მეცნიერები: დედამიწის მომავლის სამი სცენარი არსებობს - ცუდიდან კატასტროფამდე.

მეცნიერები: დედამიწის მომავლის სამი სცენარი არსებობს - ცუდიდან კატასტროფამდე.

 https://rg.ru/2021/10/20/tri-scenariia-budushchego.html

2500 წლისთვის დედამიწაზე ანომალური სიცხე დადგება, რის გამოც უზარმაზარი ტერიტორიები უსიცოცხლო აღმოჩნდება. ეს არის პლანეტის მომავლის სამი პროგნოზიდან ერთ-ერთი 2100 წლის შემდეგ, თუ გლობალური დათბობა არ შეჩერდება.

მეცნიერთა საერთაშორისო ჯგუფმა მაკგილის (კანადა) კვებეკის უნივერსიტეტიდან კრისტოფერ ლაიონის ხელმძღვანელობით, HadCM3-ის გამოყენებით, ატმოსფეროსა და ოკეანის ზოგადი მიმოქცევის ბრიტანული მოდელის ვერსიით, შეადგინა გლობალური კლიმატის ცვლილების პროგნოზები 2100 წლის შემდეგ. Global Change Biology-ში გამოქვეყნებული მათი მონაცემებით, 2500 წლისთვის დედამიწაზე სიცოცხლის სცენარის განვითარების დაახლოებით სამი ვარიანტი იქნება.

HadCM3-ის წყალობით, რომელიც საკმაოდ ზუსტად გადმოსცემს კლიმატის რეაქციას გარე ზემოქმედებაზე, გუნდმა გააკეთა სამი პროგნოზი: გლობალური დათბობის შედეგების შერბილების სუსტი დონე; საშუალო - ტემპერატურის ზრდა 2,6 გრადუსით; ეფექტური, მაღალი - გლობალური ტემპერატურის ზრდის შენარჩუნებით 2°C-ზე დაბლა.

მეცნიერები ამტკიცებენ, რომ ნახშირორჟანგის ემისიების დაუყოვნებლივ შეწყვეტაც კი შეამცირებს სათბურის ეფექტს მხოლოდ ათწლეულების შემდეგ. ეს კი ნიშნავს, რომ დათბობა გაგრძელდება მომდევნო საუკუნეებში. „2500 წლისთვის ეს გამოიწვევს გლობალური ბიომების ღრმა რესტრუქტურიზაციას“, - წერენ მეცნიერები.

კლიმატური სარტყელი და მასთან ერთად ბევრი რეგიონის მცენარეულობა კარდინალურად შეიცვლება. ერთ-ერთი მაგალითია ამაზონის ტროპიკული ტყე. „დღეს აქ ბინადრობს ცნობილ სახეობათა მესამედი და შთანთქავენ CO2-ის ანთროპოგენური გამონაბოლქვის დაახლოებით 7%-ს“, - აცხადებენ მეცნიერები. - მაგრამ 2500 წლისთვის ტემპერატურა იმდენად შეიცვლება, რომ ტროპიკული ტყეები იქ ვეღარ გაიზრდება. ამაზონის აუზის დიდი ნაწილი უნაყოფო ლანდშაფტად გადაიქცევა“.

პლანეტის სხვა რეგიონებში 2500 წლისთვის შეიძლება ისე დაცხეს, რომ იქ ცხოვრება გაუსაძლისი იქნება.

მოდელის მიხედვით, ექსტრემალურად ცხელი პერიოდები, ექვსი თვის განმავლობაში, მოსალოდნელია აფრიკაში, არაბეთში, სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიაში, ამაზონის რეგიონებსა და ჩრდილოეთ ავსტრალიაში. ინდოეთში, სადაც უკვე ათასობით ადამიანი იღუპება სიცხისგან, ზაფხულში ტემპერატურა კიდევ ოთხი გრადუსით მოიმატებს.

როგორც ჩანს, ასეთ პირობებში ადამიანებს დასჭირდებათ ინდივიდუალური დაცვის საშუალებები. „სოფლის მეურნეობას ძირითადად რობოტები გაუძღვებიან“, - აღწერენ მეცნიერები სიცხის შესაძლო შედეგებს, - ხოლო ყველა პროცესს უპილოტო საფრენი აპარატები დააკვირდებიან“.

ასევე, მნიშვნელოვნად შემცირდება სხვადასხვა კულტურების მოსაყვანი ფართობი, ძირითადი მცენარეული და ნათესი ფართობები, მეცნიერთა პროგნოზით, პოლუსებზე გადაინაცვლებს. ათი ყველაზე მნიშვნელოვანი ძირითადი საკვების მოშენებისთვის შესაფერისი ფართობი 2500 წლისთვის 15-18%-ით შემცირდება. კარტოფილი, ხორბალი, სიმინდი, ბრინჯი, სოიო, ფეტვი შესაძლოა დეფიციტი გახდეს.

მაგრამ, თუ კლიმატის ცვლილება შემოიფარგლება ორ გრადუსზე ნაკლები დათბობით, სასოგლო-სამეურნეო კულტურების გაშენების ფართობი ზომიერ განედებში  მხოლოდ 2,9%-ით შემცირდება.

არის გლობალური დათბობის სხვა შედეგებიც: საუბარია მიგრაციული პროცესების ზრდაზე და ამ პროცესთან დაკავშირებული რესურსების კონფლიქტზე.

მესამე ვარიანტი, ნეგატიური, გულისხმობს ზღვის დონის აწევას. მოვლენების ასეთი განვითარების შემთხვევაში კაცობრიობა შეიძლება დაიღუპოს. „დედამიწის უზარმაზარი ფართობი შეიცვლება ისე, რომ ისინი აღარ იქნება შესაფერისი ადამიანების დასასახლებლად“, - აცხადებენ ლაიონის კოლეგები.

„ჩვენ უნდა ვიფიქროთ სამყაროზე, რომელშიც ჩვენი შვილები და შვილიშვილები იცხოვრებენ. და ყველაფერი გავაკეთოთ, რაც ახლა ჩვენს ძალაშია, რათა მიწა მათთვის სიცოცხლისთვის შესაფერისი იყოს“, - ნათქვამია სტატიაში.