როგორი იქნება სამყარო, თუ პატრიარქატს შეცვლის მკაცრი მატრიარქატი?
„მკაცრი მატრიარქატის“ შემთხვევაში ქალები მამაკაცებს მოექცევიან ისე, როგორც მამაკაცები ექცევიან ქალებს მკაცრ პატრიარქალურ საზოგადოებებში: გაუწევენ სექსუალურ და რეპროდუქციულ ექსპლუატაციას, გამოიყენებენ როგორც იაფ მუშა ძალას, შეზღუდავენ გადაადგილებაში, განათლებასა და თვითგამოხატვის ფორმებში. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ გენდერული მატრიცა გადაბრუნდება, და ქალურობასთან და ქალთან ტრადიციულად ასოცირებული ცნებები ძალიან დაფასდება, ხოლო „სიმამაცე“ დამამცირებელ ელფერს მიიღებს.
თუმცა ფემინისტურ ფანტასტიკაში იშვიათად ჩნდება „გენეზისის“ მსგავსი სამყაროები, სადაც ქალები იყენებენ მამაკაცებს, როგორც შინაურ ცხოველებს. უფრო ხშირად, მამაკაცები იღუპებიან კატასტროფის შედეგად (როგორც „მაერლენდის ქრონიკებში“), ან ქალები პოულობენ გამრავლების ალტერნატიულ მეთოდს და გადასახლდებიან სხვა პლანეტაზე (როგორც ჯოანა როსისა და ელიზაბეტ ბეარის წიგნებში).
მონა/ბატონის ტიპის ბინარული ოპოზიციის პრობლემა ის არის, რომ კომპონენტები ცვლიან ადგილებს, მაგრამ იერარქია შენარჩუნებულია. ოპოზიცია „მატრიარქატი vs. პატრიარქატი“ არ ითვალისწინებს გენდერის რეალურ ვარიატიულობას. მას ნაკლებად მიეკუთვნებიან მობილური და სხვა სქესობრივ/ გენდერული კუთვნილების მქონე ადამიანები: ტრანსსექსუალები, ეგენდერები და სხვები - ისინი, ვინც ცდილობს მოიცვას „გენდერკვირის“ ცნება. ბიომედიცინის განვითარებასთან ერთად ეს ვარიატულობა მხოლოდ იზრდება. ამიტომ, ჩემი აზრით, უფრო საინტერესოა მომავლის სამყაროს წარმოდგენა „მამაკაცებსა“ და „ქალებზე“ ტრადიციული დაყოფის გარეშე - როგორც, მაგალითად, ურსულა ლეგუინის „წყვდიადის მარცხენა ხელში“, ოქტავია ბატლერის სერიაში „ქსენოგენეზი“ ან დონა ჰარაუეის „კიბორგების მანიფესტში“.
„მკაცრი მატრიარქატის“ შემთხვევაში ქალები მამაკაცებს მოექცევიან ისე, როგორც მამაკაცები ექცევიან ქალებს მკაცრ პატრიარქალურ საზოგადოებებში: გაუწევენ სექსუალურ და რეპროდუქციულ ექსპლუატაციას, გამოიყენებენ როგორც იაფ მუშა ძალას, შეზღუდავენ გადაადგილებაში, განათლებასა და თვითგამოხატვის ფორმებში. შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ გენდერული მატრიცა გადაბრუნდება, და ქალურობასთან და ქალთან ტრადიციულად ასოცირებული ცნებები ძალიან დაფასდება, ხოლო „სიმამაცე“ დამამცირებელ ელფერს მიიღებს.
თუმცა ფემინისტურ ფანტასტიკაში იშვიათად ჩნდება „გენეზისის“ მსგავსი სამყაროები, სადაც ქალები იყენებენ მამაკაცებს, როგორც შინაურ ცხოველებს. უფრო ხშირად, მამაკაცები იღუპებიან კატასტროფის შედეგად (როგორც „მაერლენდის ქრონიკებში“), ან ქალები პოულობენ გამრავლების ალტერნატიულ მეთოდს და გადასახლდებიან სხვა პლანეტაზე (როგორც ჯოანა როსისა და ელიზაბეტ ბეარის წიგნებში).
მონა/ბატონის ტიპის ბინარული ოპოზიციის პრობლემა ის არის, რომ კომპონენტები ცვლიან ადგილებს, მაგრამ იერარქია შენარჩუნებულია. ოპოზიცია „მატრიარქატი vs. პატრიარქატი“ არ ითვალისწინებს გენდერის რეალურ ვარიატიულობას. მას ნაკლებად მიეკუთვნებიან მობილური და სხვა სქესობრივ/ გენდერული კუთვნილების მქონე ადამიანები: ტრანსსექსუალები, ეგენდერები და სხვები - ისინი, ვინც ცდილობს მოიცვას „გენდერკვირის“ ცნება. ბიომედიცინის განვითარებასთან ერთად ეს ვარიატულობა მხოლოდ იზრდება. ამიტომ, ჩემი აზრით, უფრო საინტერესოა მომავლის სამყაროს წარმოდგენა „მამაკაცებსა“ და „ქალებზე“ ტრადიციული დაყოფის გარეშე - როგორც, მაგალითად, ურსულა ლეგუინის „წყვდიადის მარცხენა ხელში“, ოქტავია ბატლერის სერიაში „ქსენოგენეზი“ ან დონა ჰარაუეის „კიბორგების მანიფესტში“.
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised