воскресенье, 11 сентября 2022 г.

2045 წელს ჩვენ შევძლებთ საკუთარ თავს ვუყიდოთ ახალი სხეული მეცნიერთა არმია სიცოცხლის გახანგრძლივების საშუალების პოვნას ცდილობს სვეტლანა კუზინა

 https://www.kp.ru/daily/25665.3/826116/


2045 წელს ჩვენ შევძლებთ საკუთარ თავს ვუყიდოთ ახალი სხეული

მეცნიერთა არმია სიცოცხლის გახანგრძლივების საშუალების პოვნას ცდილობს

სვეტლანა კუზინა

ახალგაზრდობის ელიქსირი. ზოგიერთმა ისწავლა ადამიანის ძველი ორგანოების ახლით შეცვლა. სხვებმა შექმნეს ხელოვნური გული, თირკმელები, ფილტვები, ტვინშიც კი შეიჭრნენ. შედეგად, ადამიანების სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა 200 წელიწადში გაორმაგდა, ანუ 40 წლის ნაცვლად დავიწყეთ 80 წელი ცხოვრება. არსებობს შანსი, რომ ეს პერიოდი კიდევ ათი წლით გაგრძელდეს. მაგრამ, სამწუხაროდ, ეს არის ყველაფერი, რასაც დღეს მეცნიერება გვპირდება. ყველა ბოლო პროექტი ჩაიშალა. აკადემიკოს სკულაჩევის ჯადოსნური ანტიოქსიდანტები ჯერჯერობით მხოლოდ ცხოველებს აღუდგენენ მხედველობას. 1990-იან წლებში აღმოჩენილი ფერმენტი ტელომერაზა, რომელიც უჯრედებს საშუალებას აძლევს სწრაფად გამრავლდნენ დაბერების გარეშე, მოიცავდა კიბოს უჯრედების განვითარების მექანიზმს. არ მიუახლოვდა უკვდავებას მიცვალებულთა ცხედრების გაყინვის პროექტი მათი აღდგომის მიზნით მეცნიერებისთვის საუკეთესო დროში. შეერთებულ შტატებში კრიონიკის ყველა ცენტრი ლიკვიდირებულია, რადგან შესანახად ჩაბარებული სხეულები გაიხრწნა. ხოლო ახალგაზრდობის გახანგრძლივება ღეროვანი უჯრედების დახმარებით იწვევს სიკვდილს კიბოსგან. დღეს ნანოტექნოლოგიები ფრთხილ იმედს იძლევიან - თითქოს მათ შეუძლიათ ფიზიკურ სხეულს უკვდავება მისცენ. მაგალითად, ახლა მიმდინარეობს მუშაობა ნანორობოტების შექმნაზე, რომლებიც შეიძლება დაინერგოს ყველა ცოცხალ უჯრედში, გააკონტროლონ დაბერების პროცესი და უბრალოდ შეაკეთოს ის ცვეთის მიხედვით. მაგრამ შიგნით რობოტებთან ცხოვრება საშინელებაა. იქნებ ვიღაც „არასწორად“ მართავს მათ? თუმცა უკვდავება მაინც გვინდა. მეცნიერები გვთავაზობენ დავუბრუნდეთ მივიწყებულ პროექტს - კიბორგს.

აპგრეიდის დრო. ამბიციური პროექტით გამოვიდა ახლახან შექმნილი რუსული კორპორაცია „ბესმერტიე“ (იხ. სტრატეგიული საზოგადოებრივი მოძრაობის „როსია 2045“-ს საიტი). მასში შედიოდნენ მსხვილი სპეციალისტები ხელოვნური ორგანოების, ბიონიკური სისტემებისა და ტვინსა და ელექტრონულ მოწყობილობას შორის ინფორმაციის გაცვლისთვის სისტემების შექმნის სფეროში. მეცნიერთა უმრავლესობა რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის ინსტიტუტებიდანაა. მალე მათ უცხოელი კოლეგებიც შეუერთდებიან. ისინი ბიზნესმენმა, დიდი მედია ჰოლდინგის პრეზიდენტმა, დიმიტრი იცკოვმა შეკრიბა.

 - დიმიტრი, რატომ მოდის უკვდავება კიბორგის სახით? 

- კიბორგი არის კიბერნეტიკისა და ორგანულის სინთეზი. კიბორგის სახით, დასაწყისში ჩვენთან არა უკვდავება, არამედ ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესება და გახანგრძლივება მოვა. სმენის იმპლანტები, ხელოვნური ბადურა, ბიოკონტროლირებადი კიდურები, პარკინსონის დაავადების საწინააღმდეგო იმპლანტები. კონტროლირებადი ხელოვნური სხეულები პარალიზებული ადამიანების ასლია. დიახ, საკმაოდ ჯანმრთელ ადამიანებს სხეულების ასეთი ასლები საშუალებას მისცემს, მაგალითად, იმუშაონ ოკეანის ფსკერზე, ბირთვული რეაქტორის გვერდით, დედამიწის ორბიტაზე. და მხოლოდ მაშინ მიუახლოვდება მეცნიერება მთავარ მიზანს - ადამიანის ცნობიერების გადატანას სრულიად ხელოვნურ მატარებელში, რომელსაც შეუძლია გადაარჩინოს ადამიანი ავადმყოფობისა და სიბერისგან, აჩუქოს ზეშესაძლებლობები და შეინარჩუნოს ის თვისებები, რაც ადამიანს აქცევს ადამიანად.

 - ამ იდეის ავტორმა, პროფესორ ბოლონკინმა, ჯერ კიდევ 1990-იანი წლების შუა პერიოდში, „კომსომოლსკაია პრავდაში“ დაგვპირდა, რომ შექმნიდა ასეთ E-არსებებს ჩიპებისა და ულტრა ძლიერი მასალებისგან. თუმცა რუსეთში ვერ ჰპოვა გაგება და აშშ-ში გაემგზავრა. რამე გამოუვიდა? 

- ალექსანდრ ალექსანდროვიჩი ციფრული უკვდავების იდეოლოგია, მაგრამ რამდენადაც ვიცი, ის ამ პრობლემას აშშ-ში არ შეისწავლიდა. NASA-ში, სადაც ის მუშაობს, მისი ორბიტალური ლიფტის პროექტი უფრო მოთხოვნადი აღმოჩნდა. თუმცა, ვინ იცის, ბოლონკინის იდეებისთვის თავის დროზე ინვესტორი რომ გამოჩენილიყო, E-ადამიანი, ალბათ, უკვე შექმნილი იქნებოდა. 

- მეცნიერთა ცნობილი სიმღერაა: მხოლოდ მომეცი ფული - და უკვდავება ჯიბეში გაქვს... 

- რამდენიმე წელი ვესაუბრებოდი მსოფლიოს წამყვან სპეციალისტებს. ყველას ვეკითხებოდი: შესაძლებელია თუ არა ჩვენი საუკუნის შუა ხანებამდე ადამიანის სრულიად ხელოვნური სხეულის შექმნა? ბევრმა დადებითი პასუხი გამცა! ამიტომ გადავწყვიტე შემექმნა სპეციალიზებული საერთაშორისო ცენტრი. 

- რომელი ხელოვნური ორგანოებია დღეს ყველაზე სრულყოფილი ? 

- მაგალითად, შეიქმნა ხელი, რომლითაც რობინ ეკენშტამი, იტალიელი ქირურგების უხელო პაციენტს, შეუძლია  ხელით მოსინჯოს საგნები და მსუბუქი შეხებაც კი იგრძნოს. მსოფლიოში ცნობილია ბიონიკური ფეხის პროთეზების მფლობელი, სამხრეთ აფრიკელი ოსკარ პისტორიუსი, - ის პროფესიონალ სპორტსმენებთან ერთად ასპარეზობს! ცოტა ხნის წინ ჩელიაბინსკში გავემგზავრე „ბიოხელოვნური ღვიძლის“ აპარატის გამომგონებლის, პროფესორ ვიაჩესლავ რიაბინინის სანახავად. ეს აპარატი ხარისხობრივად აღემატება ყველა მსოფლიო ანალოგს, და ღირებულებაც ათჯერ იაფია. ცოტა ხნის წინ გამოვიდა თვალის ელექტრონული ბადურის ახალი მოდელი, რომელიც სრულიად ბრმა ადამიანებს მხედველობის ნაწილობრივ აღდგენის საშუალებას აძლევს. სხვათა შორის, არა მხოლოდ კიბორგები, არამედ რობოტებიც ჰოლოგრამებთან ერთად უკვე მშვიდად სახლდებიან ადამიანის სივრცეში. მაგალითად, დღეს დიდი პოპულარობით სარგებლობს იაპონელი მომღერალი ჰოლოგრამა ჰაცუნე მიკუ და მოცეკვავე და მომღერალი გოგონა-რობოტი დივა-ბოტი, რომელსაც არა მხოლოდ ადამიანის ხმის მოდელირება შეუძლია, არამედ ცეკვა მისი სიმღერის თანხლებით. 

-  ჰოლოგრამები და რობოტები ჯერ ართობენ საზოგადოებას, მაგრამ ჩვენ მოგვიწევს მათ გარეგნობაზე გადასვლა. როგორც იქნება ეს? 

- ჯერ გექნებათ ავატარი - ხელოვნური სხეული, რომელსაც შორიდან მართავთ. შეიძლება რამდენიმე იყოს. შემდეგ, როდესაც ახალ სხეულს შეეგუებით, შეგიძლიათ გააკეთოთ ტვინის გადანერგვა. და როდესაც ის გამოუსადეგარი გახდება, ყველა ინფორმაცია შეიძლება გადაიწეროს ხელოვნურ ტვინში. თქვენ შეგიძლიათ აირჩიოთ ჰოლოგრაფიული სხეული ან ნანორობოტების სხეული. 

მისია შესრულებადია

- კორპორაცია „ბესმერტიეს“ აქვს მოქმედების მკაფიო გეგმა?

 - 2015 წლისთვის მინდა გავაკეთო „სუროგატის“ პროტოტიპი, როგორც ბრიუს უილისის ფილმში. ამ ფანტასტიკურ ბოევიკში ადამიანები ჩასხდნენ კაფსულაში, გაიკეთეს ჩაფხუტი სენსორებით და მართავდნენ თავიანთ ანდროიდს ნერვული იმპულსების ძალით - ყოფნის სრული ეფექტით. 2020 წელს ხელოვნური სხეულები გახდება ფართოდ ხელმისაწვდომი და ადვილად სამართავი, როგორც ავტომობილები. პარალელურად, გაგრძელდება ტვინის გადანერგვის ექსპერიმენტები - ჯერ ცხოველებზე, შემდეგ კი ტერმინალურად დაავადებულ პაციენტებზე. შემდეგ უნდა გამოჩნდეს ხელოვნური სხეულის პირველი კომერციული ეგზემპლარი, რომლის შიგნით ცოცხალი ტვინია. 2030 წელს - ხელოვნური ტვინის შექმნა. ხოლო 2035 წელს - მისი შეთავსება ხელოვნურ სხეულთან. ჩვენ ასევე გვაქვს პროექტი ოცნება 2040 - 2045 წლებისთვის - ეს არის ჰოლოგრამის სხეულის შექმნა, რომელიც შეიძლება პროეცირებული იქნას მსოფლიოს ნებისმიერ წერტილში და რომელშიც გადატანილი იქნება ცნობიერება. შესაძლოა ასე განხორციელდეს ციოლკოვსკის იდეა „გასხივოსნებული კაცობრიობის“ შესახებ.

პესიმისტის აზრი. ტექნიკურ მეცნიერებადა დოქტორი პაველ ვორონინი: 

- ხელოვნური გონება შეუძლებელია, რადგან ადამიანის ტვინი უკიდურესად რთულია. საქმე იმაშია, რომ ტვინში დაახლოებით 10-20 მილიარდი ნეირონია. ტვინის კოპირებისას თითოეული ნეირონში უნდა მოხდეს შეჭრა და, შესაბამისად, დაზიანება. მაგრამ იმ შემთხვევაშიც კი, თუ შესაძლებელია ინფორმაციის ნაწილის გადატანა ჩიპზე, რომელიც ჩაშენდება კიბორგში, მაშინ, როგორც ნებისმიერი კომპიუტერი, ის ყოველთვის იმუშავებს მხოლოდ მასში ჩადებული პროგრამის მიხედვით. „ცნობიერების გადატანას“ არ შეიძლება ეწოდოს უკვდავება, რადგან გარე მატარებელზე ჩაწერილი ცნობიერება იქნება მხოლოდ ინდივიდუალობის ზუსტი ასლი, მაგრამ არა თავად ინდივიდუალობა. 

ოპტიმისტის აზრი. ფიზიკა-მათემატიკის მეცნიერებათა დოქტორი, რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის სისტემური კვლევების სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტის ნეიროინფორმატიკის განოფილების გამგე ვიტალი დუნინ-ბარკოვსკი:

 - თუ საქმეს სერიოზულად მოკიდევ ხელს, მაშინ ტვინის პროტოტიპის აწყობის დეტალური სქემა შეიძლება მიღებულ იქნეს ხუთ წელიწადში. და რადგან ბევრი მეცნიერება, რომელიც ამ საკითხს იკვლევს, პარალელურად ვითარდება, ძალიან სავარაუდოა, რომ შედეგი კიდევ უფრო სწრაფად იყოს მიღებული.


Комментариев нет:

Отправить комментарий

Will be revised