რეალური პროფილაქტიკა ვირტუალურ სივრცეში
ინტერნეტ სივრცეში ახალგაზრდობის ექსტრემიზმისა და ტერორისტული ქცევის პროფილაქტიკას ეძღვნება მეთოდური სახელმძღვანელო „ახალგაზრდობის ექსტრემიზმისა და ტერორისტული ქცევის პროფილაქტიკა ინტერნეტ სივრცეში: ტრადიციული და ინოვაციური ფორმები“.
ინტერნეტის ხელმისაწვდომობა და პოპულარობა შესაძლებელს ხდის არა მხოლოდ ცალკე ადამიანის ან ჯგუფის ცნობიერებით მანიპულირებას, არამედ ზოგიერთ შემთხვევაში ადამიანების ეროვნული მენტალიტეტის, კულტურის და მორალური მდგომარეობის შეცვლას.
ქსელში ინფორმაციის გავრცელება არ საჭიროებს დიდ სახსრებს, უკუკავშირის მექანიზმი იძლევა საიტების მომხმარებლებთან ეფექტურად ურთიერთობის საშუალებას, ხოლო მონაცემთა გადაცემის მაღალი სიჩქარე, ქსელის საერთაშორისო ხასიათი გულისხმობს არა მხოლოდ მასობრივი აუდიტორიის არსებობას, არამედ მათი ანონიმურობის შენარჩუნებას, ინტერაქტიული სერვისების დიდ არჩევანს.
ინტერნეტში იდეოლოგიური დაპირისპირების ღონისძიებები ეროვნული უსაფრთხოების ტრადიციულ გამოწვევებთან და საფრთხეებთან ერთად მოქმედებს როგორც პოლიტიკური და სტრატეგიული მიზნების მიღწევის არასამხედრო საშუალება და მათი ეფექტურობით ხშირად აჭარბებს სამხედრო ტერორისტულ საშუალებებს.
ბოლო დროს აქტიურად მიმდინარეობს მეცნიერების იმ დარგების ფორმირება, რომლებიც სწავლობენ დამაჯერებელი ზემოქმედების სპეციფიკას. რატომ ახდენს ერთი ინფორმაცია აქტიურ ზემოქმედებას ადამიანებზე, ხოლო მეორე რჩება „არაეფექტური“? რა იწვევს ადამიანის ცნობიერების „მიკერძოებულობას“ სხვადასხვა ინფორმაციის აღქმის პროცესში? ამ კითხვებზე პასუხები კონცეპტუალურად მნიშვნელოვანია.
სპეციალისტების დიდი ნაწილი აღნიშნავს, რომ თუ ინფორმაცია იწვევს ემოციურ პასუხს (მაგალითად, რაღაც მოგეჩვენათ საინტერესო, ლამაზი და ა.შ.), ამან შეიძლება გავლენა იქონიოს აზრობრივ პოზიციებზე (გაჩნდება ამ კონტენტისადმი მიმართვის, ამ პრობლემასთან დაკავშირებით ცოდნის გაფართოების სურვილი). თავის მხრივ, თუ კონტენტი შეეხება მომხმარებლის შეფასებით პოზიციებს (მისი აღქმის აზრობრივი დონე), ამან შეიძლება გაააქტიუროს კოგნიტიური პროცესები (ჩნდება სურვილი ამ ინფორმაციის სხვა კონტენტებთან შედარების, გაანალიზების ან შესასწავლი შინაარსის განზოგადების სურვილი).
მაგრამ როგორ ვრცელდება ტერორისტული პროპაგანდა, რა პრინციპებზეა დაფუძნებული მისი წარმატებული პოპულარიზაცია და რამდენად ეფექტურია მისდამი წინააღმდეგობა ოფიციალურ მედიასა და ინტერნეტში?
გასული საუკუნის განმავლობაში, ადამიანის გარშემო ცვლილებების სიჩქარე 50-ჯერ გაიზარდა. შესაბამისად შეიცვალა მოთხოვნები ხარისხზე და აუდიოვიზუალური პროდუქტის შექმნისადმი მიდგომები. თანამედროვე ახალგაზრდობა ვიდეორგოლის საშუალებით რომ მოხიბლოთ, ის აბსოლუტურად სხვაგვარად უნდა იყოს რეჟისირებული, ვიდრე 30 წლის წინ შექმნილი სარეკლამო რგოლები. ეს გაითვალისწინეს ტერორისტული ორგანიზაციების იდეოლოგებმა, ამიტომ ექსტრემისტული პროპაგანდის ნახტომი, უპირველეს ყოვლისა, დაკავშირებულია მასში დასავლური მედია კულტურის ელემენტების ინტეგრაციასთან.
შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ ინტერნეტ აკაუნტების მასიური დაბლოკვა შეძლებს ექსტრემისტული ხასიათის კონტენტის გავრცელების პრობლემის გადაჭრას, მაგრამ ეს მთლად ასე არ არის. სხვა პლატფორმებზე გადასვლისას მნიშვნელოვანი დრო დასჭირდება ახლად შექმნილი აკაუნტების გამოსაყოფად, ხოლო პოტენციური ნეოფიტების დაქირავება ნებისმიერ შემთხვევაში წარმოებს მესენჯერების პირადი მიმოწერით ან დახურულ ჯგუფებში. ამავდროულად, ადამიანური ფაქტორის გამო, ცენტრალიზებული ინფორმაციის რეპოსტის ან პირადი კომენტარების დროს, ბოევიკები ხშირად უნებლიედ აზიარებენ სამართალდამცავი ორგანოებისთვის ოპერატიული ინტერესის მქონე ინფორმაციას. ამრიგად, სოციალურ ქსელებში ბოევიკების აკაუნტების მარაოს მსგავს ავტომატურ დაბლოკვას შეუძლია სამართალდამცავი სტრუქტურები დატოვოს ოპერატიულად მნიშვნელოვანი ინფორმაციის სერიოზული მოცულობის გარეშე (ე.წ. OSINT - დაზვერვა, რომელიც დაფუძნებულია ღია წყაროებზე).
აქ ასევე მნიშვნელოვანია ითქვას ინფორმაციის ვერიფიკაციის, ანუ მისი სანდოობის შემოწმების შესახებ. ბრბოს არ შეუძლია და არც სურს ინფორმაციის გადამოწმება. ამისთვის მხოლოდ ერთეულებია მზად. ამის წყარო მარტივია - მოქალაქეების მოუმზადებლობა ინფორმაციის კრიტიკული აღქმისთვის. „წყაროს კრიტიკის“ ცნება, ანუ მისი შესწავლა ისტორიული ერთგულების, სუბიექტურობის ნიშნების და გაყალბების ნიშნების თვალსაზრისით, აბსოლუტური უმრავლესობისთვის ცარიელი ფრაზაა.
ქსელის საინფორმაციო სივრცესა და ხელისუფლებას შორის ექსტრემიზმის იდეოლოგიის გავრცელების წინააღმდეგ ურთიერთქმედების ეფექტურობა საკმაოდ მაღალია, რასაც მოწმობს შეერთებული შტატების გამოცდილება, რომელმაც შედარებით მოკლე დროში, საკანონმდებლო შეზღუდვების, კერძო სტრუქტურების ნებაყოფლობითი ზომების და მედიისა და საზოგადოების ხელშეწყობით შეძლო ისლამისტური პროპაგანდის ფართო ქსელის „გამოდევნა“ ინგლისურენოვანი სოციალური მედიის სექტორიდან.
ექსტრემიზმისა და ტერორიზმის იდეოლოგიის გავრცელების წინააღმდეგ ბრძოლის უცხოური, უპირველეს ყოვლისა დასავლური გამოცდილება გვიჩვენებს, რომ მაქსიმალური ეფექტურობა მიიღწევა მხოლოდ ინფორმაციის გავრცელების აღკვეთის (ცენზურა) და კოორდინირებული პროფილაქტიკური ღონისძიებების მეთოდების კომბინაციით საინფორმაციო სივრცეში.
Комментариев нет:
Отправить комментарий
Will be revised