вторник, 28 июля 2020 г.

გლობალური კატასტროფების სერია დედამიწაზე ფოტოსინთეზს შეაჩერებს

     გლობალური კატასტროფების სერია დედამიწაზე ფოტოსინთეზს შეაჩერებს

მომავალში დედამიწაზე რამდენიმე გლობალური კატასტროფა მოხდება, რომლებიც მთლიანად შეცვლის პლანეტის სახეს. ახალი გამყინვარების და ასტეროიდებთან შეჯახების გარდა, პლანეტის მოსახლეობას მოუწევს ფოტოსინთეზის პროცესის შეწყვეტის გადატანა, იუწყება Lenta.ru.
ფოტოსინთეზი შეჩერდება მზის სიკაშკაშის ცვლილების გამო, რაც, თავის მხრივ, მკვეთრად შეამცირებს საჭირო ნახშირორჟანგის შემცველობას.
თუმცა, მცენარეებისა და ცხოველების დაღუპვის გარდა, რომლებიც ამ მცენარეებით იკვებებიან, დედამიწას კიდევ ერთი მკვეთრი აცივება მოელის. ალბათ, გამყინვარების პერიოდი 50 ათასი წლის შემდეგ დადგება. 500 ათასი წლის პერიოდის განმავლობაში მოსალოდნელია პლანეტის დიდ ასტეროიდთან შეჯახება და სუპერვულკანის ამოფრქვევა. კიდევ 500 მილიონი წლის შემდეგ დედამიწის ოზონის ფენას გაანადგურებს ძლიერი გამა-აფეთქება.

სასიკვდილო სუპერბაქტერია

მზის სისტემის სხვა პლანეტებს მომავალში ასევე ელოდება არეულობა. 50 მილიონი წლის შემდეგ მარსის თანამგზავრი ფობოსი დაეჯახება წითელ პლანეტას, ხოლო სატურნი დაკარგავს ყველა თავის რგოლს.
კაცობრიობისთვის არც თუ ისე შორეულ მომავალში სერიოზულ საფრთხეს წარმოადგენენ სინთეზური ვირუსები და ხელოვნური ინტელექტის განვითარება.

====

დასახელებულია კატასტროფები, რომლებიც მომავალში შეიძლება მოხდეს
მომავალში შეიძლება მრავალი გლობალური კატასტროფა მოხდეს. ამის შესახებ ნათქვამია RealLifeLore-ის მიერ YouTube-ის არხზე გამოქვეყნებულ ვიდეოში.
ვიდეორგოლი ეძღვნება კატასტროფულ მოვლენებს, რომლებსაც შეიძლება ადგილი ჰქონდეს მომდევნო მილიარდ წელიწადში.
მაგალითად, რვა ათასი წლის შემდეგ გაჩნდება ე. წ. მეათეათასი წლის პრობლემა - სისტემური შეცდომა, რომელიც თარიღების გამოთვლის ხუთნიშნა რიცხვებთანაა დაკავშირებული. ვიდეორგოლში ასევე იწინასწარმეტყველეს ახალი გამყინვარების პერიოდის დაწყება 50 ათასი წლის შემდეგ და ნიაგარას ჩანჩქერის გაქრობა.
ვიდეორგოლის ავტორების აზრით, დედამიწა უნდა დაეჯახოს ასტეროიდს, რომლის დიამეტრი ერთი კილომეტრია, 500 ათასი წლის შემდეგ. ასი მილიონი წლის შემდეგ კი დედამიწა შეეჯახება სხვა, ბევრად უფრო დიდ, ასტეროიდს, რომლის - დიამეტრი 10 კილომეტრზე მეტია.
50 მილიონი წლის შემდეგ მარსი დაეჯახება თავის თანამგზავრს - ფობოსს. სატურნმა მთლიანად უნდა დაკარგოს თავისი რგოლები.
500 მილიონი წლის შემდეგ დედამიწის ოზონის ფენა განადგურდება ძლიერი გამა-სხივის აფეთქების შედეგად. ფოტოსინთეზი შეჩერდება იმის გამო, რომ მზე უფრო კაშკაშა გახდება, რაც ნახშირორჟანგის შემცველობის მკვეთრ ვარდნას გამოიწვევს.
ნაკლებად შორეულ მომავალში კაცობრიობას შესაძლოა საფრთხე შეუქმნას სინთეზური ვირუსების და ხელოვნური ინტელექტის განვითარებამ.
.

===============

კლიმატის დაცვა: როგორ უნდა ვაიძულოთ ძროხებს ნაკლები მეთანის გამომუშავება

ბევრ რძეს იძლევა თუ არა ძროხა? ახლა ეს კითხვა უკანა პლანზე გადავიდა და ადგილი დაუთმო კითხვას, თუ რამდენ მეთანს აწარმოებს ძროხა.
Нёр • ამ გერმანელ ძროხებს თავისი წვლილი შეაქვთ მეცნიერებაში და დედამიწის კლიმატის დაცვაში. როგორც ცნობილია, ძროხები და სხვა მცოხნავი ცხოველები რეგულარულად აბოყინებენ, ბოყინი კი შეიცავს მეთანს. იგი გამოიყოფა საჭმლის მონელების დროს. ერთი დღე-ღამის განმავლობაში თითოეული ძროხა აწარმოებს ამ გაზს 300-დან 500 ლიტრამდე, რომლის სათბურის ეფექტი, ექსპერტების აზრით, 20-ჯერ მეტია, ვიდრე ნახშირორჟანგის ატმოსფეროზე ნეგატიური გავლენა.
მეცნიერებმა გერმანიის ფედერალურ მიწაზე შლეზვიგ-ჰოლშტეინის, სადაც ძროხებზე ყველა სათბურის გაზების მეხუთედი მოდის, გადაწყვიტეს გამოიკვლიონ, თუ როგორ შეიძლება შეამცირონ გამოყოფილი წარმოებული მეთანი, ბალახების და მცენარეების შემადგენლობის შეცვლით, რომლებითაც იკვებებიან ძროხები. ამ აპარატურის დახმარებით ახლა ექსპერიმენტულ ფერმერულ მეურნეობაში ლინდჰოფი ამგვარ გაზომვებს აკეთებენ.
როგორც dpa სააგენტომ აღნიშნა, წელიწადში ატმოსფეროზე თითოეული ძროხის ნეგატიური გავლენის შედარება შეიძლება მცირელიტრაჟიანი ავტომობილის გამონაბოლქვთან, რომელიც ამავე დროში დაახლოებით 18 ათას კილომეტრს გადის.

=================

გაზი და ძროხები, როგორც საწვავი ავტომობილებისთვის

ძროხა დღეში გამოიმუშავებს დაახლოებით 300 ლიტრ მეთანს, რომლის გამოყენება შესაძლებელია მთელი დღის განმავლობაში 100 ლიტრიანი მაცივრისთვის ორიდან ექვს გრადუს ტემპერატურაზე, ამტკიცებენ არგენტინის სოფლის მეურნეობის ტექნოლოგიების ეროვნული ინსტიტუტის მკვლევარები. მათ მოახერხეს პირუტყვის მიერ გამომუშავებული გაზების, როგორც ენერგიის ალტერნატიული წყაროს, შეგროვება, გაწმენდა და შეკუმშვა. მანქანასაც კი შეუძლია ამ ბიოსაწვავზე მუშაობა.
წინასწარმა გათვლებმა აჩვენა, რომ წელიწადში 200 ძროხა დედამიწის ატმოსფეროში გამოყოფს იმ რაოდენობით მეთანს, რამდენიც საკმარისია ჩვეულებრივი საოჯახო მანქანისთვის 180 000 კილომეტრიან გზაზე (ექვივალენტი - 21 400 ლიტრი ბენზინი). მთავარი კითხვაა, თუ როგორ უნდა შევაგროვოთ ეს გაზი.
მოდით გავეცნოთ ამ პროცესს დეტალურად ...
გაზის მოსაგროვებლად გამოიყენეს მილების სისტემა, რომელიც ერთ მხარეს მიერთებული ჰქონდათ კუჭის შიდა ღრუზე, რომელიც შეიცავს მეთანს, ხოლო მეორე - პლასტიკურ პაკეტზე, რომელიც განთავსებული იყო ცხოველის უკანა ნაწილში. როგორც პროექტის კოორდინატორმა განმარტა, შეგროვილი გაზის რაოდენობა ვარირებს  მიღებულ საკვებსა და ცხოველის ზომას შორის. მაგალითად, მოზრდილი ძროხა, დღეში გამოყოფს დაახლოებით 1200 ლიტრს, რომელთაგან 250–დან 300–მდე მეთანია.
რადგან ცხოველი აწარმოებს სხვადასხვა გაზებს, შემოთავაზებულია სამრეწველო ნაერთების გამოყენება, როგორიცაა 25%-იანი მონოეთანოლამინი, საჭიროა მხოლოდ ნახშირორჟანგის დიოქსიდის და გოგირდწყალბადის ამოღება და დაახლოებით 95%-იანი მეთანის მიღება. თუმცა ამას შეუძლია გამოიწვიოს გარკვეული ზიზღი, მაგრამ, ყოველ შემთხვევაში, ამ ტიპის საწვავი ყველაზე ეკოლოგიურად სუფთაა.
გარდა ამისა, იმ პირობებში, როდესაც მწირია ან საერთოდ არ არსებობს  განახლებადი ენერგიის წყაროები, ეს პერსპექტივა ასევე მიმართულია ატმოსფეროში გამოყოფილი სათბურის გაზების შემცირებაზე. გასაკვირი არ არის, რომ გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაციის მოხსენების თანახმად, მეცხოველეობასთან დაკავშირებული გამონაყოფი, რომელიც შედის საწარმოო ჯაჭვში, შეადგენს ყველა ადამიანის მიერ გამოყოფილი ემისიის 14,5%-ს, რომელთა ძირითადი წყაროა: ძროხების მონელების პროცესი (39%) და ნაკელის დაშლა (10%). რაც ყველაზე საინტერესოა, ამ თვალსაზრისით, კვლევის ავტორებმა განაცხადეს, რომ უნდა ვეცადოთ „გამოვიყენოთ ანაერობული ფერმენტაცია, რომელიც მიმდინარეობს მცოხნავი ცხოველების შიგნით, როგორც ენერგიის განახლებადი წყარო, რაც ასევე შეამცირებს სათბურის გაზების გამოყოფას.
დავამატებთ, რომ ირლანდიაში ასევე მიმდინარეობს ძროხების მიერ გამოყოფილი მეთანის შეგროვება და შესწავლა, მაგრამ ჯერჯერობით კვლევის მასშტაბები არ არის ისეთი დიდი, როგორც არგენტინაში, სადაც ჯერ კიდევ 2009 წელს საძროვებზე ბუენოს-აირესის მახლობლად ძროხები აგროვებდნენ მეთანს.
ყველაფერთან ერთად დრამაში „გლობალური დათბობა“ გამოჩნდა მთავარი ბოროტმოქმედი: ესენი არიან ─ ძროხები! სწორედ ასე მიიჩნევენ გაეროს სურსათისა და სოფლის მეურნეობის ორგანიზაციის სპეციალისტები. მათ 400-გვერდიან მოხსენებაში, რომელიც ამ დღეებში გამოქვეყნდა, ნათქვამია, რომ ძროხები უფრო მეტ გავლენას ახდენენ კლიმატზე, ვიდრე მანქანები ან თვითმფრინავები. პლანეტაზე მცხოვრები მილიარდნახევარი ძროხა პასუხისმგებელია მსოფლიოში ყველა სათბურის გაზების 18%-ის გამოყოფაზე. ეს აღემატება ყველა სახის ტრანსპორტის  მაჩვენებლებს ერთად აღებულს.
სათბურის ყველაზე აქტიური გაზების რიცხვს მიეკუთვნება ნახშირორჟანგი და მეთანი. ძროხები, რა თქმა უნდა, ამოისუნთქავენ ნახშირორჟანგს, მაგრამ ამდენს ხომ არა. აქ ოდნავ განსხვავებული გაანგარიშებაა. საკვებისთვის სასუქების წარმოება, ხორცის წარმოება და ტრანსპორტირება და მეცხოველეობასთან დაკავშირებული სხვა პროცესები საჭიროებს ენერგიას. საწვავის წვა მის მისაღებად იძლევა მსოფლიოში ნახშირორჟანგის ემისიის 9% -ს.
მეთანთან დაკავშირებული სიტუაცია უფრო სერიოზულია. ის დედამიწას ათჯერ უფრო სწრაფად ათბობს, ვიდრე ნახშირორჟანგი, ხოლო მეთანის მესამედზე მეტი, რომელიც ატმოსფეროში გადის, ძროხის წარმოშობისაა. ძროხებში მეთანის წარმოება ხდება სპეციალური ბაქტერიების - მეტანოგენების მიერ. ისინი ჩვეულებრივ ცხოვრობენ ჭაობების უჟანგბადო ნიადაგებში, რის გამოც მეთანს ეწოდება ჭაობის გაზი. ისინი ასევე გვხვდება მცოხნელ ცხოველთა მრავალკამერიან კუჭში. დუღილის დროს წარმოქმნილი წყალბადი და ნახშირორჟანგი ახდენენ მეთანის CH4-ს სინთეზს.  იმავეს აკეთებენ ისინი შემდეგ, ნაკელში. სხვათა შორის, ბოლო დროს სწორედ ისინი გამოიყენეს ბიოგაზის მისაღებად, როდესაც მეთანი გროვდება და საწვავად გამოიყენება.
150 წლის განმავლობაში ატმოსფეროში მეთანის კონცენტრაცია გაიზარდა დაახლოებით 2.5-ჯერ, ამასთან მესამედი შინაური ცხოველების წყალობით აღმოჩნდა. თუმცა, ეს არ არის ახალი ამბავი რუსი მეცნიერებისათვის. ეს პრობლემა ჯერ კიდევ რამდენიმე წლის წინ შეისწავლა როსჰიდრომეტის გლობალური კლიმატის და ეკოლოგიის ინსტიტუტმა და რუსეთის მეცნიერებათა აკადემიამ. მათ გაარკვიეს, რომ მხოლოდ რუსეთში,  სოფლის მეურნეობის ცხოველები გამოყოფენ ატმოსფეროში რამდენიმე მილიონ ტონა მეთანს წელიწადში. გამოყოფილი გაზის რაოდენობა დამოკიდებულია პირუტყვის სახეობაზე, მის მენიუზე, შენახვის პირობებზე, ნაკელის შენახვისა და გადამუშავების ტექნოლოგიებზე, აგრეთვე კლიმატზე.
მაგალითად, აქლემი. მისი არსებობის პირობები საუკუნეების განმავლობაში არ შეცვლილა: ისევე, როგორც ერთი აქლემი გამოყოფდა დაახლოებით 48 კგ მეთანს წელიწადში, ასევე ხდება ახლა. თხებმა, ცხენებმა, ვირებმა და ღორებმა ასევე არ შეცვალეს მეთანის პროდუქტიულობა. ერთი ძროხა 1865 წელს წელიწადში 40 კგ მეთანს გამოყოფდა (აქლემზე ნაკლებს), ახლა კი თითქმის 60-ს - გაზის რამდენიმე ბალონს. ინტენსიური მეცხოველეობა ზრდის არა მხოლოდ წველადობას და წონის მატებას, არამედ გაზების გამოყოფას. ცხვარი და განსაკუთრებით შინაური ფრინველი თავისი სკინტლით ასევე მნიშვნელოვნად აფუჭებს დედამიწის ატმოსფეროს.
საერთო ძალისხმევით სასოფლო-სამეურნეო ცხოველები ახლა აწარმოებენ 3-ჯერ მეტ მეთანს, ვიდრე ერთ-ნახევარი საუკუნის წინ. მსოფლიოში ხორცზე მოთხოვნილება იზრდება, ასევე იზრდება ძროხების სულადობა. გაეროს სპეციალისტების პროგნოზის თანახმად, ძროხების წვლილი სათბურის ეფექტში 2050 წლისთვის შეიძლება კიდევ ორჯერ გაიზარდოს.
ეს, რა თქმა უნდა, ჭკვიანური ნაბიჯია - ბრალეულობის გადატანა ძროხებზე.  ნამდვილი მიზეზი კი თავად ადამიანია. ეს ჩვენ გვჭირდება უფრო მეტი ხორცი და რძე, ასე რომ, ჩვენ ვასუქებთ მათ დასასაკლავად. ამის გამო კი მათი მუცელი ბუყბუყებს.
მაგრამ, როგორც აღმოჩნდა, ეს სახიფათოც ყოფილა!

==========


გალაქტიკაში აღმოაჩინეს ნეიტრონული ვარსკვლავი ძალიან იშვიათი პარამეტრებით

         2020 წლის 12 მარტს კოსმოსურმა ტელესკოპმა სახელწოდებით Swift („სვიფტი“) აღმოაჩინა გამოსხივების გაელვება ობიექტის მხრიდან, რომელიც მდებარეობდა მზის სისტემიდან ათასობით სინათლის წლების მანძილზე ჩვენს გალაქტიკაში. ერთი კვირის განმავლობაში გაირკვა, რომ ეს ახლად აღმოჩენილი რენტგენის წყარო, რომელმაც მიიღო სახელწოდება Swift J1818.0-1607, მიეკუთვნება მაგნეტარების კლასს, ნელა მბრუნავი ნეიტრონული ვარსკვლავების  იშვიათ ტიპს ძლიერი მაგნიტური ველით.
       ეს მაგნეტარი, რომელიც ერთ ბრუნს აკეთებს თავის ღერძის გარშემო 1.4 წამის განმავლობაში, ყველაზე სწრაფად მბრუნავი მაგნეტარია, რომელიც ცნობილია მეცნიერებისთვის და, ალბათ, ერთ-ერთი ყველაზე ახალგაზრდა ნეიტრონული ვარსკვლავია ირმის ნახტომში. გარდა ამისა, ის ასხივებს რადიაციულ იმპულსებს რადიო დიაპაზონში, რაც, ჩვეულებრივ, დამახასიათებელია სხვა კლასის ნეიტრონული ვარსკვლავების - პულსარებისთვის. ამ ობიექტის აღმოჩენის მომენტისთვის მეცნიერებისთვის ცნობილი იყო მხოლოდ ოთხი სხვა რადიოიმპულსების დამასხივებელი პულსარი, ანუ Swift J1818.0-1607 წარმოადგენდა ექსტრემალურად იშვიათი ტიპის წყაროს.
ბოლოდროინდელ კვლევაში, რომელიც ჩაატარეს მეცნიერებმა სამეცნიერო ცენტრიდან Center of Excellence for Gravitational Wave Discovery (OzGrav), ავსტრალია, მარკუს ე. ლოუერის (Marcus E. Lower) ხელმძღვანელობით, აღმოჩენილი იქნა, რომ რადიოგამოსხივების იმპულსების ინტენსივობა, რომელსაც პულსარი ასხივებს, გაცილებით დაბალიa, როდესაც გადადის რადიოდიაპაზონის დაბლიდან მაღალ სიხშირეზე, ანუ, წყაროს აქვს ციცაბო სპექტრული მახასიათებელი. ამ მაგნეტარის რადიოგამოსხივების სპექტრული მახასიათებელი აღემატება არა მხოლოდ ოთხი სხვა ცნობილი მაგნეტარის სპექტრული მახასიათებელის დახრილობას, არამედ ასევე ცნობილი პულსარების რაოდენობიდან 90 პროცენტს. გარდა ამისა, ამ მაგნეტარის სიკაშკაშე მხოლოდ ორ კვირაში 10-ჯერ გაიზარდა, აღნიშნავს ლოუერი და მისი გუნდი.
      ავტორების აზრით, ამ ახალგაზრდა მაგნეტარის ასაკი შეადგენს 240-დან 320 წლამდე, მაგრამ ეს შეფასება დაფუძნებულია მისი ბრუნვის პერიოდის და ბრუნვის სიჩქარის შენელების გაზომვებზე, რომლებიც დემონსტრირებენ დიდ ცვალებადობას ერთი წლიდან მეორეზე და, შესაბამისად, არაზუსტია.

Комментариев нет:

Отправить комментарий

Will be revised