https://focus.ua/technologies/510025-massovye-pozhary-i-eroziya-pochvy-priveli-k-nachalu-carstva-dinozavrov-uchenye
მეცნიერთა აზრით, მასობრივმა ხანძრებმა და ნიადაგის ეროზიამ განაპირობა დინოზავრების სამეფოს შექმნა
საბოლოო ჯამში, ტრიასში ცხოველების გადაშენების მიზეზი ატმოსფეროში სათბურის აირების დონის მატებაა. იგივე ხდება ახლაც.
მეცნიერთა მიერ ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ნიადაგის ეროზიამ და ტყის ხანძრებმა ხელი შეუწყო მასობრივ გადაშენებას 201 მილიონი წლის წინ, რამაც დაასრულა ტრიასული ეპოქა და გზა გაუხსნა დინოზავრების იურული პერიოდის აღზევებას, იუწყება Science Daily.
კვლევის წამყვანი ავტორი დოქტორი კალუმ პიტერ ფოქსი, ვაშინგტონის შტატის ორგანული და იზოტოპური გეოქიმიის ცენტრის (WA-OIGC) კურსდამთავრებული დედამიწის და კერტინის პლანეტების მეცნიერებების სკოლაში, აღნიშნავს, რომ კვლევამ გამოავლინა სხვა ფაქტორები, რომლებიც ხელს უწყობდნენ ფაქტორების შერწყმას, რომლებმაც მოკლა სიცოცხლე ტრიასში და დაუშვა დინოზავრების ეკოლოგიური ექსპანსია.
„ეს ახალი კვლევა ამატებს ნიადაგის ეროზიას და ტყის ხანძრის აქტივობას იმ ფაქტორების სიას, რამაც გამოიწვია ეს მასობრივი გადაშენება ტრიასული ეპოქისთვის ბოლო რომ მოეღო, ჩვენს წინა კვლევაზე დაყრდნობით, რომელმაც აღმოაჩინა ოკეანეში მჟავას და გოგირდწყალბადის დონის ზრდა, რაც გამოწვეულია ნახშირორჟანგშის სწრაფი ზრდით ვულკანური აქტივობის მატების გამო“, - თქვა დოქტორ ფოქსმა.
კლიმატის ცვლილებით გამოწვეული თანამედროვე მსხვილმასშტაბური ხანძრების მსგავსად, ტყის ხანძრის პერიოდები მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს მიწისზედა ფაუნასა და ფლორაზე და იწვევს გარემოსა და ეკოსისტემების სტრესს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მასობრივი გადაშენება.
დოქტორმა ფოქსმა თქვა, რომ ჯგუფი აკვირდებოდა ხანძრებს, რომლებიც გაჩნდა 201 მილიონი წლის წინ ტრიასული პერიოდის მასობრივი გადაშენების დროს, სადაც ნახშირორჟანგის ისეთივე მატება იყო, როგორც დღეს სათბურის გაზების გამოყოფის გამო.
„პოლიციკლური არომატული ნახშირწყალბადების შესწავლით, რომლებიც შეიძლება წარმოიქმნას ორგანული ნივთიერებების არასრული წვის შედეგად, ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ ნიადაგის ეროზია უფრო მნიშვნელოვანი ეკოლოგიური სტრესი იყო ხმელეთზე, ვიდრე ტყის ხანძრების ინტენსიური აქტივობა ტრიასის ბოლოს მასობრივი გადაშენების დროს ბრისტოლის არხში სამხრეთში“, - თქვა ფოქსმა.
ნიადაგის თანამედროვე ეროზია არის მიწის დეგრადაციის მთავარი მიზეზი, რადგან ის აცილებს განაყოფიერებულ ნიადაგს და ხელს უწყობს წყლის სვეტების დეოქსიგენაციას. ეს ძალიან ჰგავს წარსულში მასობრივი გადაშენების მოვლენებს.
„ამ პროცესებს, რა თქმა უნდა, აქვს შედეგები ჩვენს დღეებში დამაბინძურებელ ნივთიერებებისა და პესტიციდების გაჩენის გამო. იმაზე დაკვირვებით, რომ ნიადაგის ეროზიამ სერიოზული გავლენა მოახდინა ჩვენს ისტორიაზე, და წარსულის გლობალური ჩანაწერების შედარებითა და შეპირისპირებით, ჩვენ შეგვიძლია განვსაზღვროთ ნიადაგის ეროზიის ამჟამად მიმდინარე და მომავალი მოვლენების მასშტაბები და ხანგრძლივობა“, - თქვა პროფესორმა კლიტი გრაისმა.
შემდგომი კვლევა მიმართული იქნება ნიადაგის ეროზიის გლობალური მასშტაბის განსაზღვრაზე, რათა უკეთ გავიგოთ სტრესები მიწისზედა ეკოსისტემებზე წარსულში და გავარკვიოთ, არის თუ არა ეს მასობრივი გადაშენების ყველა მოვლენის საერთო მახასიათებელი.
ადრე ფოკუსი იტყობინებოდა, რომ მეცნიერებმა აღმოაჩინეს დედამიწაზე სახეობების მეექვსე მასობრივი გადაშენების ნიშნები. მკვლევარებმა ასევე დაადგინეს, თუ როგორ შეიძლება გამოეწვია მეგაფაუნის გადაშენებას მასიური ხანძრები.
==
https://m.lenta.ru/news/2022/02/05/microb/
იპოვეს პლანეტის გადარჩენის გზა მიკრობების დახმარებით
ფერმერებმა პლანეტის გადარჩენის ახალი გზა იპოვეს. ტექოლოგიურმა კომპანიებმა მიიღეს 777 მილიონი დოლარი (59,2 მილიარდ რუბლზე მეტი) ინვესტორებისგან ცოცხალი მიკრობებით სასუქების შესაქმნელად. მსხვილმა კომპანიებმა ინვესტიცია ჩადეს ბაქტერიულ სასუქებში ეკოლოგიისთვის მავნე პროდუქტების აღმოსაფხვრელად, იუწყება Reuters.
მიკრობები, მათ შორის სოკოები და ვირუსები, ათწლეულების განმავლობაში გამოიყენება მცენარეების დასაცავად მწერებისგან და დაავადებებისგან. თუმცა, ბოლო დროს, გლობალური დათბობის მზარდი საფრთხის გამო, მწარმოებლებმა დაიწყეს მათი, როგორც ეკოლოგიურად სუფთა სასუქის, აქტიური გამოყენება, რაც სინთეზური ანალოგების მოთხოვნილებას შეამცირებს - როგორიცაა აზოტის სასუქები - მოსავლისთვის ზიანის მიყენების გარეშე.
ბაქტერიული სასუქი ფერმერებს ნაწილობრივ გაათავისუფლებს აზოტის გამოყენებისგან, რომელიც აბინძურებს წყალს და იწვევს ატმოსფეროში მავნე ნივთიერებების გამოყოფას. ეს განსაკუთრებით აქტუალურია, რადგან კომპანიები ხელისუფლების ზეწოლის ქვეშ იმყოფებიან. მაგალითად, კანადას სურს 2030 წლისთვის თავი დააღწიოს სასუქების ემისიებს, ხოლო ევროკავშირს სურს შეამციროს ისინი.
ტექნოლოგიურ კომპანიებში ინვესტირება ინვესტორებისთვის მიმზიდველი გახდა სინთეტიკურ სასუქებზე ფასების გაზრდის ფონზე, შემცირებული მიწოდების გამო. 2021 წელს ინვესტიციები ბაქტერიული სასუქების წარმოებაში გაორმაგდა 2020 წლიდან.
ამავე დროს, ბაქტერიული სასუქების ეფექტურობა ჯერ არ არის დადასტურებული, და კომპანიები არ ითხოვენ მწარმოებლებისგან ინფორმაციას ამის შესახებ. „თუ ეკოლოგიური ანალოგები ნეგატიურად იმოქმედებს მოსავლიანობაზე, ეს ზიანს მიაყენებს მთელ ინდუსტრიას“, - თქვა აგრონომმა ჯონ ტრელოარმა (Jon Treloar) კომპანია Denmark-based Novozymes-იდან, რომელიც ეკოლოგიური სასუქების მთავარი მიმწოდებელია.
იანვარში ექსპერტებმა გააფრთხილეს შესაძლო შიმშილობის შესახებ მთელს მსოფლიოში სასუქების ფასების გაზრდის გამო. The Times-ის ჟურნალისტი პროდუქტის ღირებულების ზრდას უკავშირებს ზეწოლას, რომელსაც რუსეთი ახორციელებს ბაზარზე გაზის მიწოდების დახმარებით.
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised