აზროვნების გაუცნობიერებული ფორმები: ინტუიცია, ტენდენცია“ - პროექტი, მოხსენება

 პრეზენტაცია 

 „აზროვნების გაუცნობიერებული ფორმები: ინტუიცია, ტენდენცია“ - პროექტი, მოხსენება

სლაიდი 1 

აზროვნების გაუცნობიერებული ფორმები: ინტუიცია, ტენდენცია 

სლაიდი  2

გაუცნობიერებულის ცნება

ცნობიერება ვერ ამოწურავს მთელ ფსიქიკას.

ფსიქიკური მოვლენების, მდგომარეობებისა და მოქმედებების მთლიანობას, რომლებიც არ არის წარმოდგენილი ადამიანის ცნობიერებაში, და მისი გონების სფეროს გარეთ იმყოფება, შეუცნობელია და არ ექვემდებარება კონტროლს, ყოველ შემთხვევაში, მოცემულ მომენტში, არაცნობიერის ცნება შეესაბამება.

არაცნობიერის სტრუქტურული ელემენტები დაკავშირებულია როგორც ერთმანეთთან, ასევე ცნობიერებასთან და მოქმედებასთან. ისინი გავლენას ახდენენ მათზე და, თავის მხრივ, განიცდიან მათ გავლენას საკუთარ თავზე.

სლაიდი 3

მიზანდასახულობა

არაცნობიერის გამოვლინების კარდინალური ფორმაა მიზანდასახულობა - ფსიქიკური ფენომენი, რომელიც წარმართავს პიროვნების აზრებისა და გრძნობების დინებას. მიზანდასახულობა  წარმოადგენს ადამიანის ერთიან მდგომარეობას, რომელიც გამოხატავს ფსიქიკური ცხოვრების გარკვეულობას, მიმართულობას რაიმე სახის საქმიანობაში, მოქმედებისადმი ზოგად მიდრეკილებას, სტაბილურ ორიენტაციას გარკვეულ ობიექტებთან მიმართებაში.

ობიექტის მიმართ სტაბილური ორიენტაცია შენარჩუნებულია, რადგან მოლოდინი მართლდება.

ა) ადამიანი, ალბათ, აღარ მოერიდებოდა მგელს, თუ მასთან შეხვედრისას მგელი მის ფეხთან  ნაზად ააქიცინებდა  კუდს.

  ბ) თუ ადამიანს აქვს ცუდი რეპუტაცია, მაშინ მისი ყველაზე უწყინარი ქმედებებიც კი იწვევს ეჭვს. 

ზოგჯერ მიზანდასახულობა იღებს მოუქნელ, უკიდურესად სტაბილურ, მტკივნეულად აკვიატებულ ხასიათს, რომელსაც ეწოდება ფიქსაცია (ადამიანს შეუძლია განიცადოს უზარმაზარი შიში თაგვის მიმართ და აცნობიერებდეს ამ გრძნობის აბსურდულობას).

სლაიდი 4

ინტუიცია

ინტუიცია არის ჭეშმარიტების გაგების უნარი მისი უშუალოდ ამოცნობის გზით, მტკიცებულების გარეშე. სამეცნიერო შემეცნების პროცესი, ასევე სამყაროს მხატვრული ათვისების სხვადასხვა ფორმა, ყოველთვის არ ხორციელდება მტკიცებულებების დეტალური, ლოგიკური და ფაქტობრივი ფორმით. ხშირად, ადამიანი აზრით აღიქვამს რთულ სიტუაციას (მაგალითად, ბრძოლის აღქმის დროს, დიაგნოზის დადგენისას, ბრალდებულის დანაშაულის ან უდანაშაულობის დადგენისას და ა.შ.). 

ინტუიციის როლი განსაკუთრებით დიდია იქ, სადაც აუცილებელია შემეცნების მეთოდების საზღვრებს გასვლა უცნობში შეღწევის მიზნით.

მაგრამ ინტუიცია არ არის რაღაც არაგონივრული ან ზეგონივრული, ინტუიციური შემეცნების პროცესში არ არის გაცნობიერებული ყველა ის ნიშანი, რომლის მიხედვითაც კეთდება დასკვნა, და ის მეთოდები, რომელთა დახმარებითაც ეს  ხორციელდება.

სლაიდი 5

ინტუიცია არ წარმოადგენს შემეცნების განსაკუთრებულ გზას, რომელსაც მივყავართ შეგრძნებების, იდეების და აზროვნების გვერდის ავლით. იგი წარმოადგენს აზროვნების თავისებურ ტიპს, როდესაც სააზროვნო პროცესის ცალკე რგოლები მეტ-ნაკლებად არაცნობიერად ჩნდება გონებაში და ძალიან მკაფიოდ გაიაზრება  აზრის შედეგი - ჭეშმარიტება.

 ინტუიცია საკმარისია ჭეშმარიტების გასარკევად, მაგრამ საკმარისი არ არის სხვების და საკუთარი თავის ამ ჭეშმარიტებაში დასარწმუნებლად. ამისთვის საჭიროა მტკიცებულება. ეს აზრის შეკვეცილი ლოგიკაა. ინტუიციას ისეთივე დამოკიდებულება აქვს ლოგიკის მიმართ, როგორც გარე მეტყველებას შინაგანი მეტყველების მიმართ, სადაც ბევრი რამ გამოტოვებული და ფრაგმენტულია. 

შემოქმედებისთვის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი პირობაა მიზანმიმართული გონებრივი საქმიანობა, პრობლემაში მაქსიმალური და გახანგრძლივებული „ჩაძირვა“, მის მიმართ ინტერესის გამოჩენა. როდესაც ჩარლზ დარვინს ჰკითხეს, თუ როგორ შეძლო მან ბუნებრივი შერჩევის კანონის აღმოჩენა, მან უპასუხა: „მე მის შესახებ ყოველთვის ვფიქრობდი“. თუ პასიურად დაელოდებით, სანამ გადაწყვეტილება თავისით მოვა, მაშინ ის შეიძლება არასოდეს მოვიდეს. მხოლოდ მკვლევარს, რომელიც ბევრს ფიქრობს და გააზრებულად უდგება პრობლემას, შეუძლია გაითავისოს შემთხვევითი დაკვირვების მნიშვნელობა.

სლაიდი 6

არაცნობიერი მდგომარეობა 

არაცნობიერი ან გაუცნობიერებელი - ფსიქიკური პროცესების ერთობლიობაა, რომელთან მიმართებაშიც არ არსებობს სუბიექტური კონტროლი. არაცნობიერად ითვლება ყველაფერი, რაც არ ხდება ინდივიდისთვის გაცნობიერების ობიექტი. ტერმინი „არაცნობიერი“ ფართოდ გამოიყენება ფილოსოფიაში, ფსიქოლოგიასა და ფსიქოანალიზში, ასევე ფსიქიატრიაში, ფსიქოფიზიოლოგიაში, იურიდიულ მეცნიერებებში, ხელოვნებათმცოდნეობაში. ფსიქოლოგიაში არაცნობიერი ჩვეულებრივ უპირისპირდება ცნობიერს, მაგრამ ფსიქოანალიზის ფარგლებში არაცნობიერი და ცნობიერი განიხილება, როგორც სხვადასხვა დონის ცნება: ბევრი რამ, რაც ფსიქიკის სხვა ორ სტრუქტურას ეხება (მე და ზე-მე), ასევე არ არსებობს ცნობიერებაში.

სლაიდი 7

არაცნობიერი

                                                                  შეცდომები

ინსაითები                 არაცნობიერი არის ფსიქიკური პროცესების,                 სიზმარი, ზმანება

                                    მდგომარეობის ერთობლიბა, რომლებიც არ არის

                                    წარმოდგენილი ცნობიერებაში  

                                                           მისწრაფებები

სლაიდი 8

გაუცნობიერების დონეები

ავტომატური ქცევის გაუცნობიერებული სტერეოტიპები

საქმიანობის გაუცნობიერებული მოტივების არსებობა

ადამიანის მიერ  სოციალური ჯგუფების ქცევის და  ჩვევების ათვისება.