პრეზენტაცია თემაზე: უმაღლესი ნერვული საქმიანობის შესწავლის ისტორია
http://www.hypnosisreality.com/
სლაიდის ტექსტი
მოკლე ექსკურსი უმაღლესი ნერვული საქმიანობის შესწავლის ისტორიაში;
უმაღლესი ნერვული საქმიანობის შესწავლის ძირითადი მეთოდები
ლექციის საკითხები:
ლექცია 2
სლაიდის ტექსტი
პლატონი (427-347 წწ. ძვ. წ. აღრ.)
უმაღლესი ნერვული საქმიანობის შესწავლის ისტორია ძვ. წ. აღრ. 201 წ.-მდე
არისტოტელე (384 - 322 ძვ. წ. აღრ.)
ჰიპოკრატე (460—377 гг. ძვ. წ. აღრ.)
გალენოსი (129— 201 ჩვ. წ. აღრ.)
სლაიდის ტექსტი
უმაღლესი ნერვული საქმიანობის შესწავლის ისტორია რენე დეკარტიდან XIX საუკუნის დასაწყისამდე
რენე დეკარტი (1596 - 1650), ფრანგი ფილოსოფოსი და ბუნებისმეტყველი მხარს უჭერდა ცნებას „უმაღლესი გონება“;
აღწერა რეფლექსური რკალის ცნების პროტოტიპი „ნერვული ძაფების“ სახით გრძნობათა ორგანოებიდან კუნთებამდე;
სხეულისა და სულის გამოყოფა;
ცნობიერება - ეპიფიზში;
რეფლექსის კონცეფცია დეკარტის მიხედვით
სლაიდის ტექსტი
ირჟი პროხაზკა (Georg Prochaska) (1749-1820), ჩეხი ანატომი, ფიზიოლოგი და ექიმი
მან შემოიღო რეფლექსის (1800) ცნება და ტერმინი მთელი ნერვული სისტემისთვის და არა მხოლოდ მისი ქვედა ნაწილებისთვის;
ამტკიცებდა რეაქციის შერჩევითობას გარე ზემოქმედებაზე მოთხოვნილებიდან გამომდინარე .
(ლათ. „რეფლექსტ“ - ასახული) 1800 წ.
სლაიდის ტექსტი
XIX საუკუნის დასაწყისი – ფსიქოლოგიის ფორმირება და ევოლუციის თეორია
ჩარლზ დარვინი (1809-1882), ინგლისელი ბუნებისმეტყველი
ბუნებრივი შერჩევის თეორია;
ტვინისა და გონების კავშირი;
ადამიანისა და ცხოველების საერთოობის აღიარება;
მათი ქცევის შედარებითი შესწავლა;
განვითარების დაწყება:
ადამიანისა და ცხოველის ფიზიოლოგიის;
მიკრობიოლოგიის;
გენეტიკის.
ცხოველთა და ადამიანთა შედარებითი შესწავლის სამეცნიერო წინაპირობების შექმნა
სლაიდის ტექსტი
უმაღლესი ნერვული საქმიანობის რუსული ფიზიოლოგიური სკოლა
ივან მიხაილოვიჩ სეჩენოვი (1829-1905)
ივან პეტროვიჩ პავლოვი (1849-1936)
ვლადიმირ მიხაილოვიჩ ბეხტერევი (1857-1927)
სლაიდის ტექსტი
ივან მიხაილოვიჩ სეჩენოვი (1829-1905)
უმაღლესი ნერვული საქმიანობის რუსული ფიზიოლოგიური სკოლა
1863 წელს მან გამოაქვეყნა ნაშრომი „თავის ტვინის რეფლექსები“, რომელშიც მან პირველმა დაასაბუთა ფსიქიკური საქმიანობის რეფლექსური ხასიათი; დაასაბუთა ფიზიოლოგიის შესწავლის ანატომიური და მოლეკულური პრინციპები.
„... არც ერთ რუს მეცნიერს არ ჰქონდა ასეთი ფართო და სასიკეთო გავლენა რუსულ მეცნიერებაზე და ჩვენს საზოგადოებაში სამეცნიერო სულისკვეთების განვითარებაზე ...“ - (კ. ა. ტიმირიაზევი)
ლექცია №1;
ტ.ს. კალინინა, 2017
სლაიდის ტექსტი
ვლადიმირ მიხაილოვიჩ ბეხტერევი (1857-1927)
უმაღლესი ნერვული საქმიანობის რუსული ფიზიოლოგიური სკოლა
ტვინის ფუნქციების შესწავლის საფუძვლები (7 ტომი);
ფსიქოლოგიის საფუძვლები (3 ტომი);
რეფლექსოლოგია;
ფსიქიატრიის ინსტიტუტის დამფუძნებელი;
კომბინირებული რეფლექსები.
სლაიდის ტექსტი
უმაღლესი ნერვული საქმიანობის რუსული ფიზიოლოგიური სკოლა
ივან პეტროვიჩ პავლოვი (1849-1936)
შემოიღო პირობითი რეფლექსის ცნება;
შეიმუშავა ფსიქიკური პროცესების შესწავლის მეთოდები;
ნობელის პრემიის ლაურეატი საჭმლის მომნელებელი ფიზიოლოგიის კვლევისთვის;
შესთავაზა მეორე სასიგნალო სისტემის ცნება.
სლაიდის ტექსტი
ი.პ. პავლოვის სახლ-მუზეუმი ვასილიევსკის კუნძულზე, ქ. სანქტ-პეტერბურგში
კაბინეტი
ძეგლი ძაღლს
სლაიდის ტექსტი
ი.პ. პავლოვის მეხეუმი, ფიზიოლოგიის ინსტიტუტი, კოლტუში
„ძეგლი მერძევე ქალს, რომელიც ამარაგებდა ი.პ. პავლოვს და მის ძაღლებს რძით“
სლაიდის ტექსტი
რუსი მკვლევარების ი.მ. სეჩენოვის, ი.პ. პავლოვის, ვ.მ. ბეხტერევის, ლ.ა. ორბელის, პ.კ. ანოხინის და სხვების მუშაობის შედეგად ფსიქიკური მოვლენების ფიზიოლოგიური ბუნება მიღებულ იქნა მეცნიერული საზოგადოების უმრავლესობის მიერ.
ნობელის კომიტეტის მიერ მხარდაჭერილი ტვინის კვლევასთან დაკავშირებული ნაშრომები:
1906 წ. ნერვული სისტემა შექმნილია ცალკეული უჯრედების მიერ (ს. რამონ-ი.-კახალი; გოლჯი);
1932 წ. სინაპსები – ნეირონების კონტაქტები (ჩ.ს. შერინგტონი);
1936 წ. ნერვული იმპულსების ქიმიური გადაცემის მექანიზმი (გ. დეილი, ო. ლევი);
1963 წ. იონური არხების გახსნა (ჯ. ეკლსი, ა. ხოჯკინი, ე.ფ. ჰაკსლი);
1970 წ. ნეირონში მედიატორების ბიოსინთეზი (ჯ. აქსელროდი, ბ. კაცი, უ. ოილერი).
●2000 წ. ცენტრალური ნერვული სისტემის სასიგნალო ტრანსდუქციის მექანიზმები (ე. კენდელი, ა. კარლოსინი, პ. გრინჰარდი )
●2012 წ. G-ცილებთან დაკავშირებული რეცეპტორების შესწავლა (რ. ლეფკოვიცი, ბ. კობილკა...)
2014 წ. „ორიენტაციის“ ნეირონები თავის ტვინის ქერქში (ცოლ-ქმარი მოზერი და ჯ. ოკიფი)
● 2017 წ. ცირკადული რითმების მოლეკულური მექანიზმები
სლაიდის ტექსტი
უმაღლესი ნერვული საქმიანობა
ნეიროფიზიოლოგია
მედიცინა
ნეიროგენეტიკა
ნეიროქიმია
ფსიქოლოგია
Cognitive
Neuroscience
Biological
Psychology
Behavioral Neurosci.
Neuropharmacology
Neurogenetics
მოქცევა
Neurosciece
სლაიდის ტექსტი
What is the Universe Made of?
What is the Biological Basis of Consciousness?
სლაიდის ტექსტი
„... არსებობს ყველა საფუძველი ვიფიქროთ, რომ 21-ე საუკუნეში, 21-ე საუკუნის მეცნიერებაში, ტვინისა და გონების მეცნიერება იმავე ადგილს დაიკავებს, როგორც მეცნიერება გენებისა და მემკვიდრეობის შესახებ მე-20 საუკუნეში ...“. - კ.ვ. ანოხინი
”XXI საუკუნეში მეცნიერების წინაშე, ალბათ, ყველაზე რთული ამოცანა დგას მეცნიერების ისტორიაში: ტვინის შესწავლა. ჩვენს საუკუნეს უკვე უწოდეს ტვინისა და ცნობიერების მეცნიერების საუკუნე იმის ანალოგიით, როგორც გასულ საუკუნეს გენეტიკის ხანას უწოდებდნენ. ამოცანა წარმოუდგენლად რთულია თუნდაც მხოლოდ იმიტომ, რომ, ჩვეულებრივ, ინსტრუმენტი, რომლის დახმარებითაც ტარდება კვლევა, უფრო რთულია, ვიდრე კვლევის ობიექტი. ახლა კი, გონების დახმარებით ჩვენ ვცდილობთ გავიგოთ, რა არის გონება. შევძლებთ კი?“
„... ტვინი, რომელმაც შექმნა ბუნებისმეტყველება. თავად ხდება ბუნებისმეტყველების ობიექტი..“ - ი.პ. პავლოვი
სლაიდის ტექსტი
ძველი საბერძნეთი
დეკარტე
ჩვენი დრო
-400 0 1600 2000
სლაიდის ტექსტი
November 11-15, Washington, DC
სლაიდის ტექსტი
ტვინის კვლევის აუცილებლობა :
3. თავის ტვინის პათოლოგიური პროცესებით განპირობებული დარღვევების პროგრესული ზრდა:
1. ტვინი დედამიწაზე ყველაზე რთული ორგანოა;
2. ტვინის მიერ ქცევისა და ცნობიერების ფორმირება მსოფლიო მეცნიერების გადაუჭრელ საკითხად რჩება;
„... ტვინი, რომელმაც შექმნა ბუნებისმეტყველება. თავად ხდება ბუნებისმეტყველების ობიექტი..“ - ი.პ. პავლოვი
სლაიდის ტექსტი
ტვინის პათოლოგიები: ნეიროდეგენერაციული დაავადებები - ნერვული სისტემის ნელა პროგრესირებადი დაავადებების ჯგუფი, რომელიც დაკავშირებულია ნერვული უჯრედების დაღუპვასთან და გარეგნულად გამოხატულია დემენციის და მოტორული ფუნქციების დარღვევების სახით (ალცჰეიმერის, ჰანტინგტონისა და პარკინსონის დაავადებები ამ ჯგუფის ყველაზე ცნობილი წარმომადგენლებია).
ფსიქიკური აშლილობები, რომლებიც დაკავშირებულია დარღვევებთან გრძნობების, აზროვნების, ქცევის სფეროში. ამ ჯგუფში შედის დეპრესია, ანორექსია, ბულიმია, ძილის დარღვევები, ალკოჰოლური და ნარკოტიკური დამოკიდებულება, შიზოფრენია. სისხლძარღვთა სისტემასთან დაკავშირებული დაავადებები - ინსულტები და ა.შ.
ყველა ჩამოთვლილი დაავადება წარმოიქმნება სხვადასხვა მიზეზების გამო, მაგრამ ნეირონების დონეზე მათი გამოვლინება ყოველთვის ერთნაირია: ირღვევა ნერვული იმპულსების გადაცემა. ამგვარი დარღვევების გამომწვევი მიზეზის გათვალისწინებით საჭიროა სხვადასხვა მკურნალობა. მაგრამ პრობლემა ისაა, რომ ჯერ კიდევ არ არის ცნობილი ამ დაავადებების მიზეზები.
სლაიდის ტექსტი
ევროპაში სამეცნიერო კვლევების დაფინანსების მოცულობა
ტვინის კვლევისთვის ამ თანხების 10% -მდე
ყველაზე დაფინანსებული პროგრამები:
Blue Brain
The Human Brain Project, HBP
B.R.A.I.N. („Brain Research Through Advancing Innovative Neurotechnologiеs”)
Brain Mapping by Integrated Neurotechnologies for Disease Studies
სლაიდის ტექსტი
„მეცნიერება ეტაპობრივად მოძრაობს იმ წარმატებებიდან გამომდინარე, რომელიც მეთოდიკის მიერ არის განპირობებული“ (ი.პ. პავლოვი)
კვლევის დონეები:
სლაიდის ტექსტი
ძირითადი მეთოდები და მიდგომები:
ტვინის კვლევის არაინვაზიური მეთოდები:
ელექტროენცეფალოგრაფია -ეეგ
მაგნიტოენცეფალოგრაფია - მეგ
კომპიუტერული ტომოგრაფია – კტ, მსკტ
პოზიტრონულ-ემისიური ტომოგრაფია– პეტ
მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია –მრტ, ფმრტ
ტვინის ღრმა სტიმულაცია, DBS
ტვინის მაგნიტური სტიმულაცია
ტვინის კვლევის მოლეკულურ-ბიოქიმიური მეთოდები:
გენების და ცილების ექსპრესია
მედიატორების დონე
რეცეპტორების სიმკვრივე
გენების ექსპრესიის გენეტიკური მოდიფიკაციები (ნოკაუტი, ნოკდაუნი, ჰიპერექსპრესია)
CRISPR-Cas9 ტექნოლოგიები (ექსპრესიის ცვლილებები, მეტილირების დონე)
in vitro ტვინის კვლევების ელექტრო-ფიზიოლოგიური მეთოდები.
ტვინის კვლევის უახლესი მეთოდოლოგიური მიდგომები:
ოპტოგენეტიკა
ჰემოგენეტიკა
CLARITY
……….
სლაიდის ტექსტი
ელექტროენცეფალოგრაფია (ეეგ)
გამოყოფენ რითმებს:
α, ალფა (8-13 ჰც),
β, ბეტა (13-30 ჰც),
δ , დელტა (1-4 ჰც),
θ , ტეტა (4-7 ჰც),
γ , გამა (>40 ჰც).
ცხოველებზე - 1913 წლიდან, ადამიანზე – 1924 წლიდან.
მონოპოლაული და ბიპოლარული მიდგომა;
ელექტროდების განთავსება სქემის 10-20 მიხედვით
ანალიზი:
სხვადასხვა მდგომარეობის კორელატები;
გამოწვეული პოტენციალების მეთოდი.
შეიძლება დაემატოს:
ელექტრომიოგრამა და ელექტროოკულოგრაფია
ტვინის კვლევის მეთოდები
არაინვაზიური
∆ < θ < α < β < γ
α – თვალების დახუჭვა;
β – აქტიური სიფხიზლე; სწრაფად დაძინება;
δ – ღრმა ძილი; კომა; გონებრივი გადაღლა;
θ – სწავლება;
γ – მაქსიმალური ყურადღება.
სლაიდის ტექსტი
გამოწვეული პოტენციალები და IQ
ეეგ: ეპილეპტიკური აქტივობა
სლაიდის ტექსტი
ეეგ ადამიანის ონტოგენეზში
6 დღე
3 წელი
12 წელი
δ და θ
α-რითმის გაძლიერება
სლაიდის ტექსტი
მაგნიტოენცეფალოგრაფია (მეგ) – ტვინის ბიოელექტრული აქტივობით განპირობებული მაგნიტური ველის რეგისტრაცია
მეგ-ი ეეგ-ზე მგრძნობიარეა, მაგრამ მნიშვნელოვნად ძვირადღირებული, გამოიყენება ტვინის პათოლოგიების დიაგნოსტიკაში, მას ადარებენ შინაგანი ტვინის ელექტროდებს
გამოიყენება – 1968 წლიდან.
სლაიდის ტექსტი
ტვინის სკანირება
1. კომპიუტერული ტომოგრაფია (კტ)
კტ-ს პირველი გამოსახულება
კტ-ს 3D გამოსახულება დღეს
გამოიყენება 1972 წლიდან (ნობელის პრემია 1979 წ.)
მთავარი პრინციპი – რენტგენული გამოსხივება;
იძლევა ზუსტ მორფოლოგიურ სურათში;
არ განსაზღვრავს ტვინის აქტივობას.
მულტისპირალური კომპიუტერული ტომოგრაფია - მსკტ
(160-მდე ჭრილი სკანერის ბრუნზე )
სლაიდის ტექსტი
ტვინის სკანირება
2. პოზიტრონურ-ემისიური ტომოგრაფია (პეტ)
= ორფოტონური ემისიური ტომოგრაფია
პრინციპი: სინათლის კვანტების რეგისტრაცია;
უთმობს კტ-ს სტრუქტურის აღწერით;
განსაზღვრავს ფუნქციურ აქტივობას.
გამოყენების სფერო:
ნევროლოგია, კარდიოლოგია, ონკოლოგია
რადიოფარმპრეპარატები:
ნახშირბადი С11 (T½= =20.4 წთ)
აზოტი N13 (T½= =9.96 წთ)
ჟანგბადი О15 (T½= =2.03 წთ)
ფტორი-F18 (T½=109,8 წთ.)
F18 - დეზოქსიგლუკოზა
«Albira»
Bruker, აშშ
პეტ-კრ პოზიტრონულ-ემისიური ტომოგრაფია აშუქებს ნივთიერებათა გაზრდილი ცვლის სფეროებს, ხოლო კტ განსაზღვრავს მათ ზუსტ პოზიციონირებას
სლაიდის ტექსტი
ტვინის სკანირება
3. მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია (მრტ) = იმრ
პირველად შემოთავაზებულია 1973 წელს.
ნობელის პრემია 2003 წ. (პ. როტერბური, პ. მენსფილდი)
თანამედროვე დიაგნოსტიკის მაქსიმალურად ინფორმაციული, უსაფრთხო, არაინვაზიური, მაღალმგრძნობიარე მეთოდი;
არ მოითხოვს დამატებითი ნივთიერებების შემოღებას, დაფუძნებულია ბირთვების ბუნებრივ თვისებებზე;
თანაბრად შესაფერისია მყარი და რბილი ქსოვილებისთვის;
არსებობს სიგნალის გაძლიერების შესაძლებლობა;
მრ-დიფუზია, მრ-ანგიოგრაფია, მრ-სპექტროსკოპია
სლაიდის ტექსტი
BioSpec 117/16 USR, Bruker, აშშ
11,7 ტესლა იციგ სორან
(დედამიწის მაგნიტური ველი 5х10-5 ტლ)
მრტ ცხოველებზე
ვირთხის ტვინის მრ-სურათი
ძაღლის ტვინის მრ-სურათი
შუბლის სინუსის სიმსივნე
სლაიდის ტექსტი
ტვინის სკანირება
4. ფუნქციური მრტ (fMRI), BOLD (blood oxygen level detection)
ოქსი-Hb
დეზოქსი-Hb
მრ სიგნალი
მრტ+ ყველა უპირატესობა
ტვინის ფუნქციური აქტივობის შეფასების შესაძლებლობა;
მეთოდის პრინციპია სისხლის მიმოქცევის ინტენსივობის შეფასება ნეირონული აქტივაციის ადგილებში;
საზომი ერთეული - ვოქსელი (3D პიქსელი).
5. ტერმოენცეფალოსკოპია
ლოკალური მეტაბოლიზმისა და სისხლის ნაკადის გაზომვა თბოპროდუქციის, ინფრაწითელი სხივების ფიქსაციით 3-5 და 8-14 მკმ დიაპაზონში თერმული გამოსახულების გამოყენებით;
შემუშავებულია ი.ა. შეველევის მიერ (1989 წ.) უმაღლესი ნერვული საქმიანობის ინსტიტუტში (მოსკოვი).
სლაიდის ტექსტი
პეტ - ჰიპომეტაბოლიზმი ნეიროპათოლოგიის დროს
AD – ალცჰეიმერის დაავადება;
VaD – ქერქვეშა დემენცია;
FTD – შუბლ-საფეთქ;ოს დისტროფია;
Lewi – ლევის დაავადება
გლიომის მრტ
სლაიდის ტექსტი
6. დიფუზიური ტენზორული მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფიის მეთოდი ტრაქტოგრაფიით ემყარება ტვინის ნივთიერებაში წყლის მოლეკულების დიფუზიის სიდიდისა და მიმართულების გაზომვას. წყლის მოლეკულების მოძრაობა თეთრი ნივთიერების ბოჭკოების გასწვრივ ბევრად უფრო აქტიურია, ვიდრე პერპენდიკულარულ მიმართულებებში.
მეთოდი იძლევა ტვინის დაზიანების ხარისხის შეფასების, თეთრი ნივთიერების ბოჭკოების 3D რეკონსტრუქციის შექმნის, ასევე ნერვული კავშირების დაზიანების აღმოჩენის და შეფასების, შესაბამის სისტემაში ნეირონული კავშირების დაზიანებასა და ნევროლოგიურ დეფიციტებს შორის კორელაციის დადგენის საშუალებას.
მაიმუნის მთელი ტვინის თეთრი მატერიის ბოჭკოვანი სტრუქტურა და სფეროები რეკონსტრუირებულ იქნა ვირტუალურ სივრცეში DTI-MRI-ს მეთოდით მიღებული მონაცემების გამოყენებით, ტრაქტოგრაფიით.
სლაიდის ტექსტი
ინტრაცერებრალური მაგნიტური სტიმულაცია:
მილიწამების განმავლობაში ელექტრომაგნიტური ველის ზემოქმედება;
აგზნება 2-3 სმ სიღრმეზე;
გამოიყენება 1985 წლიდან;
გამიოავლინა დადებით ტენდენცია დეპრესიის თერაპიისას;
არ საჭიროებს დენთან მიერთებას.
ტვინის ღრმა სტიმულაცია
(Deep Brain Stimulation, DBS):
იმპლანტირებული ელექტროდების საშუალებით ტვინის სხვადასხვა უბნის სტიმულირება ელექტროდენით;
ელექტროდები დაკავშირებულია მმართველ ბლოკთან;
გამოვლენილია თერაპიული ეფექტი პარკინსონიზმის, ტრემორის, დისტონიის, ალცჰეიმერის დაავადების, მეხსიერების დაქვეითების დროს;
სახელი მცდარია, რადგან ჰიპერპოლარიზაციის შედეგად ტვინის აქტივობა არ აქტიურდება, არამედ ჩახშობილია.
ეფექტი შექცევადია (ბრმა ქირურგია).
სლაიდის ტექსტი
უჯრედული ელექტროფიზიოლოგია
in vivo,
უჯრედების, ტვინის ჭრილის კულტურაზე
სლაიდის ტექსტი
ბიოქიმიური ანალიზის მეთოდები:
ნეიროქიმია (in vitro - HPLC; in vivo - მიკროდიალიზი);
მედიატორების სინთეზისა და დეგრადაციის ფერმენტების აქტივობა;
რეცეპტორების სიმკვრივე (binding).
ტვინის ნიმუშის ქრომატოგრამის მაგალითი
მორფოლოგიური და სტრუქტურული ანალიზის მეთოდები:
სინათლის
კონფოკალური
ელექტრონული
მიკროსკოპია.
ტვინის კვლევის მეთოდები in vitro
სლაიდის ტექსტი
მოლეკულურ-ბიოლოგიური მეთოდები:
გენების ექსპრესია:
in situ ჰიბრიდიზაცია;
პოლიმერაზული ჯაჭვური რეაქცია რეალურ დროში
ცილების ექსპრესია:
იმუნოჰისტოქიმია;
ვესტერნ-ბლოტინგი
ტვინის კვლევის მეთოდები in vitro
Semi-quantitative RT-PCR
beta-actin
Gene X
Real-time RT-PCR
beta-actin
Gene X
ტირეოიდული ჰორმონები და გრ-ს ექსპრესია ტვინის ღეროს ცისფერ ლაქაში
მრავალი გენის ერთდროული ანალიზი:
მიკროჩიპები
RNA-sequencing (Illumina, Solid)
(NGS – Next Generation Sequencing)
სლაიდის ტექსტი
გენების ექსპრესიის მოდიფიკაციები
ექსპრესიის გაძლიერება
(Оverexpression)
ექსპრესიის დათრგუნვა
მუდმივი
(ნოკაუტი)
დროებითი
რნკ-ინტერფერენცია
(ნოკდაუნი)
პირობითი ნოკაუტი нокаут
(Conditional Knockout)
გენის/ცილის ფუნქციის დაქვეითება
გენის/ცილის ფუნქციის გააქტიურება
სლაიდის ტექსტი
ნოკაუტის შექმნა
სლაიდის ტექსტი
რიბონუკლეინის მჟავას ინტერფერენციის მექანიზმი
siRNA
(ნობელის პრემია 2006 წ, კ. ფაიერი, ე. მელო)
RNA-Induced
Silencing Complex
ტრანსკრიპციის დაბლოკვა და => ტრანსლაციები
სლაიდის ტექსტი
Inhibition of α2А-АRs expression by RNA interference
in vivo in the brain of 5-day old rats
Behavior of adult male rats in elevated plus-maze after knock-down of brain α2A-ARs during neonatal life
Shishkina et al., 2004
სლაიდის ტექსტი
CRE-LoxP system
სლაიდის ტექსტი
Brainbow
სლაიდის ტექსტი
ოპტოგენეტიკა
კარლ დისეროტი (ცენტრში) კ. შენოიემთან და ჯ. ჰენდერსონთან, სტენფორდი, კალიფორნია
„... ოპტოგენეტიკა არის ... ღვთის საჩუქარი ნეიროფიზიოლოგებისთვის“ (რ. დესემონი, ტვინის ინსტიტუტის დირექტორი, მტი)
თავის ტვინის ნეირონები;
ნარინჯისფრად შეღებილია უჯრედების ბირთვები, ლურჯად - აქსონალური გამონაზარდები (Thomas Deerinck, NCMIR ფოტო)
„მეცნიერების ერთ-ერთი მთავარი ამოცანაა გაზომოს გაზომვადი და გააკეთოს გაზომვადი ის, რაც ჯერ არ არის გაზომილი“. გ. გალილეი
სლაიდის ტექსტი
(Nature Methods, 2010)
როდოპსინების აღმოჩენა:
1971 - ბაქტერიული
1977 - ჰალოროდოპსინი - კანალოროდოპსინი
2005 წელი - ოპტოგენეტიკის დასაწყისი
პუბლიკაციების რაოდენობა
სლაიდის ტექსტი
ოპტოგენეტიკის ტექნოლოგიების ძირითადი ეტაპები
Nature, 2010, v.456 (6)
სლაიდის ტექსტი
ოპტოგენეტიკის მთავარი უპირატესობა:
მაღალი შერჩევითობა;
პასუხის სისწრაფე.
ოპტოგენეტიკის გამოყენება:
ნეირონის აქტივაცია → ნეირონული კავშირები → ქცევა;
ქცევა → ნეირონების გააქტიურება → ნეირონული კავშირები;
აღქმის, განმტკიცების, სწავლის მექანიზმების კვლევისთვის.
შეიძლება შეავსოს ელექტრული აქტივობის რეგისტრაია fMRI მეთოდის გამოყენებით
ოპტოგენეტიკის მთავარი პრობლემა:
ოპსინების მიწოდება უჯრედში
ვირუსები (AAV), ლენტივირუსები;
Cre-Lox რეკომბინაცია
ელექტროპორაცია in utero
თაგვები
ოპტოგენეტიკის ობიექტები:
C. elegants, დროზოფილის, დენიო-რერიო
თაგვები, ვირთხები, პრიმატები, ადამიანი
... წარმატების მისაღწევად, მიზნები გარკვეულწილად უფრო მაღალი უნდა იყოს, ვიდრე ისინი, რომელთა მიღწევა დღეს არის შესაძლებელი ...
მაქს პლანკი
სლაიდის ტექსტი
ოპტოგენეტიკის განვითარების ისტორია
J Mod Opt. Author manuscript; available in PMC 2015 September 25.
Mohanty and Lakshminarayananan
სლაიდის ტექსტი
Dygalo et al., 2016
ოპტოგენეტიკა რუსეთში
სლაიდის ტექსტი
ლექცია №1; ტ.ს. კალინინა, 2017
სლაიდის ტექსტი
ნუშისებრ ჯირკვალში იგივე ნეირონების ოპტოსტიმულაცია ან ოპტოინჰიბირება იწვევს სოციალური ქცევის სხვადასხვა ფორმის ამოქმედებას
სლაიდის ტექსტი
ოპტოგენეტიკის განვითარება
სლაიდის ტექსტი
ტ.ს. კალინინა, უმაღლესი ნერვული საქმიანობა, 2015
ლექცია №1; ტ.ს. კალინინა, 2017
სლაიდის ტექსტი
https://dx.doi.org/10.4103%2F1673-5374.213532
ნეირონების აქტივობის ოპტოგენეტიკური ინდუქცია ზრდის მიელინაციის წინამორბედისა და ოლიგოდენდროციტების პრილიფერაციას.
ოპტოგენეტიკა აპრობირებული იქნა ნეოკორტიკალური, თალამოკორტიკალური და საფეთქლის ეპილეფსიის სამკურნალოდ მღრღნელებში (თალამუსის აქტივობის ჩახშობა + ქერქის შუბლის წილის ნეირონების გამა-ამინოზეთოვანი მჟავის სტიმულაცია).
ჰიპოკამპის კბილოვანი ხვეულის ოპტოგენეტიკური აქტივაცია თაგვის AD– ის მოდელებში აუმჯობესებს ხანგრძლივ მეხსიერებას დენდრიტის ზრდის გაძლიერების ხარჯზე.
ზოლებიანი სხეულიდან ტრანსპლანტირებული დოფამინერგული ნეირონებისგან სინთეზირებული დოფამინის გამოყოფის ოპტოგენეტიკური კონტროლი პარკინსონის დაავადების დროს.
Optogenetics and its application in neural degeneration and regeneration Josue D. Ordaz, Wei Wu, and Xiao-Ming Xu, M.D., Ph.D.
სლაიდის ტექსტი
DREADD (ჰემოგენეტიკა) ტექნოლოგია
DREADD - Designer Receptors Exclusively Activated by Designer Drugs
Автор концепции - Bryan L. Roth
Gq
Gi
School of Medicine at the University of North Carolina, USA
სლაიდის ტექსტი
ჰემო-ოპტიკური კომპონენტების დანერგვის მეთოდები
სლაიდის ტექსტი
ოპტო vs ჰემოგენეტიკა
სლაიდის ტექსტი
ტვინის კვლევის ახალი მეთოდები
CLARITY
Clear Lipid-exchanged Acrylamide-hybridized Rigid Imaging /Immunostaining/In situ hybridization-compatible Tissue-hYdrogel
Nature, 2013, 10 Apr, Epub ehead of print.
პროექტი “BRAIN”
სლაიდის ტექსტი
CLARITY-ს მეთოდის პრინციპი
ფორმალდეგიდი
აკრილამიდი
1. პასიური გაჯერება ფორმალდეჰიდით და აკრილამიდით 4 ° С ტემპერატურაზე
2. აკრილამიდის პოლიმერიზაცია 37оС- ზე
სლაიდის ტექსტი
3. ელექტროფორეზი SDS-თან
4. იმენოჰისტოქიმია
სლაიდის ტექსტი
Karl Deisseroth, M.D., Ph.D.
„ტვინი არის სამყარო, რომელიც შედგება მრავალი აღმოუჩენელი კონტინენტისგან და უზარმაზარი შეუსწავლელი სივრცეებისაგან“
სლაიდის ტექსტი
პროექტი „გამჭვირვალე ტვინი“
თაგვის ნეონატალური ტვინი
კ.ვ. ანოხინი
+ გლიცერინი
სლაიდის ტექსტი
https://www.youtube.com/watch?v=KhhXQb7C05A
კ.ვ. ანოხინი ფოტონური მიკროსკოპიის ახალი მეთოდების შესახებ
სლაიდის ტექსტი
ჰისტონების ეპიგენეტიკური მოდიფიკაცია
НАТ –ჰისტონების აცეტილტრანსფერაზა – ↑ ქრომატინის ხელმისაწვდომობა;
HDAC – ჰისტონების დეაცეტილაზა – ↓ ქრომატინის ხელმისაწვდომობა;
DNMT – მეტილტრანსფერაზა
სლაიდის ტექსტი
https://www.nature.com/articles/nrg1655
სლაიდის ტექსტი
CRISPR/Cas9 გენების რედაქტირების სისტემის მოდიფიკაციამ, რომელიც ცვლის მეთილირების მდგომარეობას რედაქტირების სისტემაში ფერმენტების დამატებით, რომლებიც ამატებენ (Dnmt3a) ან ამოიღებენ მეთილის ჯგუფებს (Tet1), შეძლო კანის უჯრედების შეცვლა კუნთების უჯრედებში (მარცხნივ), ნეირონების სპეციფიკური გენების გააქტიურება (ცენტრში) და დნმ-ის სამგანზომილებიანი უჯრედების სტრუქტურის შეცვლა (მარჯვნივ).
სლაიდის ტექსტი
ვიდეო CLARITY
სლაიდის ტექსტი
Hot points:
ტვინისა და ცნობიერების ურთიერთკავშირის მსოფლმხედველობის ევოლუცია;
ი. პროზაზკა - ტერმინი რეფლექსი;
რუსული ნეიროფიზიოლოგიური სკოლის როლი (სეჩენოვი, პავლოვი, ბეხტერევი);
თავის ტვინის სირთულე (≈100 მილიარდი ნეირონები) და მისი კვლევის საჭიროება;
ტვინის კვლევის მეთოდები:
EEG, PEG, CT, MRI, fMRI, HMS და ა.შ.
ნეირომედიატორები, რეცეპტორები, ცილები, გენები
ოპტოგენეტიკა, ჰემოგენეტიკა, CLARITY, CRISPR / Cas9 და ა.შ.
A man with parts of his body missing shaped like puzzle pieces stands before a pastor who has those missing pieces in his hand.
For many of us, it's not that we even want our life back... because we've never really known anything else.
We want our life! And for so many people that means feeling like we're starting from scratch and having to learn how to live our own lives for the first time.
Мужчина с недостающими частями тела в форме кусочков пазла стоит перед пастором, у которого в руке эти недостающие части.
Для многих из нас дело не в том, что мы даже хотим вернуть свою жизнь ... потому что мы никогда не знали ничего другого.
Мы хотим своей жизни! И для стольких людей это означает ощущение, что мы начинаем с нуля и впервые должны научиться жить своей жизнью.
http://psyrus.ru/rpo/documentation/ethics.php
https://www.inter-nauka.com/uploads/public/15058900975224.pdf
https://www.hse.ru/data/2011/09/30/1270063467/%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D1%80%D0%B0%D1%84%D0%B8%D1%8F.pdf
https://www.berghof-foundation.org/fileadmin/redaktion/Publications/Handbook/Articles/russian_fisher_handbook.pdf
http://psyethics.ru/code/
https://studfile.net/preview/5426994/page:32/
http://shoyher.narod.ru/Portret_fajl/Davidovich.html
https://citaty.su/psixika-psixiatriya-citaty-i-aforizmy
Проекция происходит в уме одного человека. В приведенном выше примере проекция происходит внутри Джона. Марк может проходить мимо Джона и не понимать, что происходит в отношении того, как Джон воспринимает его. «Проективная идентификация» становится процессом двух человек. Основное различие между проекцией и проективной идентификацией состоит в том, что первая принадлежит интрапсихической динамике, а вторая описывает очень примитивную форму отношений. ... Когда работает проективная идентификация, проектор чувствует себя единым с другим человеком. Чувство «Я есть ты». Контрперенос - это когда помощник проецирует свои личные проблемы на своих клиентов ... тот же самый механизм. Проективная идентификация - это примитивная защита, при которой кто-то вызывает у другого человека те чувства, с которыми он борется. ... Они их больше не чувствуют, а ты чувствуешь.
http://www.hypnosisreality.com/
https://www.realclearpolitics.com/elections/live_results/2020/president/
https://org-abuse.injury-check.com/?cid=23844265368810277&asid=23844265368800277&aid=23844265368840277&placement=Facebook_Mobile_Feed&device=fb&fbclid=IwAR2u1MJhNQBzsmuwnQiztydRpN_m6lRDj4kR_vpkPO-997SvAyxx21Shang
Суть 3-х религиозных учений, в предельно кратком изложении.
1*) Иудаизм. 1) Моисей Абрамович Шеломов, предлагал Еврейскому народу начать верить в какое то одно, имя Бога: толи в Иегову, толи в Саваофа, толи в Ягве, толи в Яхве?
2) Отделяться от всех остальных народов Земного шара.
3) Стать царями, правителями и начальниками, во всех Земных народах и царствах.
4) И управлять всеми народами и царствами, в течении всех предстоящих -... миллионов и миллиардов лет, то есть до "Конца Света".
2*) Магометанское Шиитство и Магометанское Суннитство.
1) Араб из Мекки, Мухаммед Алиевич Хашимов, от 630г. переименовал Еврейского Бога, в Аллаха.
2) Придумал для какого то Арабского племени, новый ежедневный и ежегодный ритуал поклонения Богу, под именем Аллах.
3) Молиться Аллаху, и читать Коран, все Магометане по его замыслу, должны -... миллиарды лет, до "Конца Света".
3*) Христианство (точнее Машиахство).
1) Иисус из Назарета в период с 30г. по 33г.н.э. самопровозглашал сам себя среди Евреев, их Машиахом.
2) Пришествия которого в то время ожидали (и до сих пор ожидают Евреи).
3) Евреи его всячески проверили и убедились, в том что он есть пустой Лжемашиах.
4) И при помощи Римлян, казнили этого своего самозванца Лжемашиаха.
5) Члены его секты, унесли труп своего вожака. И спрятали его в каком то тайном месте.
6) Затем они попытались обмануть Еврейский народ, утверждением, что Иисус перед членами своей секты Воскрес. Повелел Евреям молиться ему в синагогах как Машиаху. И после этого улетел в Космос, управлять всей Вселенной.
7) Евреи в эту откровенную ложь сектантов не поверили.
8.) Тёмные и слабоумные Европейские народы, совершенно не понимая сути Еврейских религиозных разборок, про их толи Машиаха, толи про Лжемашиаха, после 33г.н.э. или после 450г. ...- наоборот признали Иисуса из Назарета, на настоящего Машиаха!
9) Они признали, что Иисус, Воскрес перед членами своей секты.
10) Затем они переименовали этого Машиаха - Лжемашиаха, в какого то непонятного своего триединого Господа бога Христа.
11) И начали ему от 33г. либо от 450г. - 1000г. ...- поколение за поколением молиться, по ритуалам: каких то там либо Католиков, либо каких то Протестантистов, либо каких то там разнообразных Православных Христианских конфессий ... и по множеству других вымышленных малочисленных сект, и их ритуалов.
4*) В 21 веке, все эти придуманные бесчисленные религиозные идеи, учения, течения, толки, церкви, школы, и секты выглядят уже совершенно пустыми анахронизмами. И подлежат выносу их на свалку истории, и закладке в исторические архивы.
*11.11.2020г. *Главный Философ и Пророк Человечества,- г-н Тайк
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised