჰიპოქსემიამ შეიძლება გამოიწვიოს გულის წასვლა, უძილობა და მეხსიერების გაუარესება. ჟანგბადის ნაკლებობამ შეიძლება ნეგატიურად იმოქმედოს სასუნთქი ორგანოების პათოლოგიის მქონე ადამიანებზე, განსაკუთრებით ფილტვის ან გულის უკმარისობის დროს.
ჰაერში ჟანგბადის რომელი დონე ითვლება ნორმად და რომელი არა?
ჰაერში ჟანგბადის შემცველობა შეიძლება გარემოდან გამომდინარე ვარირებდეს. მისი შემცველობის ყველაზე მაღალი დონე ოკეანის სანაპიროზეა (21,9%), ტყეებსა და ეკოლოგიურად სუფთა რაიონებში (21,6%). ქალაქის ჰაერისთვის ნორმალურად ითვლება ჟანგბადის შემცველობა 20,9%. როგორც წესი, როდესაც მეტეოროლოგები საუბრობენ ჰაერში ჟანგბადის შემცირებაზე, საუბარია პროცენტის მეათედზე, ან თუნდაც მეასედზე. ჟანგბადის მინიმალური დასაშვები დონე, როდესაც ადამიანს შეუძლია დამოუკიდებლად სუნთქვა და თავი შედარებით ნორმალურად იგრძნოს, არის 19,5%. თუ ჰაერი შეიცავს 16% ჟანგბადს ან ნაკლებს, ადამიანს ეწყება თავბრუსხვევა და სუნთქვა უხშირდება. 12-13%-ზე კარგავს გონებას, ხოლო 7%-ზე ნაკლებზე ვარდება კომაში და კვდება.
რამდენი ჟანგბადია ჰაერში?
დედამიწის ატმოსფერო ამჟამად შეიცავს 78,09% აზოტს, 20,95% ჟანგბადს, 0,93% არგონს, 0,039% ნახშირორჟანგს და სხვა გაზების მცირე მინარევებს. მეცნიერები აღნიშნავენ, რომ ატმოსფეროში ჟანგბადის რაოდენობა თანდათან მცირდება, მაგრამ ეს საკმაოდ ნელი პროცესია. არსებობს ორი ჰიპოთეზა იმის შესახებ, თუ რატომ ხდება ეს. პირველი განპირობებულია ეროზიის სიჩქარის ზრდით, რის შედეგადაც ნიადაგიდან უფრო მეტი ქანების ამოღება ხდება. ისინი, თავის მხრივ, ჟანგდებიან და აკავშირებენ უფრო მეტ ჟანგბადს. მეორე ჰიპოთეზა ეფუძნება კლიმატის ცვლილებას. ბოლო რამდენიმე მილიონი წლის განმავლობაში ტემპერატურა ოდნავ დაეცა. ამის გამო შეიძლება მოხდეს ეკოლოგიური რეაქციების ჯაჭვი, რის შედეგადაც უფრო მეტი ჟანგბადი დაიწყებს ოკეანეებში დაშლას და შეკვრას.
===
https://www.dw.com/ru/климат-к-2070-году-жара-грозит-миллиардам/a-53342964
კლიმატი 2070 წლისთვის: სიცხე ემუქრება მილიარდებს
სხვა სახეობების მსგავსად, კაცობრიობას აქვს საკუთარი არსებობის გარემო. 2070 წლისთვის ის სერიოზულად შემცირდება, მილიარდებმა შესაძლოა დაკარგონ სიცოცხლისთვის გამოსადეგი კლიმატური პირობები. DW - მეცნიერთა საგანგაშო პროგნოზის შესახებ.
უკვე 50 წლის შემდეგ 3,5 მილიარდამდე ადამიანი შეიძლება აღმოჩნდეს ცხოვრებისთვის გამოუსადეგარ ამინდის პირობებში, თუ კაცობრიობა არ შეაჩერებს პლანეტაზე კლიმატის ცვლილებას CO2-ის ემისიების შემცირებით. ასეთია კვლევის „Future of the human climate niche“ („ადამიანის ბინადრობის კლიმატური გარემოს მომვალი“) მთავარი დასკვნა, რომელიც გამოქვეყნდა მსოფლიოში ერთ-ერთ ყველაზე ავტორიტეტულ სამეცნიერო გამოცემაში, აშშ-ს მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის (PNAS) ჟურნალში.
თავისი კვლევისaთვის ავტორთა ჯგუფმა - ანთროპოლოგებმა, ეკოლოგებმა და კლიმატის ცვლილების მკვლევარებმა - გამოიყენეს მონაცემთა ბაზები პლანეტაზე ადამიანების ისტორიული განსახლების შესახებ და შეადარეს ეს მონაცემები ამ რეგიონების კლიმატურ პირობებს. მათი თქმით, მეცნიერები გაოცებულები იყვნენ, როდესაც აღმოაჩინეს, რომ დასახლებების უდიდესი ნაწილი მდებარეობს „საკმაოდ ვიწრო დიაპაზონში“: რაიონებში, სადაც საშუალო წლიური ტემპერატურა 11-დან 15 გრადუსამდეა. ამ კლიმატურ-გეოგრაფიულ განაწილებას მეცნიერებმა „ადამიანის ბინადრობის ეკოლოგიური გარემო“ უწოდეს.
მეცნიერების პროგნოზით, ადამიანის საცხოვრებელი გარემო შემცირდება
თუმცა, როგორც მეცნიერებმა აღმოაჩინეს, სწრაფი გლობალური დათბობა სერიოზულ საფრთხეს შეუქმნის ადამიანTa ბინადრობის გარემოს, რომელიც პრაქტიკულად უცვლელი დარჩა ბოლო 6000 წლის განმავლობაში. მათ საფუძვლად აიღეს კლიმატის ცვლილების მთავრობათაშორის ექსპერტთა ჯგუფის (IPCC) ბოლო მოხსენების პროგნოზი, რომელიც ვარაუდობს, რომ სათბურის გაზების გლობალური კონცენტრაცია ზოგადად გაიზრდება. გამოთვლების მეორე საფუძველი იყო პლანეტის მომავალი განვითარებისა და მოსახლეობის ზრდის დინამიკის (SSP3) ერთ-ერთი ძირითადი სცენარი, რომელიც შედგენილია მეცნიერთა საერთაშორისო ჯგუფის მიერ, მას ასევე იყენებს IPCC.
გამოთვლებმა აჩვენა, რომ პლანეტის საერთო ტერიტორია, სადაც საშუალო წლიური ტემპერატურა 29 გრადუსს გადააჭარბებს, 2070 წლისთვის გაიზრდება დედამიწის ხმელეთის ფართობის 0,8 პროცენტიდან 19 პროცენტამდე. 29 გრადუსი ცელსიუსის მიხედვით - ეს საჰარის უდაბნოს ტემპერატურული „რეჟიმია“.
პრობლემა ის არის, რომ ტემპერატურა მოიმატებს არა მხოლოდ ფაქტობრივად უდაბნოს დაუსახლებელ ზონებში, არამედ მჭიდროდ დასახლებულ ადგილებში, სადაც ყველაზე მაღალი შობადობაა პლანეტაზე. პრაქტიკულად დაუსახლებელი შეიძლება გახდეს სამხრეთ ამერიკის, ინდოეთის, აფრიკის, ჩრდილოეთ ავსტრალიისა და სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის მნიშვნელოვანი არეალები.
საერთო ჯამში, კვლევაში მონაწილეობდნენ მეცნიერები 9 კვლევითი ცენტრიდან, მათ შორის აშშ-დან, დანიიდან, ჩინეთიდან, იაპონიიდან და დიდი ბრიტანეთიდან. ექსპერტები, მონაცემებზე დაყრდნობით, მივიდნენ დასკვნამდე, რომ დედამიწაზე საშუალო წლიური ტემპერატურის ყოველმა დამატებითმა გრადუსმა შეიძლება დატოვოს დაახლოებით მილიარდი ადამიანი ჩვეული (უფრო სწორად, სიცოცხლისთვის შესაფერისი) ცხოვრების პირობების გარეშე. თუ ცალკეულ ქვეყნებზე ვისაუბრებთ, მაშინ მხოლოდ ინდოეთში გლობალური დათბობა არსებობის გარემოს წაართმევს მილიარდ ადამიანს, ხოლო ნიგერიაში, პაკისტანში, ინდონეზიასა და სუდანში არა ნაკლებ 100-100 მილიონს.
გლობალური დათბობა მიგრაციის და კონფლიქტების მიზეზია.
მაგრამ ცხოვრება ყველგან შეიცვლება: უმეტეს რეგიონებში, სადაც საშუალო წლიური ტემპერატურა დაახლოებით 13 გრადუსია, ის შეიძლება გაიზარდოს 20-მდე, ეს შეესაბამება კლიმატს ჩრდილოეთ აფრიკის, ევროპის ხმელთაშუა ზღვის და სამხრეთ ჩინეთის ყველაზე ცხელ რეგიონებში. შედარებისთვის: დღეს რუსეთში საშუალო წლიური ტემპერატურა მერყეობს - 23-დან ჩრდილოეთით და თითქმის 14 გრადუსამდე სოჭში.
გააძლიერებს თუ არა ეს კლიმატური პროცესები გლობალურ მიგრაციას? მეცნიერები ამის ცალსახად მტკიცებისგან თავს იკავებენ და მიუთითებენ იმაზე, რომ მიგრაციის მიზეზები განსხვავებულია, თუმცა მიაჩნიათ, რომ ეს ყველაზე სავარაუდო სცენარია. რეგიონების უმეტესობა, რომელსაც საფრთხეს უქმნის მომავალი ექსტრემალური ტემპერატურა, მსოფლიოში ყველაზე ღარიბია და მათი ადაპტაციის უნარი ამინდის გაუარესებულ პირობებთან შეზღუდულია, წერენ კვლევის ავტორები. ასეა თუ ისე, შედეგები ტრაგიკული იქნება, აფრთხილებს იგი. „ამას არა მხოლოდ პირდაპირი გამანადგურებელი შედეგები მოჰყვება, არამედ გაართულებს ბრძოლას ისეთი კრიზისების წინააღმდეგ, როგორიცაა ახალი პანდემიები“, - პროგნოზირებს ნიდერლანდელი ეკოლოგიური პრობლემების მკვლევარი მარტენ შეფერი.
კლიმატის ცვლილების საწინააღმდეგო ვაქცინა არ არსებობს
წარსულში, როდესაც კლიმატი იცვლებოდა, და კაცობრიობა მოკლებული იყო არსებობისთვის ოპტიმალურ პირობებს, ამან გამოიწვია კონფლიქტები და მასობრივი მიგრაცია, აღნიშნა კვლევის თანაავტორმა, არქეოლოგმა ტიმ კოლერმა ვაშინგტონის სახელმწიფო უნივერსიტეტიდან. კაცობრიობას უნდა ჰქონდეს გეგმა მომავალში მსგავსი სცენარების რეალიზაციისთვის. უკვე დღეს მიგრაცია აძლიერებს საერთაშორისო დაძაბულობას, თუმცა „შედარებით ზომიერი რაოდენობა - დაახლოებით 250 მილიონი ადამიანი“ - ცხოვრობს იმ ქვეყნის ფარგლებს გარეთ, სადაც დაიბადნენ, წერენ კვლევის ავტორები.
„კორონავირუსმა შეცვალა სამყარო ისე, რომ რამდენიმე თვის წინ ამის წარმოდგენაც კი შეუძლებელი იყო. ჩვენი კვლევის შედეგები აჩვენებს, რომ კლიმატის დათბობამ შეიძლება გამოიწვიოს მსგავსი პროცესები“, - ნათქვამია მარტენ შეფერის განცხადებაში, რომელიც ხელმძღვანელობდა მეცნიერთა ჯგუფის პროექტს. კლიმატური კრიზისის განვითარების სისწრაფე არ არის ისეთი შესამჩნევი, როგორც პანდემიის გავრცელება, მაგრამ, ვირუსისგან განსხვავებით, უახლოეს მომავალში სიტუაციის გაუმჯობესების იმედი არ უნდა გვქონდეს, დარწმუნებულია შეფერი.
კაცობრიობას არ შეუძლია წარმოიდგინოს მოსალოდნელი ცვლილებების მასშტაბი.
„კლიმატის დათბობა მთელი ქალაქების და თუნდაც ქვეყნების ტემპერატურულ პირობებს ისე შეცვლის, რომ დღევანდელი მაცხოვრებლები ამას ჯერ ვერ წარმოიდგენენ“, - პუბლიკაციას კომენტარი გაუკეთა ექსეტერის უნივერსიტეტის გეოგრაფიის პროფესორმა ნილ ადგერმა, რომელიც კონსულტაციას უწევდა კვლევის ავტორებს. ადგერი, რომელსაც „ვაშინგტონ პოსტი“ ციტირებს, პროგნოზირებს, რომ ტემპერატურის ზრდა გამოიწვევს ღმა ცვლილებებს მსოფლიო ეკონომიკურ გეოგრაფიაში.
კვლევა ასევე შენიშნა გლობალური დათბობის საკითხებში გერმანელმა კორიფემ, პოტსდამის კლიმატის კვლევის ინსტიტუტის დამფუძნებელმა და საპატიო დირექტორმა ჰანს იოახიმ შელნჰუბერმა (Hans Joachim Schellnhuber). შელნჰუბერმა, რომელიც მრავალი წლის განმავლობაში იყო კანცლერ ანგელა მერკელის (Angela Merkel) მრჩეველი კლიმატის ცვლილების საკითხებში, აღნიშნა, რომ კვლევამ რაოდენობრივად განსაზღვრა „შედარებით მცირე, ისტორიულად ჩამოყალიბებული კაცობრიობის ბინადრობის გარემო“ და გააძლიერა მისი თვალსაზრისი, რომ „კლიმატის ცვლილებასთან ადაპტაციის გლობალური სტრატეგიის ნაწილი უნდა იყოს იყოს მასშტაბური - მართვადი, მხარდაჭერილი - მიგრაცია“.
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised