კარლო გინზბურგი. გაუცნაურება: ერთი ლიტერატურული ხერხის წინაისტორია
გაუცნაურება ვ.ბ. შკლოვსკის მიერ თავდაპირველად შემოთავაზებული ტერმინია ლ.ნ. ტოლსტოის შემოქმედებაში საგნების ასახვის პრინციპის აღსანიშნავად. შკლოვსკი ასე განსაზღვრავს „გაუცნაურების მეთოდს“: „არ გულისხმობს მნიშვნელობის ჩვენს გაგებამდე მიახლოებას, არამედ საგნის საგანგებო აღქმის, მისი „დანახვის“ და არა „ცნობის“ შექმნას. გაუცნაურებისას საგანს მისი სახელი კი არ ერქმევა, არამედ აღწერილია როგორც პირველად დანახული. პირველ გამოცემაში შეცდომა იქნა დაშვებული, და სიტყვა გაუცნაურება (остраннение) ერთი ასო н-თ იქნა დაწერილი, და ეს ვარიანტი გავრცელდა ლიტერატურაში. თვით შკლოვსკი დაჟინებით მოითხოვდა ორი н-ს დაწერას.
გ.ლ. ტულჩინსკი
პროექციული ფილოსოფიური ლექსიკონი: ახალი ტერმინები და ცნებები / გ.ლ. ტულჩინსკისა და მ.ნ. ეპშტეინის რედაქტორობით. - სანქტ-პეტერბურგი, ალეტეია, 2003, გვ. 285-286
გაუცნაურება - გააზრების ფენომენია, რომელიც უკავშირდება დანახვისა და გაგების ცვლილებას. თავდაპირველად (ტერმინი ვ.ბ. შკლოვსკის მიერ იქნა შემოთავაზებული 1914 წელს [3]) რუსული ფორმალიზმის („მატერიალური ესთეტიკის“) ერთ-ერთი ცენტრალური ცნება იყო, საგნების სტილისტური აღწერის მეთოდი, რომელიც სცილდებოდა მისი ცნობის ნაცნობ კონტექსტს და ჩვეულებრივს არაჩვეულებრივად, უცნაურად წარმოაჩენდა. შკლოვსკი პირველი არ ყოფილა. შემოქმედებაზე, როგორც ხელოვნებაზე წარმოადგინოს საგანი უცნაურად და ამავე დროს ნაცნობად და უჩვეულოდ მიმზიდველად, საუბრობდნენ ნოვალისი, მ. ერნსტი, ლ. ტოლსტოი. გაუცნაურება ახლოს დგას უძველესი ინდური „რასის“ იდეასთან, პლატონის იდეასთან გაოცების, როგორც შემეცნების დასაწყისთან. შკლოვსკის დამსახურება იყო გაუცნაურების, როგორც სპეციფიკური მეთოდის, გამოყოფა და მოხერხებული ტერმინის დანერგვა, ასევე საკუთარი შეხედულებების დაცვის პოლემიკური სიმწვავის შენარჩუნება. სწორედ ამის შედეგად გაუცნაურებიას იდეამ მიიპყრო ე. ბალოუს ყურადღება, რომელმაც გაუცნაურების გათვალისწინებით ააგო ესთეტიკური აღქმის თავისი კონცეფცია, ასევე ს. ეიზენშტეინისა და ბ. ბრეხტის ყურადღება, რომელსაც უკავშირდება გაუცნაურების, როგორც ზოგადესთეტიკური კატეგორიის, ინტერპრეტაცია, და გაუცნაურების ტიპების, ელემენტების, მეთოდების და ა.შ. შემუშავება.
1950-იან წლებში რუსულ ენაზე ბ. ბრეხტის შრომების პუბლიკაციისას die Verfremdung („გასხვისება“ - ბრეხტის მიერ გერმანულ ენაზე გაუცნაურების თარგმნა) შეცდომით იყო თარგმნილი, როგორც „გაუცხოება“, რამაც გამოიწვია არეულობა უკვე არსებულ და სხვა მნიშვნელობის მქონე ფილოსოფიურ ტერმინთან „გაუცხოება“ (die Entfremdung), რომელსაც ადრე იყენებდა კ. მარქსი თავის ადრეულ ხელნაწერებში. ასევე წარუმატებელი აღმოჩნდა შებრუნებითი თარგმანიც: „მოცილება“, „გასხვისება“. დამატებითი დაშრევება წარმოქმნა ფრანგული პოსტრუქტურალიზმის თეორიამ და პრაქტიკამ, და, პირველ რიგში, ჟ. დერიდას [5] ნაშრომებმა, რომელიც ეყრდნობოდა რუსული ფორმალიზმის გამოცდილებას და რომელმაც შესთავაზა გაუცნაურების ფრანგულენოვანი ანალოგი - deconstruction. თუმცა დეკონსტრუქტივიზმი გადაიხარა „საგნის გაკეთებულობის“ იდეისკენ, როდესაც ინტერპრეტაციის პროცედურა პრაქტიკულად ანადგურებს გასააზრებელის მთლიანობასა და თვითკმარობას, მაშინ, როდესაც გაუცნაურებაში ეს უნიკალურობა და თვითკმარობა არა მარტო შენარჩუნებულია, არამედ წარმოაჩენს ახალ მხარეს.
ამჟამად მიმდინარეობს ადეკვატურ ტერმინზე დაბრუნების პროცესი, რომელიც გამოიყენება არა მხოლოდ მხატვრული, არამედ სამეცნიერო შემოქმედების, პედაგოგიკის გააზრებაში [2]. გაუცნაურების უნარი ახასიათებს ნებისმიერ შემოქმედებით ცნობიერებას - მეცნიერებაში, ხელოვნებაში, პოლიტიკაში და ა.შ. გაუცნაურება სუსტად არის გამოხატული მეცნიერების ნორმალური განვითარების პერიოდში, როდესაც ის უკავშირდება უკვე არსებული კონცეპტუალური აპარატის გამოყენებას ახალი პრობლემების მოსაგვარებლად უკვე შემუშავებული ალგორითმის მიხედვით. გაუცნაურება მკვეთრად გამოიხატება კონცეპტუალური აპარატის, პარადიგმების და მეთოდოლოგიური აღწერის შეცვლის პერიოდში. სამეცნიერო პარადიგმების ცვლილება თ. კუნის მიხედვით [1], იწვევს იმ ფაქტს, რომ მეცნიერები თითქოს სხვა პლანეტაზე იმყოფებიან, გარემოცული არიან უცნობი საგნებით, სადაც ნაცნობი საგნებიც კი წარმოგვიდგებიან სრულიად განსხვავებულად, როდესაც დგება სიცხადის კრიზისის კრიზისი, ხოლო „გიჟური“ იდეების შემოთავაზება ხდება სამეცნიერო პროგრესის კრიტერიუმი.
თავად შკლოვსკი სიცოცხლის უკანასკნელ წლებში განიხილავდა გაუცნაურებას, როგორც „მსოფლიოს გაკვირვებით“, მის „გამწვავებულ აღქმას“, ცხოვრებაში ყურადღებით შეღწევას“[4]. ამრიგად, გაუცნაურება წარმოგვიდგება, როგორც შემოქმედებითი ცნობიერების, ლიმინალურობის უნივერსალური კონცეპტუალური ოპერაცია. „წესრიგის-უწესრიგობის“ პრინციპი, გააზრების გადახრა ნებისმიერ შემოქმედებაში მოქმედებს, მაგრამ არ შეიძლება იყოს თვითმიზანი. ამ სახით ის ჩნდება ნონსენსში, აბსურდში, ავანგარდში, სადაც წარმოგვიდგება არ იმდენად, როგორც საშუალება, არამედ როგორც შინაარსი. მაგრამ ამ შემთხვევაშიც კი საუბარი მაინც ეხება არა მნიშვნელობის უარყოფას, არამედ მის გაუცნაურებას, როგორც შესაძლო გააზრების გამრავლებას, ინტერპრეტაციის სრულ გახსნილობას.
ლიტერატურა
1. ტ. კუნი. სამეცნიერო რევოლუციების სტრუქტურა. მოსკოვი, 1975
2. ჯ. როდარი. ფანტაზიის გრამატიკა. მოსკოვი, 1986.
3. ვ.ბ. შკლოვსკი. პროზის თეორიის შესახებ. მოსკოვი, 1983.
4. ვ.ბ. შკლოვსკი. ლარი. მსგავსის არამსგავსების შესახებ. მოსკოვი, 1970.
5. Derrida and Deconstruction / Ed. by Hugh J. Silverman. N.Y., L., 1989.
გ.ლ. ტულჩინსკი. დისციპლინათაშორისი ტერმინოლოგიის მოწესრიგებისთვის: გაუცნაურების ცნების გენეზისი და განვითარება //მხატვრლი შემოქმედების პროცესების ფსიქოლოგია. ლენინგრადი, 1980. გვ. 241-245.
გ.ლ. ტულჩინსკი. რეალობის გააზრების პრობლემა. ლენინგრადი, 1986
გ.ლ. ტულჩინსკი. თავისუფლება და მნიშვნელობა. ჰუმანიტარული პარადიგმის ახალი გადაადგილება / (რუსული კვლევები ჰუმანიტარულ მეცნიერებებში, ტომი 16).
controlling dreams is the upside down anti lucidity anti shadow program
CBT or cognitive behavioral approaches in psychotherapy are lethal because by trying to erase the symptoms aggregate the underlying shadow which is trying to compensate the system only turning the symptoms ten times worse this is also why psychiatric drugs so often lead to suicide. Only dealing with underlying deep emotional causes and shadow really heals long term. In this article are studies of nations. Evidence based approaches block compensation and mental health.
When we taste our own intuition again, we will trade the tell-lie-vision (external media) for the movie maker of the dreams.
მერაბ მამარდაშვილი
"რუსული სივრცე-დროის მეტაფიზიკურ თავისებურებად უნდა ჩაითვალოს ის ფენომენი, რომ საკუთარ თავს და შენს გარშემო მყოფთ ყოველი დღე უქციო ჯოჯოხეთად….. ეს მუდმივი ისტორიული კოლაფსია ორ დიდ , დასავლურ და აღმოსავლურ ცივილიზაციებს შორის!"
"ეთნიკური რუსი ერთი ჩვეულებრივი ადამიანია თავის დადებითით და უარყოფითით….არაფრით უარესი და არაფრით უკეთესი სხვა ეთნოსის წარმომადგენელზე!
მაგრამ რუსები, როგორც რუსულ იმპერიულ-ტირანიული სივრცის ბინადარნი და ამ სისტემის იდეოლოგიით ტვინდაკომპასებულ ხალხთა მასები, ამოვარდნილნი არიან რეალური ისტორიული სივრცე დროისაგან…როგორც ჩაადაევი და როზანოვი წერდნენ – ” აქ სრული კოლაფსი და გამყოფი უფსკრულია აღმოსავლურ და დასავლურ ცივილიზაციებს შორის …!”
“მტრის ხატი – ესაა დამანგრეველი ფსიქიკური ძალა, იმიტომ რომ მტერი კი არ იწვევს ეჭვს, ეჭვი შობს მტერს. ეჭვი ჯერ უსაგნოდ არსებობს. ეჭვი ჩემი უძლურებაა – მე მეშინია ყველაფრის, როცა უძლური ვარ. მტერი არის განსხეულებია იმისა, რაც ჩემშივეა ფესვგადგმული, როგორც უძლურება”
"ჩემთვის დამოუკიდებლობა პირველი და აბსოლუტური, სადღეისო მიზანია. ოღონდ იმიტომ კი არა, რომ უბრალოდ დამოუკიდებლები ვიყოთ, არამედ იმიტომ, რომ დავინახოთ ჩვენი თავი და შევქმნათ სიტუაცია, სადაც ჩვენი რეალური პრობლემები გამოჩნდება. ამ პრობლემის გადაწყვეტის პირობა კი შინაგანი განთავისუფლებაა, ე.ი. ჩვენ გვჭირდება განთავისუფლება არა მხოლოდ იმპერიისგან, არამედ ჩვენივე ცხოვრების გარკვეული შინაგანი პრინციპისაგან.”
1990 წელი
"დედაკაცისთვის უფრო ადვილია შიშვლად გავლა ქუჩაში, ვიდრე სრული სიმართლის თქმა სქესობრივ საკითხში". - მიხეილ ჯავახიშვილი
თუ დაგიკარგავთ როდესმე ის ,,მე"
რომელსაც შენი სჯერა და გისმენს?
ის ,,მე" რომელიც შენი ტოლია,
რომ იპოვე და შეგიყოლია,
ღამე გიცვალა რომ განთიადად,
რომ გაამაყა, რომ გადიადა...
თუ დაგითმიათ სხვის ,,მესთვის" ის ,,მე"
რომელსაც შემდეგ სარდაფში იცმევ?
რადგან აღარ გსურს რომ გაწყდეს ვიწრო,
ზედ სულზე იხევ, დროულად იძრობ...
სარკის წინ დგახარ უსახო სახით,
არც კი გემჩნევა ბრძოლაში კრახი,
დამსგავსებიხარ უხელო ოსტატს
და უფუნქციოდ დარჩენილ ფოსტას.
თუ გიჩუქნია საკუთარი ,,მე"
რომ ენავარდა ზეცაში სხვის ,,მეს"
არ გაგიკვირდეს, არ თქვა ვაიმე,
თუ კი მას შემდეგ ვეღარც კი გიცნეს,
რადგანაც უკვე აღარ ხარ შენ ის
და რაც გშვენოდა აღარც ის გშვენის,
რადგან ვერ ირგებ იმ ძველ გემოსაც
და იმ სამოსელს სულ რომ გემოსა.
გიგა მუჭაური
2019
"You have to understand that these meat-bodies are not the teacher. The body is not where it's at. Wisdom isn't generated in the brain; it's a frequency that the body can learn to tune into and the brain will consequently translate into language. Do not get attached to me as my body, for I am invisible. You have never seen me with your eyes, even when you were standing in front of this suit. You will never touch me with your body even when intertwined in an embrace. I am not what appears in front of you. I am far beyond what you can see—yet closer to you than your own eye-sight. I am a Soul whisperer. One of many. Let go and realize the Source from whence we whisper sweet memories of long forgotten feelings into these bodies, so that you may wake up from this dream and realize the Love that is All." - Bentinho Massaro
"LOVE's the ONLY engine of SURVIVAL." as Leonard Cohen rightly says. If we allow ourselves to be divided by race, religion, gender, sexuality, skin colour,... AND distracted by whatever mainstream media throws at us, we are ALL DOOMED. Those in power are THE PROBLEM, NOT THE SOLUTION!!! O U R CHOICE!
https://goodmenproject.com/featured-content/j1b-why-love-doesnt-have-to-make-sense/
https://www.manrepeller.com/2018/03/the-psychology-of-love-at-first-sight.html
https://seedsandfruitsessays.wordpress.com/2014/12/24/franklyn-santana-irrational-love-romeo-and-juliet/
The Animus fosters loneliness in women, whereas the Anima thrusts men headlong into relationships and the confusion that accompanies them. The hunger is also typical. Woman needs life, relationships with people, and participation in meaningful actitivity. Part of her hunger comes from an awareness of dormant, unused aptitudes. The Animus contributes to her unrest so that she is never satisfied; one must always do more for an Animus-possessed woman. Not realizing the the problem is an inner one, such women assume that if only they can go about more, spend more money and surround themselves with more friends, their life-hunger will be assuaged.
Marie-Louise Von Franz, “The interpretation of Fairytales”
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised