დიმიტრი ისაენოკი
ორაზრის გარეშე
ლიბერალების ადგილიც არის ამ პლანეტაზე
https://imhoclub.by/ru/material/bez_dvoemislija
როგორც ჩანს, ბელორუსში ნამდვილად არსებობს პიროვნების კულტი. მცირე, თუმცა მეტად ეგზალტირებული. და ეს ის პიროვნება არ არის, ვისზეც ფიქრობთ.
როდესაც 2013 წელს ეკონომიკაში პრეზიდენტის თანაშემწედ კირილ რუდი დაინიშნა, მის შესახებ ცოტა რამ იყო ცნობილი. გავრცელდა ინფორმაცია, რომ ის იყო ეკონომისტი, 23 წლის ასაკში დაიცვა საკანდიდატო დისერტაცია, ხოლო 33 წლისამ - სადოქტორო, რის შემდეგაც სტაჟირება გაიარა შეერთებულ შტატებში, მუშაობდა განათლებასა და ბიზნესში. როდესაც სამი წლის შემდეგ რუდი ჩინეთში ელჩად დაინიშნა, ის უკვე საკმაოდ ცნობილი იყო და დღემდე აგრძელებს მნათობის როლში ყოფნას. პრესას ის ნამდვილად უყვარს.
რუდი თვლის, რომ საჭიროა კონკურენცია და ეფექტურობა, ხოლო ეკონომიკური მოდელის საკითხი ღრმა ასახვას მოითხოვს. რუდიმ სტუდენტებს წარმატებისა და ბედნიერების ფორმულა გაუზიარა. ღირებულ ხელფასს ბელორუსებისთვის რუდი 3000 დოლარს მიიჩნევს. რუდი გვირჩევს, როგორ ავიღოთ კრედიტი, და ამბობს, რომ მაინერებს შეუძლიათ ბელორუსის ატომური ელექტროსადგურის დატვირთვა. დაბოლოს, კირილ რუდი თითქმის წლის გმირია, გაბედული ეკონომისტი, კარგი შესახედაობის და არა მხოლოდ.
2016 წელს რუდიმ და მისმა თანამოაზრეებმა განსხვავებული „აზროვნების ფაბრიკიდან“ წარმოადგინეს წიგნი „ფინანსური დიეტა“. წიგნში არსებული ეკონომიკური სიტუაციის საკმაოდ კარგი ანალიზია მოცემული, პლუს ნეოლიბერალური სკოლის სულისკვეთებით გამსჭვალული წინადადებების პაკეტი. გაიდარი მოიწონებდა.
ამისთვის უყვარს იგი პრესას. ჩვენ არ გვყავს ბევრი ჩინოვნიკი, რომლებსაც შეეძლებათ უხერხულობის გარეშე აცნობონ მოსახლეობას, რომ საპენსიო ასაკის ზრდა და დეკრეტული შვებულების შემცირება ქალის თავისუფლებისკენ გადადგმული ნაბიჯია.
მაგრამ, პოლიტიკური თვალსაზრისით, რუდი იზოლაციაში აღმოჩნდა, იგი უჩიოდა კონსერვატორ ჩინოვნიკთა გაუგებლობას და მოსახლეობაში „რეფორმების ჩატარებაზე მოთხოვნების“ ნაკლებობას. როგორც ჩანს, ამ სიტუაციაზე ფიქრმა გამოიწვია ახალი წიგნის შექმნა - „იმიტომ, რომ ჩვენ ასე გადავწყვიტეთ: ბელორუსის ქცევითი ეკონომიკა და მისი დეკოდირება“.
ნაშრომი ეძღვნება იმას, თუ როგორ შეიძლება წარმატებით „მიყიდონ“ საზოგადოებას იმ ნეოლიბერალური სულისკვეთებით გამსჭვალული რეფორმები.
თუკი ფიქრთა ბრძანებელი და საკულტო პერსონა წიგნს წერს, ის წაკითხვის და განხილვის ღირსია.
გამარჯობა, ორუელ
როგორც წინა შემთხვევაში, თანაავტორი თანამოაზრეთა კოლექტივი აღმოჩნდა. ნაწარმოების წაკითხვის დროს მაშინვე წააწყდებით ამ კოლექტივის მეტად ავთენტურ ლოგიკას.
ერთ–ერთი მთავარი პრობლემა, რომელიც, ავტორების აზრით, ხელს უშლის ბელორუსებს სრული ძალით განვითარებას, არის „ორაზრი“. ეს ბელორუსების ძირითადი მახასიათებელია.
მაგრამ ეს არ არის ორუელისეული „ორაზრი“, როგორც შეიძლება ვიფიქროთ. ეს არ არის ის შემთხვევა, როდესაც პარტია განზრახ იყენებს გააზრებულ სიცრუეს და ამავე დროს მტკიცედ და პატიოსნად ასრულებს თავის მიზნებს. და არც შესაძლებლობა ერთდროულად დაიცვას ორი ურთიერთგამომრიცხავი რწმენა და ორივე იწამოს.
ბელორუსების ორაზრია, როდესაც პირქუშობა და უღიმღამობა იცვლება სულიერი ღიაობით, შიში - გამბედაობით, სენტიმენტალობა - პრაგმატიზმით (გვ. 47) და ა.შ.
ორაზრია, როდესაც სოციოლოგიური გამოკითხვების თანახმად, ბელორუსების 54%-ს უარყოფითი დამოკიდებულება აქვს სსრკ-ს მიმართ, ხოლო 34%-ს დადებითი. როდესაც არ არსებობს ცალსახაობა დემოკრატიის მიმართაც: 38% მიიჩნევს, რომ ეს ორგანიზაციის საუკეთესო ფორმაა, ხოლო 35% განსხვავებულად ფიქრობს (გვ. 48).
ორაზრის გავლენის ქვეშ, გადაწყვეტილების მიღება „მთვრალ მდგომარეობაში სიარულს“ ჰგავს... შედეგად, საბაზრო ურთიერთობები გაერთიანებულია ადმინისტრაციულთან, ერთმანეთში გადახლართულია საკუთრებისა და მართვის სისტემების სხვადასხვა ფორმები, მიიჩნევენ ავტორები.
სინამდვილეში, რაღაც საშუალოა, რომელიც მიიღება მრავალმხრივი გავლენის შედეგად - ადამიანთა თვითნებობის ჯამი, როგორც ლევ ტოლსტოიმ თქვა, ეს ისტორიაა. სხვანაირად ის არ მუშაობს. არსებობს სპეციალური ანეკდოტი გოგონაზე, რომელიც ყოველთვის იცინის - ნორმალურ ადამიანებს ეცვლებათ განწყობაც და ქცევის მოდელებიც. ხოლო აქ „ორაზრის“ დანახვა იმაში მდგომარეობს, რომ გამოკითხვამ განსხვავებული შეხედულებები გამოავლინა... ამაში ნამდვილად არის რაღაც ორუელისეული.
„ორაზრის“ საპირისპიროდ ავტორებს „გარკვეულობა“ მიაჩნიათ - საზოგადოებამ უნდა მოახდინოს კონსოლიდაცია, განსაზღვროს თავისი მოსაზრება წარსულსა და მომავალზე და მკაფიოდ გასცეს პასუხი თანამედროვეობის სამ მთავარ კითხვას:
☞ კაპიტალიზმი თუ კომუნიზმი?
☞ საბაზრო თუ ადმინისტრაციული ინსტრუმენტები?
☞ ევროპა თუ რუსეთი ?
ორაზრის გარეშე, - „ან-ან“.
ასე რომ, პასუხს „ან-ან“ კითხვაზე „ვისთან უნდა ვიყოთ?“ ავტორები დაახლოებით ასე ხედავენ: ყველასთან ერთად ყოფნა ყველას სასარგებლოდ. მაგრამ რადგან დღევანდელ პირობებში ეს უტოპიაა, მესამე პასუხი კითხვაზე „ან-ან“ მეოთხედ იქცევა:
☞ ბელორუსს სხვა გზა არ რჩება საკუთარი თავის პატივისცემის აუცილებლობაში დარწმუნების, დამოუკიდებლობის დაცვის, მეზობელ ქვეყნებთან თანამშრომლობის ახალი ფორმების ძიების გარდა. საქართველოსა და უკრაინის გამოცდილება ადასტურებს, რომ ეს შესაძლებელია (გვ. 334).
გადაწყვეტილების მიღებისას, რუსეთთან თუ დასავლეთთან, შეჩერდნენ ვარიანტზე, როდესაც რუსეთმა საყრდენი მოკვეთა, ამერიკა კი ყელში უჭერს. ასე ხდება ორაზრის გარეშე.
ორი პლურალიზმი
მაგრამ, ოდნავ ავჩქარდი. ჩვენი პრობლემები „კულტურულ მატრიცაშია“, რაც ცუდად შეესაბამება ბაზარს, ამიტომ რეფორმები ნელა მიმდინარეობს. ამ მატრიცას ავტორები განსაზღვრავენ, როგორც პიერ ბურდეს ჰაბიტუსთან რაღაც დაკავშირებულს (გვ. 23) ან როგორც „ეროვნულ ხასიათს“ ყოველდღიური გაგებით.
ზემოთ ხსენებული „ორაზრის“ გარდა, ბელორუსულ ხასიათში შედის „პატერნალიზმის“ დაცვა, „ორიენტაცია საბჭოთა წარსულზე“ და „მასშტაბური აზროვნება“. ამ ყველაფრის „დეკოდირება“ უნდა მოხდეს, რომ აღარ განვიცადოთ შფოთვა და თავისუფალი ბაზარი შეგვიყვარდეს.
თუმცა, ბურდიეს „ჰაბიტუსი“ (ერთდროულად შეხედულებები, გემოვნება, ჩვევები, მანერები) თითქოს გარემოს მიერ ყალიბდება პრინციპის „სოციალური არსებობა განსაზღვრავს ცნობიერებას“ მიხედვით. აქ კი პირიქითაა: ავტორები გვთავაზობენ ეკონომიკის შეცვლას ბელორუსული ჰაბიტუსის კორექტირების გზით. მგონი, ჩვენ ფილოსოფიურ იდეალიზმისკენ გადავდივართ და ნახევარი ნაბიჯი გვრჩება რჩევამდე, ვიფიქროთ ფულზე, რომ ის გაჩნდეს.
ამ იდუმალ მატრიცასთან დაკავშირებით ავტორებს გრანდიოზული გეგმები აქვთ: „გადარჩენის ინსტიქტის ზემოქმედებით, ბელორუსის კულტურული მატრიცა უნდა შეიცვალოს, უფრო მიმზიდველი გახდეს უცხოელი ინვესტორებისთვის. როგორც მინიმუმ, საჭიროა იმ თვისებების გარდაქმნა, რომლებიც გავლენას ახდენენ ინვესტკლიმატზე“ (გვ. 167-168).
აქ კვლავ მატერიალიზმს ვუბრუნდებით, მაგრამ ჩნდება კითხვა: გადარჩენის ინსტიქტის ზემოქმედების ქვეშ - ხომ არ ნიშნავს ეს, რომ წინააღმდეგ შემთხვევაში ჩვენ დაღუპვა გვემუქრება? ..
ბუნდოვანებას იწვევს ისიც, რომ ავტორთა თითქმის ყველა კატეგორია არსებობს კარგ და ცუდ ვერსიაში. კარგი „პლურალიზმი“, თუ არ არის გარკვეულობა დემოკრატიის მიმართ, მომენტალურად გარდაიქმნება ცუდში. „მასშტაბზე ორიენტაცია“ არ არის კარგი, როდესაც საქმე ეხება დიდ ქარხნებსა და პოსტსაბჭოთა კავშირებს, მაგრამ უცბად კარგი ხდება, როდესაც ვსაუბრობთ ჩვენი საწარმოების ტრანსნაციონალურ კორპორაციებში ინტეგრაციაზე.
ავტორები განსაკუთრებით მკვეთრად გაუმკლავდნენ „პატერნალიზმს“. ის საშინელია, როდესაც მოსახლეობა თვითდასაქმების შესაძლებლობების ძიების ნაცვლად, სახელმწიფოსგან რამეს ელის.
მაგრამ საზოგადოება, რომელიც მიეჩვია მის კულტურულ პატერნალისტურ გარემოს, ბუნებრივად შეეწინააღმდეგება დეკოდირებას (გვ. 277), ამიტომ საჭიროა განსხვავებული, კარგი და სწორი პატერნალიზმი.
გონებაჩლუნგ ფარას არ შეუძლია „განმანათლებლური არჩევანის“ გაკეთება, ამიტომ ხელისუფლებამ ეს მის ნაცვლად უნდა გააკეთოს. ამის შემდეგ, საზოგადოება მორჩილად იხრება პროგრესისკენ და მოძრაობს მისკენ გაუაზრებლად, ავტომატურად“ (გვ. 294).
„ბიძგი“ ხორციელდება განათლების სისტემის, მედიისა და „მრავალპარტიულობის“ საშუალებით. ისინი მეგობრულად იმეორებენ სწორ მოცემულობას, და კონკრეტული ადამიანის „იმიტომ, რომ მე ასე გადავწყვიტე“, იკლებს. ის თავად დარწმუნებულია, რომ გარკვეულმა კოლექტიურმა „ჩვენ“-მა სხვაგვარად გადაწყვიტა.
დეკოდირება ცვლის მთავარს - გადაწყვეტილების მიღების ატმოსფეროს. თუ ადრე, გამომდინარე იქიდან, „რომ მე ასე გადავწყვიტე“, ყველა გადაწყვეტილება არასწორი, უდროო, არაეფექტური ჩანდა, ახლა, „რადგან ასე ჩვენ გადავწყვიტეთ“, იგივე გადაწყვეტილებებიც კი სწორი, აუცილებელი და სასარგებლო ჩანს.
სწორი ახსნა იმაშია, რომ ახლა ნებისმიერ ინდივიდუალურ „მე“-ს აქვს საპირწონე საზოგადოებრივი „ჩვენ“-ს სახით (გვ. 328).
ცნობიერების შეცვლის შემდეგ, ეს კარგი პატარნალიზმი როგორმე უნდა თვითდაშლილიყო და სადმე გამქრალიყო. თუმცა, მომავალში სად გაქრება ხალხის სურვილი შეზღუდოს ბაზრის საოცრება, სადაც, ავტორების აზრით, ხალხს მოუწევს რობოტებისთვის კონკურენციის გაწევა და „მოუწევთ არა სამუშაოს ძებნა, არამედ მისი გამოგონება“, სრულიად გაუგებარია.
ყველაფრის საზომი
ასეთი დარგოლული სქემები, ფინალში თვითდაშლით, წიგნის სავიზიტო ბარათს წარმოადგენს. ინდუსტრიული პარკი „დიდი ქვა“ საინვესტიციო კანონმდებლობის ცვლილების ლოკომოტივი უნდა გახდეს. და თუ საინვესტიციო კლიმატი საკმარისად შეიცვლება, ეს ბელორუსის ეკონომიკის დეკოდირების მანიშნებელი იქნება, და მაშასადამე, არც პარკი იქნება საჭირო (გვ. 219).
ყველაფერი გარდამავალია, მხოლოდ ინვესტორი და მისი ინტერესებია აბსოლუტური. თანაც სწორედ უცხოელი ინვესტორი. ცალკეა დათქმული, რომ საკუთრება არ უნდა გადაეცეს ადგილობრივ მენეჯერებს და კონტროლიორებს. ადგილობრივები არ გამოდგებიან.
ამიტომ, საჭიროა შეღავათები. მაგრამ არა ცუდი (მოსახლეობისთვის), არამედ კარგი (ინვესტორისთვის). საჭიროა საგადასახადო არდადეგები და კრედიტები, საჭიროა სუბსიდიები და მიწების გაყიდვა. საჭიროა მორატორიუმები შემოწმებაზე, ნორმები პრივატიზაციის შეუქცევადობის შესახებ და შესაძლებლობები მინორიტარული აქციონერებისთვის გავლენა მოახდინონ საწარმოს პოლიტიკაზე. საჭიროა იაფი კრედიტები. კიდევ საჭიროა ბელორუსული მედიის ინტეგრაცია გლობალურ მედიაში, რათა სწორად მოხდეს ყველაფერ ამისკენ წახალისება.
არ არის საჭირო ინვესტორისთვის დამამძიმებელი პირობები.
რა თქმა უნდა, ინვესტორს აინტერესებს მომგებიანი და არა წამგებიანი საწარმოები, რომლებშიც ინვესტიციების ჩადებაა საჭირო. აინტერესებს მონოპოლური საწარმოები, რომლებსაც შეუძლიათ სტაბილური შემოსავალის მიღება აქციებიდან - ბელკალიუმი, ბელ-რკინიგზა, ბელტელეკომი. ასევე საბანკო სისტემა და სახელმწიფო და კერძო პარტნიორობა სახელმწიფოს მიერ გარანტირებული მოგებით.
რას მიიღებს ბელორუსი საზოგადოება?
პირველი, „დეკოდირებას უცხოური ინვესტიციების გავლენით“. ისევ რგოლი: დეკოდირება ინვესტიციებისთვისაა, ინვესტიციები კი დეკოდირებისთვის.
მეორეც, ის მიიღებს მომავალს, რომელშიც რობოტებთან კონკურენცია ექნება, და სახელმწიფო არა მხოლოდ ვერ დაეწევა განვითარებულ ბიზნეს მოდელებს, არამედ ბოლომდე ვერ მიხვდება, როგორ მუშაობენ ისინი, სად და როგორ ხდება მოგების აკუმულირება (გვ. 319).
თუ ასეთი რამ მოგწონთ, ახლა იცით, რა უნდა გააკეთოთ და ვის დაუჭიროთ მხარი.
სვეტლანა ალექსიევიჩის სამყარო
ჯერ კიდევ კითხვის პროცესში გარკვეული დროის შემდეგ ჩნდება კითხვა: რატომ არიან ავტორები ასე დარწმუნებულნი, რომ მათი „ბელორუსული მატრიცის“ მახასიათებლები სწორედ ისეთია, ამ ორაზრით, პატერნალიზმით და სხვ.
აქ კი ვუახლოვდებით ნაწილს „ბელორუსული კოდების სოციოლოგიური განზომილება“, სადაც მკითხველს აცნობენ აქტუალური სოციოლოგიის მონაცემებს. მისგან ბევრი საინტერესო რამის აღება შეიძლება.
☞ უხეშად რომ ვთქვათ, ჩვენი მოქალაქეების დიდი ნაწილი გულგრილობას იჩენს სახელის და ძალაუფლების მიმართ, მაგრამ აფასებს ოჯახს და ჯანმრთელობას. ცხოვრებისეული პრობლემებისადმი გამკლავებაში მათ ეხმარება გამოცდილება, ფული და კავშირები, და არა ღმერთის რწმენა ან პოლიტიკური საქმიანობა.
☞ თითქმის ნახევარს არ აქვს დანაზოგი, რადგან მათ დასაზოგი არაფერი აქვთ. ამავე დროს, ისინი სწორედ დანაზოგზე ოცნებობენ - შავი დღისთვის, დასვენებასა და მკურნალობისთვის, მაგრამ არა საკუთარი საქმის წამოწყებისთვის. ისინი, ვინც ზოგავენ, ამას ვალუტის ან უძრავი ქონების ყიდვით აკეთებენ, და არა აქციების.
☞ ბელორუსების უმრავლესობას მიაჩნია, რომ მეტი ფული უნდა ჰქონდეს მას, ვინც ბევრს შრომობს, და რომ ეკონომიკის მნიშვნელოვანი დარგები სახელმწიფოს საკუთრებაში უნდა იყოს. არ უარყოფს კერძო საკუთრებას მიკროდონეზე.
☞ მომავალში ჩვენი ხალხი ხედავს თავის ქვეყანას როგორც დამოუკიდებელს (ნეიტრალურ ან ეკონომიკურ კავშირში რუსეთთან), აყვავებულს, კანონის და წესრიგის დაცვით. ერიდებიან დეპოპულაციას, ბელორუსული ენის დაკარგვას და მიგრანტების შემოსევას.
ზოგადად, ყველაფერი საკმაოდ ლოგიკურია. უბრალო ადამიანები არიან, მხოლოდ საბინაო საკითხმა გააფუჭა ისინი, იტყოდა მუსიე ვოლანდი. მაგრამ, როგორ გამომდინარეობს აქედან „აკრძალვების სისტემაზე ორიენტაცია, და არა მიღწევისადმი მოტივაცია“, მასშტაბური აზროვნება ცუდი გაგებით და „საბჭოთა ორაზრის მემკვიდრეობა“, ჯერ კიდევ გაუგებარია.
და აქ ნათელი ხდება, რომ პრობლემა „პასუხიდან“ გამომდინარე მოგვარდება. ყველა ამ თეზისის რეალური დადასტურებაა არა სოციოლოგია, არამედ სვეტლანა ალექსიევიჩის მიერ გადმოცემული ამბები, ან რუსი ეკონომისტის იასინის აზრი საბჭოთა ხალხის შესახებ, ან რომელიმე ამერიკელის მოგონებები სსრკ-ში ვიზიტის შესახებ. ზოგადად, პერესტროიკის ეპოქის ინტელიგენტური ფოლკლორი.
ავტორები დარწმუნებული არიან, რომ ორუელმა სსრკ-ზე დაწერა და რომ ხალხი კოლექტიური შარიკოვია ვლადიმერ ბორტკოს ფილმიდან. და თუ ეს ასეა, დესოვეტიზირებულ ბელორუსებს უნდა ახასიათებდეს ორაზრი, რასაც არ უნდა ნიშნავდეს ეს სიტყვა და რაც არ უნდა იგულისხმონ გამოკითხვებმა.
* * *
ამაზე, ალბათ, შეგვიძლია შევჩერდეთ. ვაღიარებ, რომ ოდნავ გავასწორე ნაწარმოების შინაგანი ლოგიკა, რათა ყურადღება გამემახვილებინა მთავარ აზრზე. ასე რომ, თუ გსურთ თავიდან ბოლომდე გაიაროთ ავტორის აზრის ყველა კუთხე-კუნჭული, გირჩევთ შეიძინოთ წიგნი და ეს პირადად გააკეთოთ.
დასკვნები მარტივი იქნება. საკანდიდატო დისერტაცია 23 წლის ასაკში, რა თქმა უნდა, მაგარია. მაგრამ გაუგებარია, როგორ გაარღვია ჩვენმა გმირმა ჩათვლების მესერი ლოგიკაში, ფილოსოფიასა და სოციოლოგიაში - ამ დისციპლინებში საშინელი დაბნეულობაა.
სულ ერთია, შრომა გამოცხადდება, როგორც გენიალური, ეპოქალური და, ღმერთმა კიდევ იცის, როგორი. თითქოს, თუ მამაცი ეკონომისტი პრეზენტაციაზე დაიწყებს ენის ბორძიკს, ქექვას და თავის ქნევას, ეს ხელს არ შეუშლის მედიას წარმოადგინოს მომხდარი, როგორც მკაფიო განცხადება „საფირმო სტილში საწინააღმდეგოდან“. სწორედ ის ბიძგი და „საზოგადოებრივი ჩვენ“ მოქმედებაში.
როგორც ორაზრი ბელორუსი, ვთვლი, რომ ლიბერალების ადგილიც არის ამ პლანეტაზე. დაე, ნუ იქნება ცალსახობა ბაზართან დაკავშირებით, მაგრამ სასურველია, რომ ისინი პატიოსანი ლიბერალები იყვნენ.
პატიოსანმა ლიბერალებმა იმის ნაცვლად, რომ იფიქრონ, როგორ უნდა „მოახვიონ თავს“ რამე საზოგადოებას და როგორ შეაჩერონ ის სწორი პატერნალიზმით, პატიოსნად უნდა გაანალიზონ საკუთარი შეცდომები.
რატომ გაცვივდა ბალანი „ბალტიისპირელ ვეფხვებს“ და რატომ ტოვებს მათ მოსახლეობა? რატომ იზრდება შრომის პროდუქტიულობა განვითარებულ ქვეყნებში, მაგრამ ძირითადი მასის შემოსავალი თითქმის გასული საუკუნის 70-იანი წლების დონეზე გაიყინა? რატომ ხდება, რომ ყბადაღებული 1% მდიდრდება, თითქოს აწიყვეტაო, მაგრამ მას მაინც სჭირდება გადასახადების შემცირება? როგორ უნდა მოვიქცეთ, თუ „უხილავი ხელი“ არ შექმნის საკმარის სამუშაო ადგილებს ცხრა მილიონი ბელორუსისთვის? ძალიან ბევრი კითხვა დაგროვდა.
საინტერესო იქნებოდა მკაფიო პასუხის მოსმენა, მაგრამ, როგორც ჩანს, ბედი არ გვწყალობს.
====
https://marss2.livejournal.com/1965634.html
საბჭოთა ნომენკლატურული ინტელიგენციის შესახებ
ქსენია ლარინა
„ვნეშტორგიდან დედის შესახებ“ ყველამ ვიცით.
ამიტომ, მამის შესახებ მოგიყვებით!
როცა მამა სამსახურიდან გადადგა, ის საბჭოთა არმიის პოდპოლკოვნიკი იყო, მან ჩვენს სახელოვან შეიარაღებულ ძალებს სიცოცხლის ოცდახუთი წელი მიუძღვნა. სამხედრო თარჯიმნად იგი მსახურობდა იმავე სირიაში, როდესაც ჯერ კიდევ უცხო ენების ინსტიტუტის სტუდენტი იყო. შემდეგ ხუთ წელზე მეტ ხანს სამხედრო მისიაში ალჟირში (იქ უკვე ოჯახთან და ჩემთან ერთად). შემდეგ კი მრავალი წლის განმავლობაში მუშაობდა ფრუნზეს აკადემიაში ფრანგული ენის კათედრაზე. ეს იყო საოცნებო სამუშაო.
მას უყვარდა თავისი „მსმენელები“ (ეს სიტყვა მოგვიანებით სხვა მნიშვნელობით დამიბრუნდა). ყოველთვის მანიაკალური გულმოდგინებით ემზადებოდა მეცადინეობისთვის. „მსმენელები“ მოდიოდნენ ჩვენთან სახლში - ძლიერი ზრდასრული მამაკაცები, „სამოქალაქო“ ტანსაცმელში უშნოდ გამოწყობილი ოფიცრები. ძირითადად, დანიშნულებით გამოგზავნილები, ისინი ცხოვრობდნენ საერთო საცხოვრებელში, ბევრი ოჯახებს ნაწილში ტოვებდა, ისინი დაბნეულები იყვნენ ხმაურიან მოსკოვში, მაგრამ სწავლობდნენ გულმოდგინეთ, ძალიან უყვარდათ მამა და ფილმი „ყმაწვილი ჩვენი ქალაქიდან“ (ის სცენა, როდესაც ტყვედ ჩავარდნილი კრიუჩკოვი თავს ფრანგად ასაღებდა - „Je suis de Toulouse!“)
მამას ფორმა წელიწადში ორჯერ ეცვა - 23 თებერვალს და 9 მაისს. ორივეჯერ - არა საკუთარი სურვილით, მას იგი საერთოდ არ უყვარდა, თავი ისე გრძნობდა მასში, როგორც თეატრალურ კოსტიუმში. 9 მაისს საპარადო ფორმის ჩაცმას მამას ყოველთვის ბაბუაჩემი სთხოვდა - მეორე ბელორუსის ფრონტის ვეტერანი და სმერშის კაპიტანი. 23 თებერვალს კი სამოქალაქო ტანსაცმლით ვერ წახვიდოდი სამსახურში, სადაც საზეიმო ღონისძიებები ტარდებოდა.
რა თქმა უნდა, მამა იყო საბჭოთა კავშირის კომუნისტური პარტიის წევრი, და გარკვეული დროის განმავლობაში კათედრის პარტორგი. მეხმარებოდა სკოლაში პოლიტინფორმაციის მომზადებაში.
საბჭოთა სამხედრო იდიოტური კრეტინიზმისგან თავის დასაღწევად მას იცავდა ირონია და ყველა ჩვეულებრივი საბჭოთა მოქალაქის ბუნებრივი ჩვევა გამოაცალკევონ „ბუზები კოტლეტებისგან“: ორაზრი იყო ჩვენი ცხოვრების საფუძველი, მე არ მახსოვს საბჭოთა სამხედრო დოქტრინის იდეური ფანატები მამას გარემოცვაში. ხშირი შეკრებები, სიცილი ტელევიზორზე და პოლიტიკური ანეკდოტები, ბურჟუაზიული მუსიკა კასეტებზე, საწერი მაგიდის უჯრებში ღრმად დამალული ჟურნალები Paris Match და Cahier du Cinéma, მტრის ხმები მიმღებიდან, რომელიც ღამით ისმოდა, - ეს შესანიშნავად მახსოვს).
და მთელი ჩემი ბავშვობა ახალგაზრდობამდე - ბანაკები! პიონერთა ბანაკები! კუბინკა! ტუჩკოვო! ევპატორია! საბჭოთა კავშირის თავდაცვის სამინისტრო ხარჯებს არ იშურებდა ახალგაზრდა თაობის აღზრდაში: ბანაკები შესანიშნავი იყო, დისციპლინა მკაცრი, სამხედრო-პატრიოტული მუშაობა - მაღალ დონეზე).
ბანაკებში მე თავიდან ბოლომდე ვიყავი: ყოველწლიურად ორ-ორი ცვლა ხუთი წლის ასაკიდან 16 წლამდე.
მამამ სამსახური მოულოდნელად დატოვა, ინტრიგების გამო, მისი მასწავლებლის ადგილი ვიღაც ქარაფშუტას დასჭირდა, რომელმაც ნაცნობები ჰყავდა მაღალ ეშელონებში.
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised