ამ საუკუნეში კიდევ ერთი ცივი ციკლი დაიწყება
ამის შესახებ აფრთხილებს რუსი მეცნიერი
მეცნიერი ხაბიბულო აბდუსამატოვი ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული რუსი ასტროფიზიკოსია. ის რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიის წევრია და ხელმძღვანელობს ასტრომეტრიის პროექტს პულკოვოს ობსერვატორიაში (სანქტ-პეტერბურგი), რომლის ფარგლებში სწავლობს მზის აქტივობას, რისთვისაც იყენებს საერთაშორისო სატელიტური სადგურის მონაცემებს. მისი გამოკვლევების თანახმად, დედამიწა მცირე გამყინვარების პერიოდის დასაწყისში იმყოფება. აცივება გაგრძელდება XXI საუკუნის განმავლობაში და აიძულებს კაცობრიობას ღრმა და რთული ადაპტაციური პერიოდის გავლას. წარმოგიდგენთ მის უახლეს ნაშრომს, რომელიც მან თავაზიანად გამოგვიგზავნა. მისი პროგნოზის თანახმად, ქვეყნების მთავრობებმა ახლავე უნდა შეიმუშაონ ადეკვატური ზომები კლიმატური ცვლილებების წინააღმდეგ, რაც დიდ გავლენას მოახდენს სასოფლო-სამეურნეო წარმოებაზე, ტრანსპორტის მუშაობაზე, მოსახლეობის ჯანმრთელობაზე, ენერგიის მოხმარებაზე, მეტეოროლოგიური ვითარების გამწვავებაზე, უკიდეგანო რეგიონებში ცხოვრების პირობებზე.
მეცნიერის აზრით, კლიმატური ცვლილებების მიზეზი მდგომარეობს მზის აქტივობაში, რომელიც მინიმალური გამოსხივების ფაზაში შედის. მეცნიერის გაფრთხილება სერიოზულად უნდა იქნას განხილული ჩვენი მმართველების მიერ, რადგან ჩვენთან ენერგორესურსების დეფიციტი შეინიშნება. დადგა ბეცი და დემაგოგიური პოლიტიკის შეცვლის დრო.
მეცნიერის რწმენა პროგნოზში განპირობებულია მზის აქტივობის შესწავლით, საერთაშორისო სატელიტური სადგურის მონაცემებით და მზეზე და დედამიწაზე მიმდინარე მოვლენების ისტორიის შესწავლით.
ამ მოვლენებს ახასიათებს პერიოდულობა, რაც შესაძლებელს ხდის მომავლის საიმედოდ პროგნოზირებას. ის, რაც უნდა მოხდეს, დროში უკვე მომხდარა ციკლურად: პერიოდული 200-წლიანი აცივების ციკლები დათბობით იცვლებოდა. აბდუსამატოვი გვაფრთხილებს, რომ მოსალოდნელი გლობალური აცივების დროულად გაცნობიერება ადეკვატური და საიმედო ზომების მიღების საშუალებას მოგვცემს, რაც ადამიანებს, განსაკუთრებით მათ, ვინც ეკვატორისგან შორს ცხოვრობს, მოახერხონ ადაპტირება მომავალი გლობალური აცივებისადმი.
მზის ენერგიის ნაკადის მნიშვნელოვანი გრძელვადიანი ვარიაციები უკავშირდება ჩვენი პლანეტის ორბიტის ფორმის ტრანსფორმაციას და მისი ბრუნვის ღერძის მიმართულების შეცვლას, რაც იწვევდა დიდი გამყინვარების პერიოდებს. ეს არის ე.წ. მილანკოვიჩის ასტრონომიული ციკლები.
მზესა და დედამიწას შორის საშუალო წლიური მანძილის მნიშვნელოვანი ცვლილების გამო დაახლოებით 100 ათასი წლის პერიოდის განმავლობაში, მზის ენერგიის ნაკადის მნიშვნელოვანი რხევები ხდება. გრძელვადიანი ციკლების დროს დედამიწა ზოგჯერ ყინულის გარსით არის დაფარული, ზოგჯერ კი თავისუფლდება მისგან. ადამიანს ეს ცვლილებები პირდაპირ არ განუცდია. ჩვენ ბსგვაინტერეს მოკლევადიანი კლიმატის ცვლილებები, რომლებიც ისტორიულ ეპოქაში რამდენიმე ათასწლეულის, საუკუნეების და ათწლეულების განმავლობაშიც მოხდა და გამოიწვია ე.წ. მცირე გამყინვარების პერიოდი.
აბდუსამატოვის მიერ ჩატარებულმა კვლევებმა დაადასტურა, რომ მზის ენერგიის ნაკადი ექვემდებარება ციკლურ ცვლილებებს: მაქსიმუმები და მინიმუმები მეორდება დაახლოებით ორასწლიანი პერიოდულობით. ასევე არსებობს 11-წლიანი მზის ციკლები, რომელიც დაკავშირებულია მზეზე ლაქების გაჩენის სიხშირესთან, მათ აქტივობასა და სიცოცხლის ხანგრძლივობასთან. ასეთი კომბინაციები თავისთავად იწვევს ჩვენს პლანეტაზე ციკლურ კლიმატურ ცვლილებებს, რასაც ართულებს დედამიწის რთული სტრუქტურა, რომელიც დაფარულია წყლით (მსოფლიო ოკეანე) და გარშემორტყმული ატმოსფეროთი. შევეცდებით ამ მოვლენების აღწერას.
პირველი ფაქტორი, რომელიც გასათვალისწინებელია, დედამიწის ენერგეტიკული ბალანსია. დედამიწა შთანთქავს მზის ენერგიას და თბება, მაგრამ ამავე დროს, ის თვითონ გამოყოფს თბილ ენერგიას კოსმოსში. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ის ყოველგვარი შეზღუდვის გარეშე გაცხელდებოდა. მაშასადამე, არსებობს ბალანსი შთანთქმული მზის ენერგიის ნაკადსა და დედამიწის მიერ გამოყოფილ თბილ ენერგიას შორის, რომელიც, იდეალურ შემთხვევაში, უნდა უდრიდეს ნულს. სინამდვილეში, ამ იდეალურ თანასწორობას სხვადასხვა ფაქტორი არღვევს.
პირველი ფაქტორია დედამიწის თერმული ინერცია, ძირითადად მსოფლიო ოკეანის გამო, რომელიც შთანთქავს და აკუმულირებს მზის ენერგიას. 200-წლიანი ციკლის დროს, როდესაც შეინიშნება მზის ენერგიის ნაკადის ზრდა, დედამიწის მის სივრცეში გაცემული თბილი ენერგია ნაკლებია, ვიდრე მის მიერ შთანთქმული ენერგია. ამიტომ, ჭარბი სითბოს ნაწილს მსოფლიო ოკეანე შთანთქავს. 200-წლიანი ციკლის დასრულების შემდეგ, მზის რადიაციის დონე იკლებს, მაგრამ ეს არ არის გამოხატული დედამიწის ტემპერატურის შემცირებით მსოფლიო ოკეანეში დაგროვილი სითბოს მარაგის გამო. თავდაპირველად, დედამიწის ტემპერატურის ზრდა შენელდება, ხოლო მაქსიმუმის მიღწევის შემდეგ, იგი იწყებს თანდათანობით შემცირებას. შესაბამისად, ამ ციკლში მაქსიმალური ტემპერატურა დედამიწაზე მიიღწევა დაახლოებით 20-წლიანი დაგვიანებით მზის რადიაციის მაქსიმუმთან შედარებით. იწყება ახალი ფაზა, როდესაც დედამიწის მიერ ათვისებული მზის ენერგიის ნაკადი თბილი ენერგიის დონეზე დაბალია, რომელსაც დედამიწა სივრცეში გასცემს, რაც თერმულ დეფიციტს იწვევს. ამრიგად, წონასწორობის იდეალურ ვითარებასთან შედარებით დედამიწაზე შთანთქმულ და გაცემულ ენერგიას შორის, შეიცვლება ენერგიის სიჭარბის და დეფიციტის ციკლები, რაც გამოიხატება პერიოდულ კლიმატურ სიცივეებსა და დათბობაში. აბდუსამატოვი ამბობს: „დედამიწაზე თბური ენერგიის შემოდინება და გადინება დაბალანსებული არ არის, რაც გავლენას ახდენს კლიმატზე ... გრძელვადიანი კორელაციები საშუალებას გვაძლევს საიმედოდ გამოვთვალოთ, როგორც აკუმულირებული ენერგიის საჭარბე, ისე დედამიწის ენერგეტიკული ბალანსის დეფიციტი, და წინასწარ დიდი სიზუსტით ვიწინასწარმეტყველოთ მომავალი კლიმატური ცვლილებები. 90-იანი წლებიდან დაწყებული, შეინიშნებოდა დედამიწის მიერ შთანთქმული ენერგიისა და მზის ენერგიის ნაკადის შემცირება. მომავალში პლანეტას ექნება ნეგატიური ენერგეტიკული ბალანსი, რადგან მზე დაახლოებით 200–წლიანი აქტივობის ციკლში შევიდა, რაც ემთხვევა მზის ლაქებთან დაკავშირებულ 11–წლიან ციკლს. ეს გამოიწვევს ტემპერატურის შემცირებას და მცირე გამყინვარების პერიოდის დაწყებას, სავარაუდოდ, 2014 წლიდან“.
მაგრამ აღწერილ მექანიზმზე ზემოქმედებს მეორადი დედამიწისეული მოვლენები, რომლებსაც შეუძლიათ მზის ენერგიის ნაკადის შეცვლის ეფექტის გაზრდა ან შემცირება. აქ საუბარი უკუკავშირის შესახებაა. უპირველეს ყოვლისა, მოდით ვისაუბროთ ალბედოს შესახებ, რომელიც ახასიათებს ღრუბლების და თოვლით ან ყინულით დაფარული დედამიწის ზედაპირის ამრეკლავ (გაფანტვის) უნარს. როგორც კი მზის ენერგიის ნაკადის შემცირებით გამოწვეული აცივება იწყება, იზრდება თოვლის და ყინულის საფარი და მაღალი ამრეკლავი უნარის მქონე ღრუბლების რაოდენობა. ეს ყველაფერი ხელს უწყობს დედამიწაზე ენერგიის დეფიციტის შემდგომ ზრდას. ენერგიის ნაკლებობა აღემატება მას, რომელიც ჩნდება მზის ორასწლიანი აქტივობის შემცირების გამო.
დედამიწის ენერგეტიკულ ბალანსზე პირდაპირ გავლენას ახდენს ატმოსფეროს შემადგენლობა და მისი სითბოს შენარჩუნების უნარი სათბურის ეფექტის წყალობით. აქ ჩნდება სხვა უკუკავშირიც. უპირველეს ყოვლისა, უნდა აღინიშნოს, რომ სათბურის ეფექტში ყველაზე დიდი წვლილი (დაახლოებით 70%) შეაქვს წყლის ორთქლს, რომლის კონცენტრაცია ატმოსფეროში დაახლოებით ათჯერ აღემატება ნახშირორჟანგის შემცველობას. გარდა ამისა, წყლის ორთქლის მოლეკულური სტრუქტურა ისეთია, რომ მას შეუძლია მეტწილად შთანთქას თბური რადიაცია (გრძელტალღოვანი რადიაცია ინფრაწითელ სფეროში). აცივება იწვევს წყლის აორთქლების შემცირებას და, შესაბამისად, წყლის ორთქლის დაბალ კონცენტრაციას ატმოსფეროს ქვედა ფენებში, რაც იწვევს სათბურის ეფექტის შემცირებას და სივრცეში გამოყოფილი ენერგიის მეტ დაკარგვას.
ნახშირორჟანგი ასევე თავის როლს თამაშობს. პირველ რიგში, აღვნიშნავთ, რომ ის არა მხოლოდ ატმოსფეროშია, არამედ მისი უმეტესობა წყალშია გახსნილი. დადგენილია, რომ გახსნილი ნახშირორჟანგის რაოდენობა ატმოსფეროში მისი შემცველობაზე 50-ჯერ მეტია. გახსნილ ნახშირორჟანგსა და ატმოსფერულ ნახშირორჟანგს შორის დინამიური წონასწორობა მყარდება. მისი მოლეკულები ხოგჯერ წყალში იხსნება, ზოგჯერ აორთქლდება ატმოსფეროში, ამასთან ეს დინამიური წონასწორობა ტემპერატურაზეა დამოკიდებული. ნახშირორჟანგის ხსნადობა წყალში იკლებს წყლის ტემპერატურის მატებასთან ერთად. შესაბამისად, დედამიწაზე დათბობის პერიოდში, რაც გამოწვეულია მზის აქტივობის დაახლოებით 200 წლიანი ციკლით, სულ უფრო მეტი ნახშირორჟანგი გადადის ატმოსფეროში, სადაც მისი კონცენტრაცია იზრდება. აცივების დროს წყალი უფრო მეტ ნახშირორჟანგს შთანთქავს და ამცირებს მის კონცენტრაციას ატმოსფეროში. ეს ამცირებს სათბურის ეფექტს და ხელს უწყობს დედამიწის შემდგომ გაგრილებას.
მზის ენერგიის ნაკადის ცვლილებები ასევე გავლენას ახდენს ოკეანეების დინამიკაზე: „ბოლოდროინდელი კვლევები ადასტურებენ 11–წლიან და 200–წლიან ციკლებში მზის რადიაციის ნაკადის მოგვიანებით გამოვლენილ პირდაპირ დამატებით ეფექტს წყნარი ოკეანის ტროპიკული ნაწილის ზედაპირულ ფენაზე (ათიდან ასი მეტრის სიღრმეზე) შედეგად გაჩნდა ელ-ნინიოს და ლა-ნინიას დინებები, რომლებიც დაკავშირებულია წყნარი ოკეანეს ეკვატორული ნაწილის წყლის ზედაპირული ფენის ტემპერატურის ცვალებადობასთან და ძლიერ გავლენას ახდენს კლიმატზე. ელ ნინიოს ნაკადის პარამეტრების ცვლილებამ, რომელიც ბოლო 30 წლის განმავლობაში დაფიქსირდა, არ შეესაბამება კლიმატის მოდელებს, რომელსაც პროგნოზირებდა კლიმატის ცვლილების მთავრობათაშორისი კომისია. ამ მოდელებში მნიშვნელოვანი როლი სათბურის გაზებს ეკუთვნის. ამასთან, ელ-ნინიოს პარამეტრების ოსცილაციები ძირითადად დაკავშირებულია მზის ენერგიის ციკლური ცვლილებების ბუნებრივ მიზეზებთან“. ევროპაში ოკეანეების დინამიკის ცვლილებას შეიძლება მძიმე შედეგები მოჰყვეს. მართლაც, „მზის ენერგიის ნაკადის შემცირებამ, რომელიც 90-იან წლებში დაიწყო, გამოიწვია ნაკლები ოდენობის სითბოს დაგროვება მსოფლიო ოკეანის ტროპიკულ ნაწილში. ამან შეიძლება გამოიწვიოს ატმოსფერული ცირკულაციის ენერგიისა და სიჩქარის თანდათანობითი შემცირება. უპირველეს ყოვლისა, მოვლენების ასეთი განვითარება გავლენას მოახდენს გოლფსტრიმზე, ვინაიდან ამ დინებისთვის ოკეანედან გაემული სითბოს რაოდენობა იკლებს, და ამან შეიძლება გამოიწვიოს კლიმატის შემდგომი აცივება დასავლეთ ევროპაში“.
„გვერდითი ფაქტორების სულ უფრო მზარდმა გავლენამ, - ამბობს აბდუსამატოვი, - შეიძლება გამოიწვიოს გლობალური ტემპერატურის შემდგომი შემცირება, რომელიც მნიშვნელოვნად გადააჭარბებს მზის ენერგიის ნაკადის თავისთავად შემცირებით გამოწვეულ ეფექტს. მართლაც, ბოლო 7,5 ათასი წლის განმავლობაში დედამიწაზე კლიმატის გამოკვლევებმა მიუთითეს, რომ მზის ენერგიის ნაკადის შემცირებასთან ან ზრდასთან დაკავშირებული 200 წლიანი ციკლი პასუხისმგებელია კლიმატის შესაბამის პერიოდულ ცვლილებებზე: დათბობის ფაზებიდან დაწყებული მცირე გამყინვარების პერიოდებით დამთავრებლი. უფრო მეტიც, შეიძლება ითქვას, რომ მზის ენერგიის ნაკადის ყველა პერიოდული ვარიაცია განსაზღვრავს მზე-დედამიწის სისტემაში მიმდინარე თითქმის ყველა ფიზიკურ პროცესს. ჩვენ აღმოვაჩინეთ, რომ მზის ენერგიის ნაკადის ცვლილებები სინქრონულად კორელაციაშია მზის ლაქების აქტივობის ინდექსის ციკლურ 200 – წლიან და 11 – წლიან რხევებთან. ამან შესაძლებელი გახადა გასული საუკუნეების და თუნდაც ათასწლეულების განმავლობაში მზის ენერგიის ნაკადის გამოანგარიშება, მისი შედარება წარსულის შესაბამის კლიმატურ ცვლილებებთან და მოვლენების სამომავლო მიმდინარეობის პროგნოზირება. ამავე დროს, შეგვიძლია დავადასტუროთ, რომ ბოლო ან, ყოველ შემთხვევაში, აცივების და დათბობის 18 პერიოდის განმავლობაში, რომელიც მოხდა 7,5 ათასი წლის განმავლობაში, გამოწვეული იყო მზის ენერგიის ნაკადის დაახლოებით 200 წლიანი ციკლური ცვლილებით, რასაც თან ახლავს მეორადი ეფექტები“.
აბდუსამატოვის აზრით, მზის მუდმივის (მზის სხივების ნაკადის, რომელიც დედამიწის ზედაპირს ათბობს) და მასთან დაკავშირებული მეორადი ცვლილებების შემცირება გამოიწვევს ტემპერატურის ისეთ შემცირებას, რომელიც შეიძლება შედარდეს მაუნდერის 1645-1715 წლების მინიმუმთან, როდესაც გლობალური ტემპერატურა დედამიწაზე 1-1,50 С დაეცა. იმ დროის ქრონიკები მიუთითებს მზის დაბალ აქტივობაზე და მზის ლაქების თითქმის სრულ არარსებობაზე. ეს პერიოდი დაემთხვა მზის მუდმივის 200-წლიან მინიმუმს. ამ დროს ევროპაში და ჩრდილოეთ ამერიკაში მნიშვნელოვანი გაცივება შეინიშნებოდა, ამიტომ ამ პერიოდს „პატარა გამყინვარების პერიოდი“ უწოდეს. ზამთარი ძალიან მკაცრი იყო, რასაც მოჰყვა მოუსავლიანობა და ათასობით ადამიანი დაიღუპა. იტალიაში 1709 წელს ვენეციის ლაგუნა მთლიანად გაიყინა.
ანტარქტიდის ყინულის ანალიზი მიგვანიშნებს იმაზე, რომ აცივებამ მთელი დედამიწა მოიცვა. მსგავსი სიტუაცია შეიძლება განმეორდეს 2040 წლისთვის, რასაც მოჰყვება ღრმა აცივების ფაზა, რომელიც შეიძლება გაგრძელდეს საუკუნის ბოლომდე.
აღვნიშნავთ, რომ ნახშირორჟანგის კონცენტრაციის მომატება ატმოსფეროში დედამიწის გახურების შედეგია და სულაც არ არის მიზეზი. ეს დასტურდება პოლარული ყინულის ანალიზით. ეს ანალიზი იძლევა ბოლო 800 ათასი წლის მდგომარეობის რეკონსტრუირების საშუალებას. ანტარქტიდის ყინულის ანალიზი ადასტურებს, რომ ნახშირორჟანგის კონცენტრაცია ატმოსფეროში კორელაციაშია ტემპერატურის ზრდასთან 400-800 წლის დაგვიანებით. მყინვარული და მყინვართშორისი ციკლის დროს ნახშირორჟანგის კონცენტრაციის პიკი არასოდეს უძღოდა წინ, არამედ ყოველთვის მოსდევდა დათბობის პერიოდებს. 1980 წლის იანვრიდან 2011 წლის დეკემბრამდე მონაცემთა საფუძველზე ჩატარებულმა თანამედროვე კვლევამ აჩვენა დაახლოებით 10-12 თვიანი შეფერხება ნახშირორჟანგის შემცველობასა და წყლის და ატმოსფეროს ტემპერატურას შორის.
გარდა ამისა, აბდუსამატოვი ამტკიცებს: „ანთროპოგენული ნახშირორჟანგი მცირე გავლენას ახდენს დაფიქსირებულ ცვლილებებზე. ეს ასევე დასტურდება იმ ფაქტით, რომ კლიმატის ცვლილებები დროში არ ემთხვევა ადამიანის საქმიანობის შედეგად ატმოსფეროში ნახშირორჟანგის გამოყოფის რაოდენობის ცვლილებას“. საინტერესოა იმის აღნიშვნა, რომ 1940-1975 წლებში, ინდტუსტრიული ბუმის პერიოდში, ატმოსფეროში ნახშირორჟანგის გამონაბოლქვის შესაბამისი ზრდით, ტემპერატურის რეალური ზრდა არ შეინიშნებოდა. პირიქით, ის შემცირდა, რაზეც პროფესორმა ფრანკო ბატალიამ მიუთითა.
ცოტაოდენ შევეხოთ ვულკანის ამოფრქვევებს. აბდუსამატოვის აზრით, მათ კლიმატზე დროებითი გავლენა აქვთ. მართლაც, ვულკანის მიერ ატმოსფეროში ამოფრქვეულმა გაზებმა და ნაწილაკებმა შეიძლება შეაფერხონ მზის სხივების შეღწევა და ღრუბლების წარმოქმნას შეუწყონ ხელი, მაგრამ ეს მოვლენები ხანმოკლეა, რადგან ატმოსფეროს თვითგაწმენდა შეუძლია ექვსი თვიდან ერთ წლამდე პერიოდში.
დაბოლოს, საინტერესოა აღინიშნოს, რომ მზის ლაქებსა და კლიმატის ცვლილებას შორის პირველი კორელაცია ცნობილმა ინგლისელმა ასტრონომმა უილიამ ჰერშელმა შენიშნა 1801 წელს, როდესაც მან დალტონის მინიმუმად ცნობილ პერიოდში მარცვლის ფასსა და მზის აქტივობას შორის უკუპროპორციული ურთიერთობა აღმოაჩინა. მზის მაღალი აქტივობის პერიოდში (ფარდობითი დათბობა), მარცვლეულის წარმოება იზრდებოდა, რაც იწვევდა მასზე ფასის ვარდნას. როდესაც მზის ლაქების რაოდენობა მნიშვნელოვნად მცირდებოდა (ფარდობითი აგრილება), მარცვლეულის ფასი იზრდებოდა. ჰერშელმა ივარაუდა, რომ ფასის ცვლილება უკავშირდება კლიმატის შესაბამის ცვლილებებს, მაგრამ მან ვერ ახსნა მოვლენის ფიზიკური ბუნება. მაგრამ, იმის საწინააღმდეგოდ, რაც ხშირად არის ნაქადაგები, დასტურდება ის ფაქტი, რომ დათბობა ძირითადად ხელს უწყობს სასოფლო-სამეურნეო წარმოებას, მცენარეების ზრდას, ზრდის კულტივირების პერიოდებსა და სასოფლი-სამეურნეო დამუშავების ზონას უფრო ცივი კლიმატის ტერიტორიებისკენ.
გლობალური დათბობის გამო ამინდი ნიუ იორკში 2080 წლისთვის არკანზასისას დაემსგავსება
გლობალური დათბობის გამო, ამერიკის ბევრ ქალაქში ამინდი მკვეთრად შეიცვლება მომდევნო რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში. მაგალითად, 2080 წლისთვის ნიუ იორკში ამინდი ისეთივე იქნება, როგორც ახლა არკანზასში, მინეაპოლისში ამინდი უფრო თანამედროვე სამხრეთ კანზას დაემსგავსება, ხოლო სან-ფრანცისკო ლოს ანჯელესს.
ასეთ დასკვნეამდე მივიდნენ მერილენდის უნივერსიტეტის ეკოლოგიურ მეცნიერებათა ცენტრის კვლევის ავტორები: მათი პროგნოზებით, გლობალური დათბობის გამო, ასობით მილიონმა ამერიკელმა 2080 წლისთვის ახალ კლიმატურ პირობებთან უნდა მოახერხოს ადაპტირება მოერგოს, წერს USA Today.
საშუალოდ, თითოეული ქალაქის კლიმატი 528 მილით (850 კმ) სამხრეთით გადაიწევს, თუ ნახშირბადის ემისიები ატმოსფეროში გაგრძელდება დღევანდელ დონეზე. თუ მომავალი ათწლეულების განმავლობაში მსოფლიოში ნახშირბადის ემისიები შემცირდება, 2080 წლისთვის ქალაქების კლიმატი საშუალოდ 319 მილით (513 კმ) გადაიწევს სამხრეთით.
„პროგნოზირებულია, რომ კლიმატი ბევრ რეგიონში ნაცნობი პირობებიდან ისეთ პირობებში გადაიზრდება, რომლებიც განსხვავდება იმათგან, რომელსაც განიცდიდნენ იმავე ადგილას თანამედროვე მაცხოვრებელთა მშობლები, ბებიები და ბაბუები ან, შესაძლოა, ნებისმიერი თაობა ბოლო ათასწლეულის განმავლობაში“, - განაცხადა კვლევის წამყვანმა ავტორმა მეტ ფიცპატრიკმა.
უფრო მეტიც, „ბევრი ქალაქი შეიძლება ისეთ კლიმატურ პირობებს გადააწყდეს, რომლებსაც არ აქვთ თანამედროვე ანალოგი ჩრდილოეთ ამერიკაში“.
ფიცპატრიკმა და მისმა გუნდმა გააანალიზეს ამერიკისა და კანადის 540 ქალაქი იმის გასარკვევად, თუ როგორ შეიძლება გამოიყურებოდეს მათი კლიმატური მომავალი. მკვლევარებმა საშუალოდ 27 სხვადასხვა კომპიუტერული მოდელის შედეგები შეადგინეს, რათა გამოიყვანოს რეალობასთან მაქსიმალურად ახლო შედეგები.
შედეგების თანახმად, მაიამიში ამინდი 60 წლის შემდეგ იგივე იქნება, როგორც სამხრეთ მექსიკაში, ხოლო დეს მოინში, აიოვაში, მოსალოდნელია თანამედროვე ოკლაჰომას ამინდის პირობები.
კლიმატის ხელოვნური ცვლილება, რომელიც ასევე ცნობილია, როგორც გლობალური დათბობა, გამოწვეულია წიაღისეული საწვავის დაწვით, როგორიცაა გაზი, ნახშირი და ნავთობი, რომელიც ატმოსფეროში გამოყოფს სათბურის გაზებს, როგორიცაა ნახშირორჟანგი (CO2) და მეთანი. ნახშირბადის დამატებითი ემისიები იწვევს ატმოსფეროს და ოკეანეების ტემპერატურის ზრდას იმ დონემდე, რომელიც არ შეიძლება აიხსნას ბუნებრივი მიზეზებით.
„კლიმატის ცვლილების შესახებ ინფორმირების მსგავსი კვლევები ხშირად მხოლოდ ტემპერატურაზე ამახვილებს ყურადღებას, მაგრამ კლიმატი უფრო მეტია, ვიდრე მხოლოდ ტემპერატურა. აქ ასევე შედის ნალექების რაოდენობა და სახეობა, რომელსაც იღებს რაიონი. კლიმატის ცვლილება არა მხოლოდ დათბობას გამოიწვევს, არამედ შეცვლის ნალექების ხასიათს“ , - განმარტა ფიცპატრიკმა.
ქვემოთ მოცემულია დიაგრამა, თუ როგორ შეიცვლება კლიმატი აშშ-ს რამდენიმე ქალაქში მომდევნო 60 წლის განმავლობაში.
Перевод Михайловой Светланы.
Я хочу проследить кратко историю моего соучастия с концепцией Мелани Кляйн о проективной идентификации. Я не буду вдаваться в мое личное участие в этом, это слишком сложно. Но в 1946 году, когда она написала на скромной маленькой бумажке «Заметки о некоторых шизоидных механизмах», я думаю, что она понятия не имела о мире психической жизни, который она открыла. Ее идея, в то же время, была в том, что проективная идентификация как то связана с разделением процессов и что это был психический механизм, и что эту работу можно было встретить у пациентов, которые находились в психотическом состоянии. Ну, с тех пор, конечно, стало очевидно, что данная часть является структурой личности и представленная часть есть в истории каждого ребенка; с тех пор доктор Бион научил нас думать о детях как о мыслящих существах и об их отношениях с матерью как ум в уме, а не только тело в теле, и с появлением эхографии, которая показала нам начало психической жизни в утробе и роды – это большой и важный опыт проявления во внешнем мире. Но мы также должны признать, что ПИ – реальность возвращения внутрь – является наиболее естественным человеческим порывом, на самом деле.
И мой собственный интерес к этому и интерес к тому или иному аспекту этого, что делать с этим миром внутри объекта, вероятно, восходит к работе об анальной маструбации и ее отношение к проективной идентификации, где, я думаю, пациенты научили меня, что вход внутрь другого человека не просто обращение к внешнему объекту, но в большей степени, важной является часть: в–переход-и-обратно отношений между внутренними объектами. И что, я думаю, было действительно прыжком с места для увлеченности данным феноменом. Отсюда – чужие интересы сосредоточены больше на психопатологии и феноменологии и формировании симптомов, которые связаны с проективной идентификацией, в то время как мой интерес, возможно, случайный, потому, что работа с детьми, в частности, и так же определенными пациентами – сосредоточен больше на опыте бытия внутри и вкладе, который она (ПИ) вносит в формирование характера, а не эволюция симптомов.
Возможно, начало исходило из заметок Доррена Уэддела («Explorations in Autism»), у меня был опыт в Италии ( о котором я уже писал в одной из книг) с психотическим пациентом, который исчез в канализации (фантазия), потому, что этот пациент, который постоянно исчезал (перемещался) так же из одной психиатрической больницы в другую, иллюстрируемый в самых необычных способах в разных отсеках внутри объекта.
Первую психиатрическую больницу он действительно воспринимал как разновидность концентрационного лагеря, второй госпиталь, в который он был доставлен после побега из первого, он воспринимал как своего рода бордель, а третий он переживал как райское место для отдыха и безопасности и ощущал восторг. И это действительно указало на настоящую сущность, структуру внутри – то , где он находился , в первую очередь, внутри материнского объекта, и что его внутренняя структура была задумана, как тесно связанные отверстия тела матери- ее анус, влагалище, грудь, глаза, рот, как отверстие, т.е. порталы для входа проективной идентификации.
Среди моих пациентов, которые укрепили этот интерес, был пациент, которого я описывал – молодой человек, почти уморивший себя до смерти в Австралии - потому, что у меня был самый необычный опыт с ним в анализе, потому, что в ходе анализа он жил в трех разных отсеках: отсек, где он работал и случайно оказался в подвале большого местного госпиталя; комната, в которой он жил и которая была камерой его маструбации с видом на парк оленей Колледжа Магдалены; и мой личный кабинет, в котором был опыт смотрения в окно - что было довольно странно, потому что оно(окно) смотрит на довольно грязный задний двор и печные трубы и шиферные крыши – но он ощущал это, как если бы это была небесная (райская) панорама и он наслаждался своим анализом в праздном мечтании в данной области.
Так это был мой первый опыт с квази-взрослым пациентом, который показал мне эти различные состояния сознания, связанные с ПИ в разных отсеках внутри материнской фигуры. В связи с ним, но относящимся к другим пациентам так же, я обнаружил, в частности, этот третий отсек внутри груди или внутри головы, глядящим на мир глазами матери и видящим мир через ее глаза, которые я описал в статье под названием «Бред ясности понимания».
Я думаю, что это было какое-то злобное название, немного адресованное моим коллегам, но это, полагаю, первое структурное определение всеведения и позднее развитое огромным пониманием концепции трансформации в галлюциноз доктора Биона и дифференциация этих двух основных типов всезнания. Совсем недавно, последние пять лет, я работал с тремя пациентами, которых я называл «Клауструм- мальчиками»: трое мужчин, два из них очень богатые, все три успешные, выпускники наших крупных университетов, состоящие в браке, с детьми и так далее, и все три иллюстрируют явления, о которых я хочу рассказать вам сегодня. Теперь, эти, якобы, не психотические больные, проживающие в ПИ, но диапазон психических производных ПИ, конечно, отличается от наиболее тяжелых психотических видов, не шизофренических психотических бредовых конструкций довольно мягких и невинных, с псевдо-зрелым характером.
И вы можете сказать, что этот итальянский пациент, который исчез в канализацию, научил меня основному структурированию этих отсеков внутри объекта, но эти последние пациенты, действительно, научили меня политической жизни в этом внутреннем мире, и это и есть политика этого внутреннего мира, которая является основным содержанием этих разговоров. Просто чтобы дать вам краткое представление, эти три пациента, о которых я говорю – все очень английские мальчики из общественной школы, и выглядят для меня как будто с кристаллизацией в их характере , сосредоточенные вокруг их исчезновения в общественных школах, школах-интернатах в раннем возрасте –семь, девять: семь в одном случае и девять в двух других.
И можно увидеть, что они все еще живут в государственной школе в мире, который имеет структуру государственной школы, но государственную школу как фильм, если кошмар общественных школ реальный и что все трое из них пережили свой отход от семейной жизни в публичную школу жизни как начало бесконечного кошмара. Это не обязательно обвинительное обличение государственных школ, но оно идет на некотором расстоянии в этом направлении (смех). Это были хорошие общественные школы, там не наказывали палками, там не было физического и сексуального насилия, насколько я могу судить, там были только иерархические структуры, которые, кажется, определили у них свой взгляд на мир.
Теперь мы должны поговорить, прежде всего, о процессах расщепления и о том, как формируется характер и чувства личности, потому, что никто не может предположить, как вы знаете, что аспект личности, который представляет собой анализ целостности; что представляет собой в анализе, начинается с аспекта личности, который находится под контролем сознания как организация внимания и что, следовательно, сохраняет основной смысл, настоящий смысл идентичности…. разные части личности по-разному распределены внутри и снаружи, но чувство идентичности, с которым человек живет изо дня в день, связана с частью личности, которая в данный момент контролирует свой орган восприятия, его орган сознания, внимания. Сейчас, конечно, многие пациенты являются разными людьми и попадают в разные ситуации, и их чувство идентичности меняется согласно ситуации , с которой они сталкиваются, и это вполне в духе сложности структуры личности, почти у всех есть качества хамелеона и они ведут себя по-разному в разных ситуациях, например, меняют одежду и так далее. Но учитывая , что аспект расщепления процессов имеет каждый человек, я думаю, что мы узнали у доктора Биона, что ему нравилось в его юморе метод называть панцирем и скелетом личности, что является показным арсеналом направленного на договорной и повседневный мир и душевную структуру, связанную с внутренними объектами и инфантильной частью личности, которая так же связана в его интимными отношениями, его внутренний мир и его частная жизнь.
Панцирь или скелет личности, как я говорю, направлены наружу как адаптационные раковины, чьей целью является выживание и процветание, обучение для работы системы и его этики, и являются не обязательно той же самой этикой, каковой является этика внутреннего скелета и интимных отношений; его этика адаптационная и адаптирована к структурам, которые он встречает во внешнем мире. Все мы немного отшельники, живем в детских домах – мы либо живем в учреждениях или мы живем вне учреждений, что одно и то же – институты в их природе, и вы можете сказать, что на этой стадии эволюции человека и социальной жизни, все еще принципиально иерархическое, в том смысле, что каждый уровень диктатуры над уровнем ниже его, и каждый уровень ниже представляет уровень над ним и прогресс цивилизации может быть весьма значительным с точки зрения жестокости, участвующей в этой тирании, где тирания становится более доброжелательным деспотизмом и этикой и целью нашей культуры, безусловно, движутся в этом направлении –но фундаментальная структура такая же, мы еще не придумали ничего более превосходящего социальную структуру древних времен: по существу, аристократическую, т.е. каждый уровень имеет аристократическое отношение к каждому нижнему уровню.
Но, по большому счету, оно работает, и большинство людей приспосабливаются, как могут, к этой социальной структуре и делают четкое различие между тем, как они ведут себя и как они чувствуют, а этику они используют в их социальной адаптации, от различных видов отношений и эмоций, цели и желания и этику интимных отношений. И Я бы сказал, что большая часть людей умеют сделать это разделение в ходе их развития. В истории развития детей эта проблема встает перед ними в латентный период, когда они должны адаптироваться в школьной среде, и как вы знаете, большая часть детей проходит через период, в котором они теряют большую часть эмоционального контакта с семейной жизнью и становятся маленькими школьниками и в значительной степени послушные и покорные , и теряют их воображение и т.д., до тех пор пока рост в их гонадах не переместит их в состояние восстания против тирании иерархической структуры школьной жизни.
Когда они превращаются в повстанцев, конечно, это превращается в форму бунта против семейной системы, и ломают (нарушают) и формируют различные сообщества подростков, которым приходится бороться с этими примитивными группировками, в установлении интимных отношений и , наконец, то, что мы считаем взрослой адаптацией заключается в установлении такой диффененциации между панцирем , повернутым к миру и социальной адаптации, а интимные чувства и этические отношения замыкаются внутри себя и направляются к людям, о которых мы глубоко заботимся в нашей интимной жизни.
Так много для жизни, как мы живем, это все еще примитивный век, не очень далек от пещеры , как это было. Клауструм, как в проективной идентификации, имеет большое сходство, но также большое отличие от адаптационной жизни панциря, всматриваясь в общество, я хочу попытаться описать, чтобы вы в каком-то сплаве различных клинических опытов, которые я имел в этих последних трех случаях трех пациентов, чтобы описать вам мир клауструма. И я не собираюсь описывать это, прежде всего, в отношении ее последствий для психопатологии, но в основном, чтобы описать его как мир.
Теперь, когда мы встречаем пациентов, у которых проективная идентификация является очень заметным явлением, мы встречаем два класса явлений, в которых очень хорошо использовать термин, разработанный миссис Кляйн – проективная идентификация, потому что они делятся очень четко в проективных феноменах – то есть опыт бытия внутри, в общем клаустрофическом опыте и они так же разделяются на идентифицирующие явления – т.е. те бредовые аспекты присвоенных себе качеств объекта, которые вы внесли внутрь; и эти явления идентифицирующие феномены, хотя они могут представлять очень патологические последствия, когда это очень поврежденный объект, как в ипохондрии, и, как правило, представляющий собой грандиозность.
Грандиозность по той причине, что она состоит из детской концепции взрослого потенциала. Как я сказал, когда мы начинаем работать с кем то, кто имеет такого рода трудности с его характером, мы также встречаемся с обоими феноменами: идентификация и проекция, мы так же встречаемся со странным видом переноса, который , действительно, фундаментальный и предварительно сформированный перенос, потому что он не отличается фундаментально от пути в котором конкретный человек обходится с каждым.
В основном, конечно, это определяет путь при помощи которого человек имеет дело с людьми, которых он считает выше себя в каком-либо отношении, но в частности, в отношении некоторых авторитетов, напоминающих школу и отношение учеников старших классов и учителей, а так же директора и тд. Это, по сути, не инфантильный перенос , и это не поддается очень хорошей интерпритации как инфантильный перенос, потому что это характеризует эмоциональную дистанцию и глубокую неискренность, которая не позволяет достичь эмоционального контакта.
И поэтому вы можете анализировать структуру с точки зрения переноса , но его так не хватает в эмоциональности инфантильного отношения к родительской фигуре, которую он встретил по сути, с непониманием и некой покорности и анализировать это в поведении, когда пациент общается с вами не как с человеком, которым является аналитик и который выполняет некоторые функции для него , но по сути, как с представителем института психоанализа и вы выполняете функции для этого учреждения, которые предназначены для того, чтобы ему (пациенту) стало хорошо, что означает необходимые требования этого института – вы понимаете, что вы не встречаетесь с ситуацией, которая объяснима с точки зрения отношения ребенка к родителям, но на самом деле встречаетесь с принципиально дисциплинарной ситуацией и она не поддается интерпритации для прояснения. Что вы скажите такому пациенту - никогда не прояснится , потому что это всегда перефразируется в его уме и трансформируется в утверждение(убеждение) о необходимом условии института, который вы представляете. Поэтому очень сложно с такими пациентами установить то, что Кляйн любила называть «аналитическую ситуацию», в которой объектный перенос может быть найден в аналитике. Альтернативная интерпритация поведения пациента и материал переноса является простым описанием пациенту мира, в котором он живет и характеризуется как раскрывающий его поведение в его коммуникациях, его отношений и мечтаний. И я хочу попробовать структурировать этот мир для вас так хорошо, как я могу, а затем связать это обратно, чтобы показать вам сходство и отличие от внешнего мира и адаптационных требований, наложенных на людей.
Прежде всего, потому что проективная идентификация является, по существу, интрузией (вторжением), необходимой атмосферой психической жизни , та часть, которая вторглась в объект как чужак в маскировке, что он не принадлежит и поэтому опасается быть обнаруженным, как незваный гость. Это самый существенный фактор в природе клаустрофобии - постоянная опасность быть обнаруженным как незваный гость.
Второй фактор заключается в том, что другие объекты , которые оккупировали этот мир являются объектами большой неизвестности, то есть человек, который уже вторгся в клауструм не может сказать что другие объекты так же вторглись и которые реально принадлежат ему (клауструму). И это окутывает все отношения в клауструме глубокой неопределенностью и подозрительностью по отношению к другим людям и их поведению, будь то дружественные или недружественные; их мотивы не вызывают сомнений, поскольку их верность сомнительна.
Этот мир внутри, как я сказал, разделен на три отсека, которые имеют различные качества. Отсек, с которым в основном приходят пациенты в анализ - отсек внутри прямой кишки, который, в лучшем случае является хорошим – школа, интернат, в худшем – концентрационный лагерь, по сути являющийся средством тиранического контроля и, как вы знаете, был великолепно описан Кафкой. Это место ожидания, это место тревог о решениях, поступающих сверху, это место затаившегося и пытающегося стать незаметным, насколько возможно, или пытающегося карабкаться вверх по лестнице в попытке достичь вершины, где можно быть одним из тиранов, а не одним из подателей, и это два варианта , которые открыты для захватчика(самозванца) в этом внутреннем мире. И вопрос в том, какие опасности … сейчас это наибольшая истина, вошедшего в отсек в анус, в прямую кишку; это в меньшей степени относится к отсеку в половых органах, которое является отсеком реально любящих бордели или разновидность острова Южного моря девятнадцатого века с воображением постоянной сексуальной деятельности и тд. Этот отсек, конечно, является отсеком где иерархия – иерархия сексуально привлекательной красоты, физической красоты и тирания, по сути, является тиранией моды во внешнем мире, но это и безжалостная тирания , где понижение сексуальной непривлекательности является опасностью быть смещенной в отсек прямой кишки из отсека сексуальной деятельности. Третий отсек – голова и грудь, отсек Златовласки (Примеч.мое: сказака «Маша и три медведя»), где все есть на столе – и стул является правильным, (привилегированным) и кровать правильная и каша правильная, но единственная опасность – снова быть незванным гостем, которому придется выпрыгнуть в окно. Когда ты прыгаешь из этого отсека, ты можешь соскользнуть прямо в прямую кишку или ты можешь сделать паузу в сексуальном отсеке, если ты Златовласка, но по сути, это процесс скольжения вниз от блаженного состояния при опасности быть обнаруженным, в высоком азарте но приятном состоянии, с опасностью быть изгнанным из него; но в конечном итоге вы останавливаетесь в анальном отсеке с его политическими и судебными видами тирании. Так там, как бы, своего рода борьба в двух направлениях: борьба за выход из прямой кишки в половые органы; из гениталий в грудь и голову; и так же, если вы застряли в прямой кишке, карабкаться вверх по лестнице, чтобы быть на вершине иерархии вместо дна или разрабатывать методику для сокрытия и неприметности. Если ты в этом преследующем отсеке. Затаивание имеет тенденцию попытки сформировать движение сопротивления, как это было, но они не могут доверять другими достаточно хорошо чтобы быть готовыми сделать это, и в лучшем случае, им удалось быть наедине (тайно) внутри себя героем сопротивления.
И это демонстрируется в аналитической ситуации когда они (пациенты)- герои сопротивления, потому что они тайно уничтожают и демонтируют (ликвидируют) все что вы пытаетесь продемонстрировать им, их показания постоянно меняются, смысл ваших слов изменяется перефразированием, их собственный язык двусмысленный и неоднозначный, так что они могут соскользнуть из любого смысла, который вы пытаетесь придать ему.
Теперь остается вопрос, что на самом деле, учитывая, что персекуторный мир который, даже если вы достаточно удачливы для пребывания наверху в груди или внизу в гениталиях, вы , в конечном счете оказываетесь в прямой кишке- учитывая, что это очень преследующий мир, а так же нависшая над ним атмосфера террора, которая не объяснима актуальной опасностью, которая доказывает пребывание в этом отсеке клауструма. И я думаю, что идея доктора Биона о невыразимом ужасе может быть применена здесь, не так как идея невыразимого ужаса, который связан с тем, что находится вне клауструма. Это та часть личности, которая живет долгое время в этом клаустрофобическом государстве, забывшая, что есть другой мир за пределами. Мир снаружи, кажется, принимает только значение изгнания из человеческих отношений и опыта и относительно видения начала шизофренической болезни, особенно с пациентами-подростками, и видя, как они предполагали жить в клауструме и с клаустрофической паникой, складывается впечатление, что там висит опасность быть изгнанным в шизофреническую болезнь. А шизофреническая болезнь, я обязан заметить, возможно, худшая вещь в мире.
В очень ранний час по радио 4 читают книгу-сериал, которая называется худшее путешествие в мире; Это путешествие троих мужчин в Антарктиду, собравшихся получить немного яиц Императорских пингвинов для изучения их эмбрионов. Это занимательная книга , но я должен сказать, что описание жизни в 40, 50 и 60 градусов мороза на леднике эмоционально как шизофрения, худшая вещь в мире. И я думаю, что тревога, страх, ужас , террор, который зависает над всеми процессами жизни в клауструме, особенно, в анальном отсеке, но в конечном счете других двух, потому что существует возможность соскальзывания в прямую кишку.
Этот ректальный отсек , конечно, не только место клауструфобических тревог, это место разврата, это место наркомании, уголовщины и садомазохизма всех видов. И процесс анализа в котором пациент постепенно, посредством этого описания мира в котором он живет, начинает осознавать, что его грандиозность рушится и его пересекуторная , клаустрофобическая тревога увеличивается , становится в большой степени несчастным и думает , вполне справедливо, что это дьявольское лечение . Я внедряюсь с некоторыми неприятными вещами, такими , как неспособность чувствовать себя рядом с кем-то или эмоциональной заслонкой, и здесь я в конце года, год с половиной чувствую себя абсолютно несчастным. Но то, что появляется в это время , это то, что дверь открывается, это не клауструм в чувственной тюрьме, что открывая двери, и это трудный анализ, из которого затем вытекает сложность быть готовым оставить эту среду, которую вы знаете и выйти во внешний мир, где вам так же придется столкнуться с вашей историей с другой точки зрения; то есть если вы выходите во внешний мир, вы можете оглянуться назад и посмотреть на то, как вы вели себя, как будто это была жизнь в прямой кишке и обнаруживаете, что вам было жить действительно невмоготу . Поэтому выйти через эту открытую дверь , оказывается, не такой простой процесс.
Итак, вы проходите период с такими пациентами, в котором они выходят и возвращаются , потому что , что они встречают снаружи - является ужасным и они возвращаются в убежище, которое является преследующими; потом снова выходят и возвращаются и так далее. ......... (Продолжение следует)
How do I hide my comments from friends on Facebook? 1. Hide the post or comment. To hide a comment, hover over the top-right hand “x” and click “Hide.” Now the post can only be seen by the person who wrote the comment and his or her friends
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised